(مسأله 1666): اگر جنب عمداً در ماه رمضان تا اذان صبح غسل نکند روزه اش باطل است، و کسى که وظیفه اش تیمّم است و عمداً تیمّم ننماید روزه اش نیز باطل است. و حکم قضاء ماه رمضان بعداً خواهد آمد.
(مسأله 1667): اگر در روزه غیر ماه رمضان و قضاء آن از روزهاى واجبى که مثل روزه ماه رمضان وقت آن معین است، جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند مقتضاى احتیاط واجب، بطلان است.
(مسأله 1668): کسى که در شب ماه رمضان جنب است چنانچه عمداً غسل نکند تا وقت تنگ شود، بنا بر احتیاط واجب باید تیمّم کند و روزه بگیرد. و قضاى آن را هم بجا آورد.
(مسأله 1669): اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش کند و بعد از یک روز یادش بیاید، باید روزه آن روز را قضاء نماید و اگر بعد از چند روز یادش بیاید روزه هر چند روزى را که یقین دارد جنب بوده قضا نماید مثلاً اگر نمى داند سه روز جنب بوده یا چهار روز، باید روزه سه روز را قضا کند.
(مسأله 1670): کسى که در شب ماه رمضان براى هیچ کدام از غسل و تیمّم وقت ندارد، اگر خود را جنب کند، روزه اش باطل است و قضا و کفاره بر او واجب مى شود.
(مسأله 1671): اگر براى آن که بفهمد وقت دارد یا نه، جستجو نماید و گمان کند که به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند بعد بفهمد وقت تنگ بوده و تیمّم کند، روزه اش صحیح است. و اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد و خود را جنب نماید و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، و با تیمّم روزه بگیرد، بنا بر احتیاط واجب باید روزه آن روز را قضاء نماید.
(مسأله 1672): کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مى داند که اگر بخوابد تا صبح بیدار نمى شود، نباید غسل نکرده بخوابد و چنانچه پیش از غسل بخوابد و تا صبح بیدار نشود، روزه اش باطل است قضا و کفاره بر او واجب مى شود.
(مسأله 1673): هر گاه جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود احتیاط واجب آن است که پیش از غسل در صورتى که عادتش به بیدار شدن نباشد نخوابد، اگر چه احتمال بدهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مى شود.
(مسأله 1674): کسى که در شب ماه رمضان جنب است و یقین دارد اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مى شود، چنانچه تصمیم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند و با این تصمیم بخوابد و تا اذان خواب بماند روزه اش صحیح است و همچنین است کسى که عادت بیدار شدن قبل از اذان صبح را داشته و احتمال بیدار شدن را نیز بدهد.
(مسأله 1675): کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مى داند یا احتمال مى دهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مى شود، چنانچه غفلت داشته باشد که بعد از بیدار شدن باید غسل کند، در صورتى که بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند اگر خواب اول باشد. نه قضا دارد نه کفاره و اگر خواب دوم باشد قضا نماید، و اگر سوم باشد قضا و کفاره احوط است.
(مسأله 1676): کسى که در شب ماه رمضان جنب است و یقین دارد یا احتمال مى دهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مى شود، چنانچه نخواهد بعد از بیدار شدن غسل کند یا تردید داشته باشد که غسل کند یا نه، در صورتى که بخوابد و بیدار نشود، روزه اش باطل و قضا و کفاره لازم است.
(مسأله 1677): اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود و یقین کند یا احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مى شود و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند، چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود، باید روزه آن روز را قضا کند و اگر از خواب دوم بیدار شود و براى مرتبه سوم بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود باید روزه آن روز را قضا کند و بنا بر احتیاط وجوبى کفاره نیز بدهد.
(مسأله 1678): مراد از خواب اول و دوم و سوم در صورتى که انسان در خواب محتلم شود، خوابى است که بعد از بیدار شدن بخوابد و اما خوابى که در آن محتلم شده خواب اول حساب نمى شود.
(مسأله 1679): اگر روزه دار در روز محتلم شود، واجب نیست فوراً غسل کند.
(مسأله 1680): هر گاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده، اگر چه بداند پیش از اذان محتلم شده، روزه او صحیح است.
(مسأله 1681): کسى که مى خواهد قضاى روزه رمضان را بگیرد، هر گاه تا اذان صبح جنب بماند، اگر چه از روى عمد نباشد روزه او باطل است.
(مسأله 1682): کسى که مى خواهد قضاى روزه رمضان را بگیرد، اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان محتلم شده است روزه او باطل است ولى چنانچه وقت قضاى روزه تا آمدن ماه رمضان دیگر تنگ است. مثلاً پنج روز روزه قضاى رمضان دارد و پنج روز هم به رمضان مانده است احوط آن است که آن روز را روزه بگیرد و بعد از رمضان هم عوض آن را بجا آورد.
(مسأله 1683): اگر در روزه واجبى غیر قضاى روزه رمضان از روزهائى که مثل روزه کفاره وقت معینى ندارد عمداً تا اذان صبح جنب بماند احوط این است که روزه اش باطل است و غیر از آن روز روز دیگرى را روزه بگیرد.
(مسأله 1684): اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمداً غسل نکند، در روزه اى ماه رمضان، روزه اش باطل است و در غیر آن نیز، بنا بر احتیاط باطل است و زنى که وظیفه اش نسبت به حیض یا نفاس تیمّم است در روزه ماه رمضان اگر عمداً پیش از اذان صبح تیمّم نکند روزه اش باطل است. و همچنین است روزه غیر ماه رمضان بنا به احتیاط واجب.
(مسأله 1685): اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و براى غسل وقت نداشته باشد، باید تیمّم نماید و بنا بر احتیاط واجب باید تا اذان صبح بیدار بماند و همچنین است حکم جنب در صورتى که وظیفه اش تیمّم باشد.
(مسأله 1686): اگر زن نزدیک اذان صبح در ماه مبارک رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و براى هیچ کدام از غسل و تیمّم وقت نداشته باشد، روزه اش صحیح است و همچنین است روزه نذر معیّن.
(مسأله 1687): اگر زن بعد از اذان صبح از خون حیض یا نفاس پاک شود، یا در بین روز خون حیض یا نفاس ببیند، اگر چه نزدیک مغرب باشد، روزه او باطل است.
(مسأله 1688): اگر زن غسل حیض یا نفاس را فراموش کند و بعد از یک روز یا چند روز یادش بیاید روزه هائى که گرفته صحیح است.
(مسأله 1689): اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و در غسل کردن کوتاهى کند و تا اذان غسل نکند، روزه اش باطل است ولى چنانچه کوتاهى نکند مثلاً منتظر باشد که حمام زنانه باز شود. اگر چه سه مرتبه بخوابد و تا اذان غسل نکند روزه او صحیح است.
(مسأله 1690): اگر زنى که در حال استحاضه کثیره است، غسلهائى خود را به تفصیلى که در احکام استحاضه در مسئله “440” گفته شد بجا آورد، روزه او صحیح است. و اظهر این است که در استحاضه متوسطه اگر چه غسل نکند روزه اش صحیح است.
(مسأله 1691): کسى که مس میت کرده یعنى جائى از بدن خود را به بدن میت رسانده، مى تواند بدون غسل مس میت روزه بگیرد، و اگر چه در روزه هم میت را مس نماید، روزه او باطل نمى شود.