(مسأله 3075) با وجود شرايط زير بعضى از آنها از بعضى ديگر ارث مىبرند:
1- همه يا يكى از آنها مال داشته باشد.
2- بين آنها نسبت نسبى و سببى باشد كه بدون مانع موجب ارث شود.
3- تاريخ مرگ هر يك نسبت به ديگرى مجهول باشد و معلوم نباشد كه مرگ كداميك مقدّم و يا مؤخّر است؛ در اين حالت چند صورت است:
اوّل: هر يك از آن دو از ديگرى به مقدار سهم متعارف خود از تركهاى كه قبل از مرگ مالك بوده، ارث مىبرد، اما از آنچه كه بعد از حادثه از طريق ارث مالك شده است، دوباره به
ارث برده نمىشود.
دوّم: اگر هر كدام آنها در طبقه خودش، وارث زنده داشته باشد، يا وارث زنده زوج يا زوجه باشد، با او در مال اصلى شريك مىشود. پس اگر پدر وپسرى باهم در اثر غرق شدن يا سوختگى بميرندووارث زنده در اين طبقه نداشته باشد مگر يك پسر، در اين حالت ابتدا مرگ پدر فرض مىشود وپسرزنده با پسرى كه با او مرده بطور مساوى ارث مىبرند، سپس مردن پسر فرض مىشود كه در اين صورت با وجود پدر به برادر او چيزى نمىرسد چون در طبقه او غير پدر وارثى ندارد، بنابراين همه مال اصلى او به پدر داده مىشود.
سوّم: اگر هيچ يك از اين دو نفر غرق شده، اصلًا وارث نداشته باشد هركدام آنها همه اموال اصلى ديگرى را ارث مىبرد.
چهارم: هركدام از آنها آنچه را از ديگرى به ارث برده، به وارث زنده او منتقل مىشود، مثلًا اگرپدر وپسر با هم بميرند، آنچه از پدر به پسر مىرسد، به ورثه زنده او منتقل مىشود و آنچه از پسر به پدرمى رسد نيز به ورثه زنده او مىرسد و فرقى نمىكند كه ورثه زنده از طبقه اوّل باشد يا دوّم يا سوّم و اگر در همه طبقات وارث نداشتند، ميراث مال امام عليه السلام است.
پنجم: توارث بين دو نفرى كه باهم غرق شده اند، در صورتى است كه هر دو از طبقه اوّل باشند مانند: پدر وفرزندان، مادر وفرزندان يا زن وشوهر. امّا اگر هر دوى آنها از طبقه دوّم يا سوّم باشند وهركدام در طبقه اول وارث داشته باشند، از همديگر ارث نمىبرند. اگر يكى از آنها در طبقه اول وارث زنده داشته باشد و ديگرى نداشته باشد. هركدام كه در طبقه اول وارث زنده دارد از غرق شده ديگرى ارث مىبرد امّا هركدام كه در طبقه اول وارث زنده ندارد، از ديگرى ارث نمىبرد.
(مسأله 3076) حكم توارث دو نفرى كه غرق شده يا زير آوار ماندهاند در مواردى كه مرگ به سبب جنگ، دريدن حيوانات، زلزله و صاعقه رخ بدهد جارى است بلكه ظاهراً اين حكم شامل مرگهاى ناگهانى كه بدون سبب روشن رخ مىدهد، نيزمى شود.
(مسأله 3077) اگر افراد كه با هم غرق شدهاند يا زير آوار ماندهاند، بعضى از آنها از بعضى ديگر ارث ببرند و بعضى ارث نبرند، مانند اينكه پدر و دو فرزندش با هم غرق شوند، چنانچه مرگ پدر اوّل فرض شود ارث او مال هر دو فرزندش مىباشد اگر مرگ فرزندان اوّل فرض شود با وجود پدر، دو فرزند ازهمديگر ارث نمىبرند و مال هر دو به پدر تعلّق مىگيرد بنابراين بين پدر و دو فرزند توارث است امابين هر دو فرزند در صورت حيات پدر، توارث نيست.