آیةالله نوری همدانی: اهمیت ازدواج در اسلام
ازدواج يکي از مستحبّات بسيار موکّد اسلام است و احاديث بسياري از حضرت رسول اکرم و اهل بيت مکرّم آن حضرت ( سلام الله عليهم ) در رابطه با ترغيب و تشويق به ازدواج و انتقاد و مذمّت از ترک ازدواج صادر شده است .
حضرت رسول اکرم ( صلّي الله عليه و آله ) فرمودند : « هيچ خانه اي در نزد خداوند ، بهتر از خانه اي که به وسيلة ازدواج برپا مي شود و آباد مي گردد ، نيست » .
و نيز آن حضرت فرمودند : « کسي که ازدواج کرد نصف دين خود را حفظ کرده است و مراقب نصف ديگر دين خود باشد » .
حضرت صادق ( عليه السّلام ) فرمودند : « دو رکعت نماز يک انسان متأهّل از 70 رکعت نمازي که شخص عَزَبْ بجا مي آورد ، با فضيلّت تر است » .
حضرت رسول اکرم ( صلّي الله عليه و آله ) فرمودند : « پست ترين مُردگان شما افرادي هستند که از از دواج کردن خودداري کرده و عَزَب مانده اند » .
و اگر کسي بترسد که اگر ازدواج نکند در حرام مي افتد ، ازدواج بر او واجب مي شود .
بر اساس احاديث اهل بيت ( عليهم السّلام ) مخصوصاً ترک ازدواج بخاطر ترس از فقر و عدم امکانات اقتصادي ، مذموم است .
حضرت پيغمبر (صلي الله عليه و آله ) فرمودند : « کسي که به واسطة ترس از فقر ترک ازدواج مي کند نسبت به خداوند سوءظنّ( گمان بد) بکار برده است و خداوند متعال فرموده است : ان يکونوا فقراء يغنهم الله من فضله يعني اگر ازدواج کنندگان در فقر و مضيقة اقتصادي باشند خداوند آنها را از فضل و کرم خود بي نياز خواهد کرد »
طبق احاديث اسلامي و اين آيه از قرآن کريم ، ازدواج موجب از بين رفتن فقر و بوجود آمدن وسعت اقتصادي است . شخصي در محضر مبارک حضرت پيغمبر ( صلي الله عليه وآله ) از مضيقة اقتصادي شکايت کرد ، حضرتش فرمودند : « ازدواج کن تا مشکلات اقتصادي تو بر طرف شود » و اين جريان تا سه مرتبه تکرار شد و در هر دفعه آن حضرت وي را امر به ازدواج کرد و نيز آن حضرت فرمودند : « ازدواج کنيد تا روزي شما وسعت پيدا بکند »
حضرت صادق ( عليه السّلام ) فرمودند:« افزايش روزي با ازدواج و داشتن اهل و عيال تَو‍أم است »
در امر ازدواج بايد قبل از هر چيز و بيش از همه به ايمان و تقوا و تعهّد اسلامي توجّه داشت .
رسول اکرم ( صلي الله عليه و آله ) فرمودند : « هنگامي که افرادي که از جهت اخلاق و تعهّد اسلامي و تدّين شايستگي دارند براي خواستگاري آمدند در ازدواج و وصلت با آنها جواب منفي ندهيد و به ازدواج با آنها اقدام کنيد و گرنه فتنه و فساد بزرگي دامنگير جامعه خواهد شد »
[1] این توضیحات در رساله آیت الله نوری همدانی آمده است.
اقسام عقد نکاح
بواسطه عقد ازدواج1، زن به مرد2 حلال مي شود و آن بر دو قسم است: دائم و غير دائم3. عقد دائم آن است كه مدّت زناشويي در آن معين نشود4 و زني را كه به اين قسم عقد مي كنند «دائمه» گويند. و عقد غير دائم آن است كه مدّت زناشويي در آن معين شود5، مثلاً زن را به مدّت يك ساعت يا يك روز يا يكماه يا يك سال يا بيشتر عقد نمايند6 و زني را كه به اين قسم عقد كنند «متعه و صيغه» مي نامند.
1- مكارم،سبحانی: ازدواج از مستحبّات است و اگر كسي بترسد كه با ترك ازدواج درحرام بيفتد ازدواج بر او واجب است. بواسطه عقد ازدواج…
2- سيستاني: و مرد به زن…
3- خوئي،تبريزي، سيستاني: دائم و غير دائم (ازدواج موقّت)…
4- خويي، سيستاني، تبريزي: و هميشگي باشد…
5- سبحانی: خواه كوتاه مدت باشد، خواه طولانى و زنى را كه به اين قسم عقد كنند، متعه و صيغه مى نامند.
6- خوئي، تبريزي: ولي (تبريزي: بنابر احتياط) بايد مدّت ازدواج ازمقدار عمر زن و شوهر زيادتر نباشد (خوئي: كه در اين صورت عقد دائمي خواهد بود)…
وحید: ولى ـ بنابر احتیاط واجب ـ مدّت ازدواج از مقدار عمر زن و شوهر یا یكى از آن دو زیادتر نباشد …
سيستاني: ولي بايد مدّت ازدواج از مقدار عمر زن و شوهر يا يكي از آنها زيادتر نباشد كه در اين صورت عقد باطل خواهد بود…
*****
بهجت: عقد نكاح يا ازدواج، عقدي است كه بوسيله آن زن به مرد حلال مي شود و آن بر دو قسم است: 1- عقد دائم؛ و آن عبارت است از ازدواجي كه مدّت در آن معيّن نشود و زني را كه به اين صورت عقد مي كنند «دائمه» مي گويند. 2- عقد غير دائم؛ و آن عبارت است از ازدواجي كه مدّت در آن معيّن شود و زني را كه به اين صورت عقد كنند «متعه» و «صيغه» مي نامند. مثل آنکه به مدت یک ساعت یا یک روز یا یک ماه یا بیشتر عقد نمایند .
زنجانی: بواسطه عقد ازدواج زن و مرد به یکدیگر حلال می شوند و ان بر دو قسم است: نکاح دائم و نکاح موقت.
نکاح دائم عقد ازدواجی است که مدت زناشویی در آن به هیچ وجه محدود نباشد وزنی را که به این قسم عقد می کنند «دائمه» می گویند.
نکاح موقت عقد ازدواجی است که مدت زناشویی در ان معین شود مثلا زن را به مدت یک ساعت یا یک روز یا یک ماه یا یک سال یا بیشتر عقد نمایند و زنی را که به این قسم عقد کنند «متعه» و «صیغه » می خوانند.
مظاهری: عقد ازدواج بر دو نوع است:
نوع اوّل: ازدواج دائم، آن است كه مدّت زناشويى در آن معيّن نشود.
نوع دوّم: ازدواج موقّت، آن است كه مدّت زناشويى در آن معيّن شود، خواه اين مدّت كوتاه باشد يا طولانى