پرسش: زمینهای دو طرف درّه مال دو نفر است. قسمتی از آن به گورستان منطقه تعلق دارد بر اثر سیلاب از کف دره چشمهای پیدا شده است یکی از شرکاء چشمه را کنده و اکنون ادعای مالکیت چشمه را دارد، چشمه و زمینهای اطراف گورستان چه حکمی دارد؟
پاسخ:اگر چشمه را به قصد احیا کار کرده باشد چشمه مال احیا کننده است. تصرف در زمینهای اطراف قبرستان موقوفه جایز نیست. اگر قبرستان موقوفه نباشد غیر از حریم قبرستان را میتوانند احیا کنند.
پرسش: در بعضى از مناطق افغانستان، علف هاى کوه ها براى مصارف زمستان گوسفندان وگاوها جمع آورى می شود و حدود علفزار هر خانه و منطقه هم از قدیم الایام مشخص و تقسیم شده است؛ اگر علف این کوه ها فروخته شود آیا هیزم آن نیز تابع علف است؟
پاسخ:کوه عام پیش از احیا مال کسى نیست تا آن را بفروشد تنها می تواند استفاده کند و اگر حریم قریه باشد ایجاد مزاحمت براى اهل قریه جایز نیست.
پرسش: چشمه ها و آب هایی که در برخی کوه های عام وجود دارد که مال صاحب علفزار است یا بدون صاحب اند؟ آیاکسى می تواند در پیرامون چشمه ها، زمین کشا ورزى درست کند؟
پاسخ:هرکسى که بیشتر از دیگران زمین درست کرده است حق اولویت دارد و اگر آب اضافه و زیاد شد دیگران هم می توانند از آن استفاده کنند
پرسش: کسى پیرامون زمین خود را احیاء و نهال غرس کرده است اهالى قریه می گویند حریم قریه تنگ شده است و ضرر به ما می رسد آیا مطلق ضرر اهل قریه کفایت می کند براى پس گرفتن حریم قریه یا ملاک عسر و حرج اهالى است؟
پاسخ: اگر احیاى حریم موجب ضرر و مزاحمت اهالى شود براى پس گرفتن حریم کفایت می کند.