توضیح المسائل، اثر آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی، مجموعه‌ای است از فتاوای ایشان در ابواب مختلف فقهی.
مطالب به‌صورت بیان مسئله همراه با شماره‌گذاری، مطرح گردیده و کتاب مجموعا حاوی 2839 مسئله در ابواب معهود فقهی، به‌اضافه 16 مسئله از احکام سفته، سرقفلی و بیمه است.
در نگاهی کلی، می‌توان مطالب کتاب را به چهار قسمت اصلی تقسیم کرد:
قسمت نخست: از مسئله 1 تا 14، در بیان احکام تقلید.
قسمت دوم: از مسئله 15 تا 2058، در بیان مسائل مربوط به عبادات (طهارت، نماز، روزه، خمس، زکات، حج.
قسمت سوم: از مسئله 2059 تا 2839، در بیان مسائل مربوط به معاملات (احکام خرید و فروش، نقد و نسیه، شرکت، صلح، اجاره، جعاله، مزارعه، مساقات، حجر، وکالت، قرض، حواله، رهن، کفالت، ودیعه، عاریه، نکاح، شیر دادن، طلاق، غصب، مال پیدا شده، احکام سر بریدن و شکار حیوانات، خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها، نذر و عهد، قسم خوردن، وقف، وصیت، ارث، حدود، دیه و مسائل متفرقه).
قسمت چهارم: دارای 16 مسئله، با شماره‌گذاری جدید، بوده و مربوط به مسائل مستحدثه و جدید، مانند احکام سفته، سرقفلی و بیمه می‌باشد.
