(مسأله 1861): اگر مال حلال با مال حرام بطورى مخلوط شود که انسان نتواند آنها را از یکدیگر تشخیص دهد و صاحب مال حرام و مقدار هیچ کدام معلوم نباشد، و نداند که مقدار حرام کمتر از خمس است یا زیادتر باید خمس تمام مال را بدهد و بعد از دادن خمس، بقیه مال حلال مى شود.
(مسأله 1862): اگر مال حلال با حرام مخلوط شود و انسان مقدار حرام را چه کمتر چه بیشتر از خمس باشد ـ بداند، ولى صاحب آن را نشناسد باید آن مقدار را به نیّت صاحبش صدقه بدهد و احتیاط واجب آنست که از حاکم شرع هم اذن بگیرد.
(مسأله 1863): اگر مال حرام با حلال مخلوط شود و انسان مقدار حرام را نداند، ولى صاحبش را بشناسد، باید یکدیگر را راضى نماید، و چنانچه صاحب مال راضى نشود، باید مقدارى را که یقین دارد مال او است به او بدهد.
(مسأله 1864): اگر خمس مال حلال مخلوط بحرام را بدهد و بعد بفهمد که مقدار حرام بیشتر از خمس بوده، باید مقدارى را که مى داند از خمس بیشتر بوده، از طرف صاحب آن صدقه بدهد.
(مسأله 1865): اگر خمس مال حلال مخلوط بحرام را بدهد، یا مالى که صاحبش را نمى شناسد به نیّت او صدقه بدهد، بعد از آنکه صاحبش پیدا شد، لازم نیست چیزى به او بدهد ـ بلى در فرض دوم اگر صاحبش به صدقه راضى نشد، قیمت آن را به صاحبش بدهد و اجر آن براى صدقه دهنده مى باشد.
(مسأله 1866): اگر مال حلالى با حرام مخلوط شود و مقدار حرام معلوم باشد و انسان بداند که صاحب آن از چند نفر معین بیرون نیست ولى نتواند بفهمد کیست باید در صورت امکان همه را راضى کند و الاّ بین آنها قرعه بزند و به نام هر کسى اصابت کرد آن مال را به او بدهد.
منو