(مسأله 1867): اگر بواسطه غواصى یعنى فرو رفتن در دریا لؤلؤ و مرجان یا جواهر دیگرى بیرون آورند، روئیدنى باشد، یا معدنى، باید خمس آن را بدهند و بنا بر احتیاط نصابى در آن معتبر نیست پس هر مقدار که باشد، باید خمس آن را داد چه بیرون آورنده یک نفر باشد یا چند نفر.
(مسأله 1868): اگر بدون فرو رفتن در دریا بوسیله اسبابى جواهر بیرون آورد بنا بر احتیاط خمس آن واجب است. ولى اگر از روى آب دریا یا از کنار دریا جواهر بگیرد، در صورتى باید خمس آن را بدهد که آنچه را به دست آورده بتنهائى یا با منفعتهاى دیگر کسب او از مخارج سالش زیادتر باشد.
(مسأله 1869): خمس ماهى و حیوانات دیگرى که انسان بدون فرو رفتن در دریا مى گیرد، در صورتى واجب است که به تنهایى یا با منفعتهاى دیگر کسب او از مخارج سالش زیادتر باشد.
(مسأله 1870): اگر انسان بدون قصد اینکه چیزى از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود و اتفاقاً جواهرى بدستش آید، بنا بر احتیاط واجب خمس آن را بدهد.
(مسأله 1871): اگر انسان در دریا فرو رود و حیوانى را بیرون آورد و در شکم آن جواهرى پیدا کند چنانچه آن حیوان مانند صدف باشد که نوعاً در شکمش جواهر است، باید خمس آن را بدهد، و اگر اتفاقاً جواهر بلعیده باشد، در صورتى خمس آن واجب است که به تنهایى یا با منفعتهاى دیگر کسب از
مخارج سالش زیادتر باشد.
(مسأله 1872): اگر در رودخانه هاى بزرگ مانند دجله، فرات فرو رود و جواهرى بیرون آورد، چنانچه در آن رودخانه، جواهر عمل مى آید، باید خمس آن را بدهد.
(مسأله 1873): اگر در آب فرو رود و مقدارى عنبر بیرون آورد، باید خمس آن را بدهد، بلکه چنانچه از روى آب یا از کنار دریا به دست آورد بنا بر احتیاط خمس آن واجب است.
(مسأله 1874): کسى که کسبش غواصى یا بیرون آوردن معدن است اگر خمس آنها را بدهد و چیزى از مخارج سالش زیاد بیاید، لازم نیست دوباره خمس آن را بدهد.
(مسأله 1875): اگر بچه اى معدنى را بیرون آورد، یا گنجى پیدا کند یا بواسطه فرو رفتن در دریا، جواهر بیرون آورد، خمس ندارد ولى اگر مال حلال مخلوط به حرام داشته ولىّ او باید آن مال را تطهیر کند.
منو