5- مبتدئه
زنى است كه براى اولين بار خون مىبيند و هفت حالت دارد:
اول: خونى را كه ديده از ده روز تجاوز نمىكند، در اين صورت اگر آن خون به صفت حيض باشدحيض وگرنه استحاضه است.
دوم: خونى را كه ديده است از ده روز تجاوز كند و به رنگ حيض باشد، در اين صورت ايام عادت ماهيانه خود را بر اساس عادت خويشاوندان تنظيم كند وباقى ايام را استحاضه قرار دهد. اگر عادت خويشاوندان مختلف باشد يا اصلًا خويشاوندى نداشته باشد، مىتواند شش يا هفت روز را حيض وبقيه را استحاضه قرار دهد واختيار شش يا هفت روز موكول به خودش است وبهتر آن است كه درماه اول از روز هشتم تا دهم و در ماه دوم از روز چهارم تا ششم بين تروك حائض واعمال مستحاضه احتياطاً جمع نمايد.
سوم: خون در طول مدت به صفت استحاضه باشد، در اين صورت بايد همه را استحاضه قراردهد.
چهارم: اگر رنگ خون مختلف باشد، يعنى گاهى به رنگ حيض وگاهى به رنگ استحاضه باشد، در اين حالت خونى كه به رنگ حيض است آن را حيض قرار دهد، چنانچه از سه روز كمتر وازده روز تجاوز نكند و اگر به صفت استحاضه باشد، آن را استحاضه قرار دهد.
پنجم: اين كه زن خونى را كه ديده گاهى سياه، گاهى زرد، گاهى قرمز تازه وگاهى فاسد، همچنين گاهى گرم و با فشار وگاهى بدون اين صفات باشد، بنابراين اگر خون در ابتداء داراى شرائط عامه حيض باشد، حيض قرار مىدهد و چنانچه خون در ابتدا داراى شرايط حيض نباشد، خونى را كه داراى شرائط عامه حيض باشد حيض، و در غير اين صورت آن را استحاضه قرار دهد.
ششم: اين كه زن خونى را كه ديده گاهى سياه وبدون صفات حيض وگاهى زرد و با فشار ياسوزش باشد، پس خون سياه اگر از سه روز كمتر و از ده روز بيشتر نباشد حيض وخون زرد استحاضه است.
هفتم: اين كه زن خونى را كه ديده است گاهى زرد وگرم يا تازه است وگاهى زرد وسرد است، اگرچه خون اولى از دومى به حيض نزديكتر است، ولى حيض دانستن آن مشكل است و بنابر احتياط بايد بين تروك حائض و اعمال مستحاضه جمع نمايد.