(مسأله 2998): اگر مکلّف در حال اختیار به ناحق عمداً مسلمان بالغ عاقل را بکشد ورثه مقتول حق دارند بعنوان قصاص قاتل، را بکشند و احوط اذن گرفتن از حاکم شرع است.
(مسأله 2999): اگر شخص مکلّف مکلّف دیگر را امر کند که فلان مسلمان را بناحق بکشد باید از آمر هر کسى که باشد اطاعت نکند و قتل را انجام ندهد اگر چه خوف آن باشد که ظالم خودش را بکشد. ولى اگر امر ظالم را امتثال کند و مسلمان را بقتل برساند ورثه مقتول مى توانند قاتل را
قصاص کنند و امّا آمر را در زندان نگهدارند تا بمیرد.
(مسأله 3000): اگر ظالمى شخصى مسلمانى را نگهدارد و ظالمى دیگرى او را بقتل برساند، قاتل بحکم شرع قصاص مى شود و نگهدارنده به زندان انداخته مى شود تا بمیرد.
(مسأله 3001): اگر پدر پسرش را ظلماً به قتل برساند قصاص نمى شود باید دیه براى ورثه فرزند بپردازد. ولى خود قاتل میراث نمى برد و اگر فرزند پدرش را بکشد قصاص مى شود. و همچنین است اگر مادرش را بکشد و اگر مادر فرزند را بکشد مشهور جواز قصاص مادر است ولى احتیاط
در این است که ورثه مقتول از مادر دیه، بگیرند و او را قصاص نکنند.
(مسأله 3002): اگر چند نفر، مسلمانى را ظلماً بکشند بقسم که همه در ضربه زدن به او شریک باشند، ورثه مقتول مى توانند همه را قصاص کنند. ولى مقدار دیه زائد هر یک را به ورثه شان بپردازند: مثلاً اگر سه نفر یک مسلمان را بکشند و ورثه مقتول بخواهند همه را قصاص کنند باید دو ثلث دیه هر کدام را به ورثه شان بپردازند. و اگر قاتل سه نفر باشند، و یا اولیاء بخواهند یکى را قصاص کنند از آن دو قاتل دیگر از هر کدام ثلث دیه را مى گیرند و آن دو ثلث را به ورثه شخصى که قصاص شده بدهند، و در همچنین موارد بهتر است قصاص نکنند و دیه بگیرند.
(مسأله 3003): اگر مردى زنى را بکشد ورثه مقتول مى توانند قاتل را قصاص کنند، ولى باید نصف دیه مرد را به ورثه آن مرد بدهند، چون دیه زن نصف دیه مرد است.
(مسأله 3004): اگر زنى مردى را بکشد ورثه مرد مى توانند آن زن را قصاص کنند ولى بعد از قصاص نمى توانند نصف دیه مرد را از ورثه زن مطالبه کنند از جهت اینکه غیر قصاص کردن قاتل، حقّ دیگرى بر او ندارند.
(مسأله 3005): اگر بچه نابالغ یا دیوانه، کسى را به قتل برساند قصاص نمى شوند، ولى دیه مقتول را از خویشان پدرى قاتل باید بگیرند و به ورثه مقتول بدهند.
(مسأله 3006): اگر بالغ عاقل، دیوانه را بکشد، قصاص نمى شود، باید دیه مقتول را بدهد، بلکه اگر بالغ عاقل، طفل نابالغ را به قتل برساند قصاص کردن اشکال دارد، باید دیه بگیرند، و در قصاص کردن قاتل جنین که روح در او دمیده شده باشد اشکال قویتر است، و همچنین است اگر قاتل کور باشد، و مقتضاى احتیاط در این موارد دیه گرفتن است.
(مسأله 3007): فرق بین اقسام قتل نیست با گلوله تفنگ بکُشد، یا شکمش را پاره کند، یا سرش را ببرد یا از جاى بلند او را پرت کند یا به دریا
غرق کند یا به چاه بیندازد، حتى اگر از دادن آب و نان منع کند تا اینکه بمیرد، قتل صدق مى کند و قاتل قصاص مى شود