(مسأله 1735): در چند صورت فقط قضاى روزه بر انسان واجب است و کفاره واجب نیست.
“اول” آنکه در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلى که در مسأله (1677) گفته شد تا اذان صبح از خواب دوم بیدار نشود.
“دوم” عملى که روزه را باطل مى کند بجا نیاورد ولى نیت روزه نکند یا ریا کند، یا قصد کند روزه نباشد، یا قصد کند کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد.
“سوم” آنکه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت یک روز یا چند روز روزه بگیرد.
“چهارم” آنکه در ماه رمضان بدون این که تحقیق کند صبح شده یا نه، کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده، و نیز اگر بعد از تحقیق با اینکه گمان دارد صبح شده کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده، قضاى آن روزه بر او واجب است. بلکه
اگر بعد از تحقیق شک کند که صبح شده یا نه، و کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده باید قضاى روزه آن روز را بجا آورد.
“پنجم” آن که کسى بگوید صبح نشده و انسان بگفته او کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.
“ششم” آنکه کسى بگوید صبح شده و انسان بگفته او یقین نکند، یا خیال کند شوخى مى کند و کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد. بعد معلوم شود صبح بوده است.
“هفتم” آنکه کور و مانند آن بگفته کسى دیگر افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده است.
“هشتم” آنکه در هواى صاف بواسطه تاریکى یقین کند که مغرب شده و افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده است، ولى اگر در هواى ابر به گمان اینکه مغرب شده افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده، قضاء لازم نیست و اگر شک داشته باشد مغرب شده یا نه، و افطار کند بعد معلوم شود مغرب نشده کفاره نیز لازم است.
“نهم” آنکه براى خنک شدن یا بى جهت مضمضه کند یعنى آب در دهان بگرداند و بى اختیار فرو رود و همچنین است بنا بر احتیاط واجب اگر مضمضه براى وضوى غیر نماز واجب باشد ولى اگر فراموش کند که روزه است و آب را فرو ببرد یا براى وضوى نماز واجب مضمضه کند ولى بى اختیار فرو رود، قضاء بر او واجب نیست.
“دهم” آنکه کسى از جهت اکراه اضطرار یا تقیه افطار کند لازم است قضاء نماید و کفاره واجب نیست.
(مسأله 1736): اگر غیر آب چیز دیگرى را در دهان ببرد و بى اختیار فرو رود یا آب داخل بینى کند و بى اختیار فرو رود، قضاء بر او واجب نیست.
(مسأله 1737): مضمضه زیاد براى روزه دار مکروه است و اگر بعد از مضمضه بخواهد آب دهان را فرو برد، بهتر آنست که سه مرتبه آب دهان را بیرون بریزد.
(مسأله 1738):اگر انسان بداند که بواسطه مضمضه بى اختیار یا از روى فراموشى آب وارد گلویش مى شود، نباید مضمضه کند.
(مسأله 1739): اگر در ماه رمضان، بعد از تحقیق یقین کند که صبح نشده و کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده قضا لازم نیست.
(مسأله 1740): اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه، نمى تواند افطار کند ولى اگر شک کند که صبح شده یا نه، پیش از تحقیق هم مى تواند کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد. ولى اگر بعد کشف شود که صبح شده بود قضاء آن روز واجب است.
منو