(مسأله 2348): کسانى که خانه، یا دکان، یا غیر آنها را از صاحبانش اجاره مى کنند مدت اجاره که بسر رسید حرام است، بدون اذن صاحب محل در آنجا اقامت کنند، و باید فوراً محل را با عدم رضایت صاحبش تخلیه کنند، و اگر نکنند غاصب، و ضامن محل، و ضامن اجرت معمولى آن هستند، و براى آنان به هیچ وجه حقى شرعاً ثابت نیست، چه مدت اجاره آنها کوتاه باشد یا طولانى و چه بودن آنان در مدت اجاره موجب زیاد شدن ارزش محل شده باشد یا نه، و چه بیرون رفتن از محل موجب نقص در تجارتشان باشد یا نه.
(مسأله 2349): اگر مستأجر سابق که مدت اجاره اش گذشته است چیزى بعنوان سرقفلى از شخص دوم که محل را به او اجاره داده است بگیرد حرام است، و اگر آنچه را که گرفته است تلف شود ضامن است.
(مسأله 2350): اگر کسى از مستأجر سابق که مدت اجاره اش گذشته است آن محل را اجاره کند باطل است، مگر به اجازه صاحب محل و توقفش در آن محل، حرام و غصب است، و نمازش در آنجا باطل است و اگر به آن محل خسارت وارد شود یا تلف شود ضامن است و مادامى که سکنى نموده است اجرت معمولى محل را به صاحبش بپردازد.
(مسأله 2351): اگر محلى را از مالکش اجاره کند و در ضمن عقد اجاره با او شرط کند که مدت بیست سال مثلاً یا سى سال قیمت اجاره را بالا نبرد، و شرط کند که حق داشته باشد محل را به دیگرى بعنوان اجاره تحویل دهد و مالک حق نداشته باشد قیمت اجاره را بالا برد و اگر شخص سوم به چهارم اجاره دهد قیمت اجاره مقدار قیمت اول باشد، جائز است از براى مستأجر که محل را به دیگرى تحویل دهد و مقدار سرقفلى از او بگیرد و سرقفلى به این نحو حلال است و دومى به سومى و سومى به چهارمى نیز مى تواند بحسب قرارداد تحویل دهد و از او سرقفلى بگیرد.
(مسأله 2352): اگر مستأجر در ضمن عقد اجاره بر موجر شرط کند که مال الاجاره را تا هر مدتى که او در محل بماند زیاد نکند و حق اخراج او را از محل نداشته باشد، و حق داشته باشد به مقدارى که اجاره نموده در سالهاى بعد از او اجاره نماید و بر موجر لازم باشد که اجاره به او بدهد مى تواند مبلغى از او بگیرد یا از غیر او براى اسقاط حق خود یا براى تخلیه محل، و این گونه سرقفلى حلال است.
(مسأله 2353): مالک مى تواند در حین اجاره دادن ملک خویش سرقفلى از مستأجر بگیرد و ملک را به او اجاره دهد، و اگر مستأجر حق اجاره دادن بغیر داشته باشد مى تواند جهت تخلیه محل از او سرقفلى بگیرد ولى مقتضاى احتیاط آن است که اگر مدت اجاره خودش باقى باشد باید کارى در آن از قبیل اصلاح و تعمیر و یا ترمیم انجام داده باشد.
(مسأله 2354): اگر اجاره دهنده محل، حق فسخ براى خود بگذارد و اجاره گیرنده قبول کند بشرط اینکه هر وقت اجاره را فسخ کردى مقدارى سرقفلى برایم بدهى و اجاره دهنده قبول کند صحیح است و سرقفلى حلال و بلامانع است.
(مسأله 2355): اگر مستأجر محلى را در مدتى اجاره کند و بر اجاره دهنده شرط کند که هر وقت محل را تخلیه کند اجاره دهنده مبلغى را بعنوان سرقفلى براى اجاره کننده بدهد و موجر قبول کند مانعى ندارد.
(مسأله 2356): در بعضى کشورها دولت قانونى جعل کرده که مالک حق ندارد مستأجر را از محل اخراج کند، و بر اساس این قانون اگر مستأجر براى تخلیه محل سرقفلى از مالک یا مستأجر دیگر بگیرد آن سرقفلى حرام است و همچنین بعد از تمام شدن مدت اجاره، مانده مستأجر بآن محل بدون رضایت مالک حرام است و نمازش در آنجا باطل.