استفتاء درباره روزه – آیت الله سیستانی

پاسخ: روزه باطل نمی شود و فقط غسل کند.

پاسخ: باطل نمی کند.

پاسخ: احتیاط واجب آن است که نماز را با اوقات نزدیکترین کشور و یا شهری که در بیست چهار ساعت دارای شب و روز می باشد تطبیق دهد و نمارهای پنجگانه را برابر اوقات شرعی آنجا بخواند هر چند با قصد قربت مطلقه.
و اما روزه را باید به کشوری برود که بتواند روزه ماه رمضان را بگیرد که فضیلت بسیار دارد و اگر ممکن نشد در غیر ماه رمضان چنان کند و قضا به جا آورد .

پاسخ: اگر ترس ضرر باشد روزه واجب نیست.

پاسخ: باطل نمی کند.

پاسخ: اگر دارو را فقط وارد ریه کند روزه را باطل نمی ‏کند و اگر شک دارید که به مجرای تنفسی می رود یا به مری، استفاده اشکال ندارد و روزه را باطل نمی کند.

پاسخ: اگر قصد انزال نداشته ولی منی خارج شود روزه صحیح است و همچنین اگر از خود مطمئن بوده که منی از او خارج نمی شود و اتفاقا و بدون قصد منی خارج شود روزه صحیح است. و توبه و استغفار کند.

پاسخ: توبه و استغفار کند و روزه آن روز را باید امساک کند و بعدا یک روز قضا کند و برای کفاره یا به ۶۰ فقیر غذا دهد هر کدام ۷۵۰ گرم نان یا ارد یا سیب زمینی. یا اینکه ۶۰ روز روزه بگیرد.

پاسخ: وظیفه شما در تنگی وقت تیمم کردن بود، ولی اگر قبل از دخول فجر یقین داشتید که تیمم در تنگی وقت بر شما واجب نیست (بخاطر جهل در مسأله) و در این حال فجر (اذان صبح) داخل شد روزه شما صحیح است.

پاسخ: مانعی ندارد .

پاسخ: اگر یقین و یا اطمینان داشته باشد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می شود، و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود روزه او صحیح است.
و اگر اطمینان نداشته باشد بنابر احتیاط واجب قضا بر او واجب می شود.

پاسخ: لازم نیست قبل از طلوع فجر امساک کند مگر اینکه یقین که اگر احتیاط نکند بعضی از روزها خوردن او بعد از فجر خواهد بود در این صورت از باب احتیاط لازم است قبل از فجر امساک کند و به هر حال در طرف فجر تا یقین به طلوع فجر حاصل نشده است امساک لازم نیست ولی در طرف مغرب تا یقین به دخول وقت حاصل نشده خوردن جایز نیست و معیار اذان یا تعیین وقت توسط تقویم نیست بلکه معیار در طرف مغرب از بین رفتن سرخی طرف مشرق است و این حکم در صورتی که علم به سقوط قرص باشد مبنی بر احتیاط است و نسبت به گذشته اگر یقین به خوردن در روز حاصل نشود حکم به صحت می شود.

پاسخ: اگر از روی سهو باشد روزه را باطل نمی کند.

پاسخ: واجب است بر طبق اوقات شرعی همان شهر روزه بگیرید هرچند روز بلند باشد ولى اگر روزه گرفتن مشقت زیادی داشته باشد و عادتا قابل تحمل نباشد ، جایز است در هنگام شدت گرسنگی و تشنگی بنابر احتیاط واجب تنها به مقدار ضرورت آب بنوشید یا غذا بخورید و باید بقیه روز را به احتیاط واجب امساک کنید و بعد از ماه رمضان این روز را قضا کنید و کفاره ندارد.
و نیز می توانید در محدوده زمانی بین اذان صبح تا قبل از اذان ظهر به مقدار مسافت شرعی (۲۲ کیلومتر) از آخرین خانه های شهر خارج شده و روزه خود را در آنجا افطار کنید و به شهر بازگشته و در این فرض امساک واجب نیست و باید بعدا آنرا قضا کنید و کفاره ندارد.

پاسخ: اگر مستهلک در آب دهان باشد اشکال ندارد.

پاسخ: اگر در ماه به طور متوسط ده روز سفر می کنید باید نماز را در همه سفرها تمام بجا آورید و روزه را بگیرد.
ولی چنانچه مدت ماندن شما در شهر محل تحصیل یا محل کار مدت خاصی باشد پس حکم آنجا طبق جدول زیر است:
۱- اگر در ماه حد اقل ۲۲ روز کامل در آنجا بمانید و این امر برای یک سال و نیم یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد و نماز تمام و روزه صحیح است.
۲ـ اگر در ماه حد اقل ۲۰ روز کامل در آنجا بمانید و این امر برای دو سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد و نماز تمام و روزه صحیح است.
۳- اگر در ماه حد اقل ۱۵ روز کامل در آنجا بمانید و این امر برای سه سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد و نماز تمام و روزه صحیح است.
۴- اگر در ماه حد اقل ۷ یا ۸ روز کامل در آنجا بمانید (به نحوی که در یک سال مجموعا ۹۰ شبانه روز بشود هرچند در یک بخشی از سال باشد) و این امر برای چهار سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد و نماز تمام و روزه صحیح است.

پاسخ: نماز او تمام وروزه صحیح است.

پاسخ: قطره چشم روزه را باطل نمی کند، هرچند که مزه آن را حس کنید.

پاسخ: روزه را باطل نمی کند هر چند گناه کرده است و باید توبه کند.

پاسخ: اگر به او اذن داده بود که روزه قضا بگیرد و بعد از ظهر از او درخواست افطار نماید واجب است که روزه خود ادامه دهد وهمچنین اگر او را از روزه گرفتن منع نکند در حالی که روزه گرفتن مزاحم حق استمتاع از او نباشد ولی اگر او را از روزه گرفتن منع کرده باشد یا اینکه روزه گرفتن مزاحم حق شوهر باشد به احتیاط واجب نباید روزه خود ادامه دهد.

پاسخ: اگر حضور شما در آن شهر زیاد باشد به حدی که هر ساله جمعا (۹۰ شبانه روز هرچند متفرقه) در آنجا بمانید حکم وطن را دارد.

پاسخ: مبطل روزه نیست.

پاسخ: احتیاط واجب آن است که روزه‏ دار دود سیگار و تنباکو ، و مانند اینها را هم به حلق نرساند .

پاسخ: روزه بیمار در صورتى که ضرر داشته باشد ( چه موجب شود بیمارى زیاد شود ، یا مدت درمان را طولانى کند ، یا درد را تشدید نماید) صحیح نیست ، البته در همه آنها باید ضرر به مقداری باشد که معمولا قابل تحمل نیست ، وفرقى نیست بین اینکه یقین به ضرر داشته باشد یا گمان به آن، بلکه حتى اگر احتمال ضرر بدهد (البته این احتمال باید به نحوى باشد که موجب ترس شود واین ترس ِ ضرر بر اساس موجبات عقلایى باشد مانند تشخیص پزشک یا تجربه یا غیر آن)، وبیمار باید بعد از بهبودی ، آن روز را قضا کند وکفاره بر او واجب نیست ، اما اگر بیمارى تا ماه رمضان سال بعد ادامه داشت قضا از او ساقط مى گردد وباید براى هر یک روز ۷۵۰ گرم نان یا ماکارونی یا گندم وامثال آن را به یک فقیر فدیه بدهد .
وهمچنین صحیح نیست روزه از انسان سالمى که ترس بروز بیمارى را داشته باشد چه رسد به این که یقین به بروز بیمارى داشته باشد.
واما بیمارى که روزه براى او ضرر ندارد باید روزه بگیرد ، و روزه اش صحیح است.

پاسخ: استغفار کنید و روزه صحیح است.

پاسخ: می توانند و ترتیب معتبر نیست مگر ترتیب بین نماز ظهر و عصر از یک روز و مغرب و عشاء از یک روز.

پاسخ: اگر قبل از دخول فجر یقین داشت (به اشتباه) که تیمم در تنگی وقت بر او واجب نیست روزه او صحیح است.

پاسخ: بله اگر عمدا باشد روزه را باطل می کند.

پاسخ: مانعی ندارد.

پاسخ: اگر در ابتدای مخرج وارد شده و به درون نرفته باشد یا اینکه شک کند به داخل رسیده باشد یا فقط در ابتدا بوده روزه باطل نمى شود.

پاسخ: ۱ـ حکم مریض را دارد.
۲ـ لازم است وگاهى مبتنى بر احتیاط واجب است.

پاسخ: توبه و استغفار کنید و اگر کسى روزه ماه رمضان را به خوردن یا آشامیدن یا جماع یا استمناء باطل کند ، در صورتى که بداند آن کار روزه را باطل مى کند، علاوه بر قضا ، کفاره هم بر او واجب مى ‏شود. و همچنین (بنا بر احتیاط واجب) کسى که جاهل به حکم بوده ولی در جهل خود معذور نبوده و احتمال مى داده که این کار مبطل روزه باشد ، کفاره بر او لازم می گردد. و اما کسى که مساله را نمى دانسته و در جهل خود معذور بوده یا مطمئن بوده که این کار روزه را باطل نمى کند کفاره بر او نیست و فقط قضا کافی است. و اگر استمناء کند یا باقی بر جنابت بماند ، در حالى که جاهل باشد به اینکه چنین کاری روزه را باطل مى ‏کند چنانچه در جهل خود معذور باشد ، روزه اش صحیح است. ولى اگر مى دانسته این کار مبطل روزه است ولی نمى دانست کفاره دارد در این صورت باید قضا کند و کفاره هم بدهد.
و در کفاره افطار روزه ماه رمضان ، کافی است به شصت فقیر هر کدام یک مد طعام بدهد (۷۵۰ گرم گندم یا آرد یا نان یا ماکارونی و مانند آنها) . و اگر قضای آن را یک سال تأخیر بیاندازد تا ماه رمضان بعد برسد باید بابت هر یک روزعلاوه بر قضا یک مد طعام (کفاره تأخیر) به فقیر بدهد و اگر بیش از یک سال تاخیر بیاندازد کفاره تکرار نمى شود.
و اگر توان قضا نداشته باشد در وصیت نامه خود قید کند که بعد از او حتما آن را قضا کنند.
و کسی که روزه قضای واجب به گردنش هست نمی تواند روزه مستحبی بگیرد.

پاسخ: بلوغ است که نشانه بلوغ در دختر:
تمام شدن نُه سال قمری است (تقریبا معادل هشت سال و هشت ماه و بیست روز شمسی).
و نشانه بلوغ در پسر محقق شدن یکی از چهار چیز است :
اول : تمام شدن پانزده سال قمری است (تقریبا معادل چهارده سال و هفت ماه وپانزده روز شمسی).
دوم : بیرون آمدن منی .
سوم : روئیدن موی درشت در زیر شکم بالای عورت .
چهارم: روئیدن موی درشت در صورت و پشت لب.
ولی روئیدن مو در سینه و زیر بغل ، و درشت شدن صدا و مانند اینها نشانه بالغ شدن نیست .

پاسخ: اگر اطمینان داشت که خوردن جایز است فقط آن روز را قضا کند .

پاسخ: مانعی ندارد و ضرر به روزه نمی رساند .

پاسخ: بنابر احتیاط واجب روزه را اتمام کرده ، وبعد از آن قضای آن را بجا می آورد.

پاسخ: اگر قصد ماندن یکسال و نیم یا بیشتر در یک شهر داشته باشند باید روزه خود را بگیرد و نیاز به قصد اقامت ندارند.

پاسخ: ۱ـ در فرض سوال با رفتن به محل کار صدق سفر نمی کند و روزه اش در شهر خودش و شهر محل کار صحیح است و نمازش تو این دو شهر و مسیر بین آنها تمام است ولی در بقیه سفرها نماز شکسته و روزه صحیح نیست.
۲ـ در این فرض این شخص کثیر السفر است و روزه اش همه جا تمام و روزه اش صحیح است.

پاسخ: مستحب است برای کسی که روزه مستحب گرفته روزه خود را قطع کند اگر برادر مؤمنی او را به طعامی دعوت کند.

پاسخ: مانعی ندارد .

پاسخ: مسواک زدن در ماه رمضان مفطر نیست اگر روزه دار ذرات خمیر دندان را که با آب دهان قاطی شده فرو ندهد. ومقدار کمی که در آب دهان از بین می رود به روزه ضرر نمی رساند.

پاسخ: اسپری که برای تنگی نفس استعمال می شود اگر دارو را فقط وارد ریه کند روزه را باطل نمی کند. و همچنین در صورت شک در آن روزه باطل نیست.

پاسخ: استنشاق آن مبطل روزه نیست بله در صورتیکه بخار غلیظ یا مه با اجتماع اجزاء آبی وارد حلق گردد به حدی که عرفا صدق آشامیدن کند مبطل روزه است که معمولا تحقق چنین چیزی خیلی بعید است.

پاسخ: هر یک عمل به تکلیف خود طبق ثبوت ماه شرعا در محل خود می کند.

پاسخ: جویدن آدامس اشکال ندارد هرچند طعمى از آن احساس شود مگر این که قسمتهایى از آن جدا شود و وارد معده شود ولى اگر فقط مزه اى از آن احساس شود و ذراتى از ان بلعیده نشود اشکال ندارد، بنا بر این از آدامسهایى که مواد شیرین کننده دارند باید اجتناب شود مگر اینکه قبلا جویده شده باشد و آن مواد زایل شده باشد یا اینکه آنقدر کم مانده باشد که در آب دهان مستهلک شود.

پاسخ: اگر خون در حالت خواب ومانند آن به حلق فرو رود ونتواند از آن جلوگیری کند به روزه ضرر نمی زند.
اما اگر بخاطر مشقت آب دهان خود را که همراه با خون غیر مستهلک است فرو ببرد و آن را بیرون نریزد روزه اش باطل است.
ولی اگر مستهلک باشد (درصد آن ناچیز باشد) قورت دادن اشکال ندارد.

پاسخ: روزه را باطل نمی کند اگرچه شرعاً در مواردی نباید نگاه کرد.

پاسخ: اگر کسی استمناء کند ، درحالی که جاهل باشد به اینکه استمناء روزه را باطل میکند چنانچه در جهل خود معذور باشد، روزه اش صحیح است .
و همچنین اگر با خود کاری کند در حالی که از خود مطمئن بوده منی از او خارج نمی شود و اتفاقا و بدون قصد منی خارج شود روزه صحیح است.
و گرنه در صورتی که بداند آن کار روزه را باطل می کند ، اضافه بر قضا ، کفاره هم بر او واجب میشود . وهمچنین است بنا بر احتیاط واجب کسی که جاهل به حکم است ولی در جهل خود معذور نیست و مطمئن هم نیست یعنی احتمال می دهد که مبطل باشد و استمناء را انجام می دهد.
و در کفاره افطار روزه ماه رمضان ، کافی است به شصت فقیر غذا بدهد به هر کدام ۷۵۰ گرم گندم یا آرد یا نان و یک روز قضا کند.
واگر قضای آن را یک سال تأخیر بیندازد تا ماه رمضان بعد برسد باید بابت هر روز علاوه بر قضا همان مقدار غذا را به یک فقیر بدهد و اگر بیش از یک سال تاخیر بیاندازد کفاره تکرار نمی شود.

پاسخ: اگر احتمال مى دهید که در آن وقت مفهوم تکلیف را نمى فهمیدید یا اینکه احتمال مى دهید که آن وقت مطمئن بودید که خوردن جایز است قضا کافى است و کفاره لازم نیست.

پاسخ: اگر مطمئن بودید که قرائت به آن نحو صحیح است قضا لازم نیست و اگر غسل صحیح نبوده نماز باطل است ولی اگر آب به کل اعضاء بدن می رسانده اید ولی بدون رعایت ترتیب که از روی جهل قصوری بوده غسل صحیح است و روزه هایی که با اجبار خورده اید قضاء لازم است و کفاره ندارد.

پاسخ: ۱- اگراز اول قصد روزه گرفتن از طرف متبرع له داشته باشد که روزه نیابتش حساب می شود که در این صورت اگر آنچه قصد کرده بود قضای طرف ایشان بود و از ذمه متبرع له (مرحوم) ساقط می شود و اما اگر از قصد روزه گرفتن از طرف متبرع له نکرده باشد ولی بعد از روزه نیت اهدای ثواب ان به متبرع له کند جایز است ولی روزه نیابتی حساب نمی شود و از ذمه متبرع له ساقط نمی شود چنانچه مشغول به روزه بوده.
۲-جایز است بلکه اگر نیابت از آنها مقید به قضای از آنها و در ذمه آنها قضا نباشد روزه مستحب برای خود حساب می شود و نیازی به قصد روزه مستحب ندارد،ولی سزاوار است که یکی از آنها را معین کند اگر در ذمه آنها روزه باشد که روزه از طرف یکی از آنها صحیح واقع شود و نیت نیابت باطل نشود.

پاسخ: موجب باطل شدن روزه نمی شود مگر اینکه همراه با موادی باشد که فرو بردن دستگاه را آسان می کند که بدین جهت روزه باطل می شود.

پاسخ: روزه باطل نمی شود.

پاسخ: فرو بردن اخلاط سر و سینه، تا به فضای دهان نرسیده اشکال ندارد، ولی اگر داخل فضای دهان شود، احتیاط مستحب آن است که آن را فرو نبرد ولی اگر فرو برد روزه اش باطل نمی شود.

پاسخ: اگر آروغ بزند و چیزى در گلو یا دهانش بیاید ، باید آن را بیرون بریزد ، واگر بى اختیار فرو رود ، روزه‏اش صحیح است .

پاسخ: اگر نیت سابق داشته باشد و بدون اختیار بیهوش شود و در بین روز به هوش آید، بنابر احتیاط لازم، باید روزه آن روز را تمام نماید و اگر تمام نکرد، قضای آن را به جا آورد؛ امّا در مورد بیهوشی که مقدّمات آن اختیاری بوده (مثل فردی که برای عمل جراحی، خود را در اختیار دکترِ بیهوشی قرار می‌‌دهد) احتیاط واجب آن است که روزه را تمام نموده و قضای آن را هم بجا آورد.

پاسخ: اگر شک دارد که قبل از فجر پاک شده یا بعد از فجر ، روزه آن روز واجب نیست.