(مسأله 252) نفاس خونى است كه مادر، به سبب ولادت در هنگام زايمان مى‌بيند. بنابراحتياط واجب اگر كمتر از سه روز باشد، بايد بين احكام نفاس واستحاضه جمع كند و اگر ده روز از ولادت بگذرد وخون نبيند، آن زن نفاس ندارد حتى اگر پس از ده روز خون بسيارى ببيند وبيشترين مدت نفاس ده روز از زمان ديدن خون است، بنابراين اگر زنى روز ششم ولادت خون ببيند روز اول او به حساب مى‌آيد و چنان‌چه تا ده روز ديگر خون ادامه داشته باشد نفاس است.
لازم نيست بين دو نفاس در صورتى كه دوقلو باشند ده روز پاك بشود و اگر يك لحظه پاك شودطهر به حساب مى‌آيد، بلكه همين مقدار هم معتبر نيست، مثل اين كه با تولد اولى ده روز خون ببيندوسر ده روز، دومى متولد شود ويكبار ديگر ده روز خون ببيند، آن دو خون دو نفاس متوالى مى‌باشد و اگر هنگام ولادت خون نبيند وقبل از ده روز خون ببيند سپس سر ده روز قطع شود، آن خون نفاس است. ولى چنان‌چه هنگام ولادت خون ببيند وقطع شود وقبل از پايان ده روز دوباره خون ببيند وقطع شود، هر دو خون نفاس است وپاكى وسط آن بعيد نيست كه طهر باشد، اگرچه بهتر است احتياط كندو بين تروك نفسا واعمال طاهره جمع نمايد.
(مسأله 253) اگر زن حامله‌اى بداند خونى كه قبل از تولد بچه ديده است حيض است چه فاصله آن از تولد، از ده روز كمتر باشد يا بيشتر وچه متصل به آن باشد يا نباشد، بايد به وظيفه حائض عمل كند. اگر زن حامله نداند كه اين خون حيض يا استحاضه است، چنان‌چه در روزهاى عادت و به صفات حيض باشد وسه روز ادامه پيدا كند، حيض وگرنه استحاضه است و چنان‌چه در روزهاى عادت باشد ولى صفات حيض را نداشته يا بر عكس باشد، بايد احتياط كند.
(مسأله 254) زن نفسا به حسب حالاتى كه در حيض دارد چهار قسم مى‌شود:
اول: صاحب عادت عدديه: اگر صاحب عادت عدديه عادتش كمتر از ده روز باشد، نفاس رابه اندازه ايام عادتش قرار دهد و اگر خونى را كه مى‌بيند از روزهاى عادت تجاوز كند، چنان‌چه مطمئن باشد قبل از ده روز قطع مى‌شود، همه آن نفاس است و چنان‌چه مطمئن باشد كه از ده روز تجاوزمى كند به مقدار عادت نفاس و بقيه استحاضه است و چنان‌چه احتمال تجاوز بدهد يك يا دو روز به عادتش اضافه مى‌كند به شرط آن‌كه از ده روز بيشتر نشود وبقيه استحاضه است چنان‌چه در بحث حيض گذشت و اگر عادتش ده روز باشد خونى را كه در آن ده روز مى‌بيند، همه آن نفاس است.
دوم: زن ناسيه (كسى كه ايام عادتش را فراموش كرده) اگر زنى بداند كه عادتش كمتر از ده روزاست ولى فراموش كند كه پنج يا شش روز است، چنان‌چه مطمئن باشد كه از ده روز تجاوز نمى‌كند همه آن، نفاس است و چنان‌چه مطمئن باشد كه از ده روز تجاوز مى‌كند، بالاترين احتمال را كه (مثلًا شش روز) است نفاس قرار دهد و اگر اطمينان به قطع شدن يا عدم آن نداشته باشد به بيشترين احتمال دوروز يا بيشتر اضافه كند و اگر آن را هم نداند ونداند كه عادتش شش يا هفت يا بيشتر تا ده روزاست، در اين صورت اگر خون از ده روز تجاوز كند، تمام ده روز را نفاس قرارمى دهد.
سوم: مضطربه: اگر زن مضطربه بعد از زايمان خون ببيند و از ده روز تجاوز نكند، همه آن نفاس است و اگر تجاوز كند، ده روز را نفاس وبقيه را استحاضه قراردهد.
چهارم: مبتدئه: اگر زن مبتدئه خون زايمان ببيند وخونش از ده روز تجاوز نكند، همه آن نفاس است و اگر تجاوز كند، ده روز آن نفاس وبقيه استحاضه است وظاهراً به خويشاوندان رجوع نمى كند.
(مسأله 255) اگر زن ظاهراً يك يا دو ماه خون نفاس ببيند وعمل مستحاضه را انجام دهد، چنان‌چه صاحب عادت وقتيه باشد، در ايام عادت خون را حيض قرار مى‌دهد اگرچه به صفات آن نباشد واگرصاحب عادت وقتيه نباشد، چنان‌چه خون به صفات حيض باشد حيض وگرنه استحاضه است، ولى اگر اين زن خونش از ده روز تجاوز كند، چنان‌چه همه آن به صفات حيض نباشد استحاضه است واگرهمه آن به صفات حيض باشد، ايام عادت خود را در صورتى كه مضطربه باشد در هر ماه شش يا هفت روز قرار مى‌دهد و در صورتى كه مبتدئه باشد به عادت خويشان رجوع مى‌كند و اگر خويشان نداشت شش يا هفت روز را حيض قرار مى‌دهد.
(مسأله 256) اگر زن بعد از زايمان خون ببيند، چنان‌چه صاحب عادت عدديه خونى كه مى‌بيند ازايام عادتش بيشتر باشد، اگر قبل از ده روز قطع شود، تمام آن خون را نفاس بداند و اگر بيشتر از ده روز باشد، چنان‌چه در ايام عادت وقتيه باشد آنرا خون حيض بداند اگرچه فاصله پاكى او از خون حيض سابق كمتر از ده روز باشد. اگر خون نفاسى را كه مى‌بيند در ايام عادت نباشد، چنان‌چه به صفت استحاضه باشد آن را استحاضه و چنان‌چه به صفات حيض باشد، اگر مدت پاكى- ده روز- از اوبگذرد آن را حيض بداند و اگر آن مدت كمتر از ده روز باشد، بين تروك حائض واعمال مستحاضه احتياطاً جمع كند.
چنان‌چه نفسا در خون نفاس شك كند، بايد به قاعده امكان رجوع نمايد بخلاف حيض كه بايد به قاعده عادت وبعد به قاعده صفات رجوع كند، لذا اگر خون نفاس از ايام عادت عدديه تجاوز كندوقبل از ده روز قطع شود همه آن نفاس است، همچنين اگر بعد از ولادت پنج روز خون ببيند وقبل ازده روز قطع شود، آن نيز خون نفاس است، ولى اگر بعد از ده روز از ولادت خون ببيند آن خون استحاضه است.
(مسأله 257) اگر زن در روز اول ولادت خون ببيند وقطع شود ودوباره قبل از ده روز خون ببيند، چنان‌چه اين دو خون از بدو تولد از ده روز تجاوز نكند، اين دو خون احتياطاً نفاس است و در دوران پاكى بين دو خون بعيد نيست كه پاك باشد واحتياط واولى آن است كه بين تروك نفسا واعمالى كه وظيفه زن پاك است جمع نمايد. اگر از ده روز تجاوز كند، چنان‌چه صاحب عادت عدديه در حيض باشد وخون دوم را در ايام عادت ببيند، در اين صورت خون اول وخونى كه در ايام عادت ديده نفاس و زائد بر ايام عادت استحاضه است. مثلًا اگر دو روز اول ولادت خون ببيند وقطع شود ودوباره روزششم خون ببيند و از ده روز از ولادت تجاوز كند، چنان‌چه عادتش هفت روز باشد، دو روز اول وششم وهفتم نفاس است و در پاكى بين آن دو احتياط استحبابى كند وبعد از روز هفتم استحاضه است. اگر صاحب عادت باشد، ولى خون دوم را بعد از ايام عادت ببيند و از روز دهم تجاوز كند، در اين صورت خون اول نفاس وخون دوم استحاضه است و در دوران پاكى احكام طاهره بر او جارى مى‌شود. چنان‌چه مضطربه يا مبتدئه باشد وخون دوم را ببيند و از ده روز تجاوز كند، نفاس او ده روزاست. در خون سوم وچهارم نيز همين حكم جارى است، مثلًا اگر زن در روز اول وچهارم وششم تا نهم خون ببيند، همه اين روزها نفاس است وپاكى بين اينها طهر است و اگر از ده روز تجاوز كند وعادتش نه روز باشد، روزهاى اول وچهارم وششم تا نهم نفاس وبقيه استحاضه است و اگر عادتش پنج روز باشد، روزهاى اول وچهارم نفاس و از روز ششم تا دهم احتياطاً بين تروك نفسا و وظيفه مستحاضه جمع كند وبقيه استحاضه است.
(مسأله 258) زن نفسا حكمش حكم زن حائض است كه اگر خون از روزهاى عادت تجاوز كندهنگام قطع شدن خون، بايد خود را وارسى نمايد وروزه‌ها را قضا نمايد ولى نماز قضا ندارد وجماع بااو حرام وطلاقش باطل است و بنابر احتياط لازم بايد آيات سجده را نخواند و در مساجد توقف وداخل نشود وچيزى در آن‌ها نگذارد، ولى اگر از يك در وارد و از در ديگر خارج شود مانعى ندارد، واما در مسجد الحرام ومسجد پيامبر صلى الله عليه و آله حتى ورود از يك در وخروج از در ديگر حرام است.