اول: نماز جماعت از اجتماع امام ومأمومين از ابتدا تا آخر نماز در يك مكان بگونه‌اى كه براى نماز عرفاً جمع شده باشند تحقق پيدا مى‌كند. پس اگر بين امام ومأمومين يا بين صفوف مأمومين مانعى مانند پرده، ديوار و درخت باشد كه اجتماع عرفاً صدق نكند جماعت منعقد نمى‌شود، ولى اگر پرده ياديواركوتاه باشد بطورى كه اجتماع عرفاً صدق كند اثرى ندارد. اگر مأموم زن باشد، وجود مانع بين او وامام يامأمومين مرد وزن اشكال ندارد، ولى اگر امام زن باشد، حكم مرد را دارد يعنى جايز نيست مانعى بين او ومأمومين باشد كه عرفاً اجتماع صدق نكند.
(مسأله 805) اگر پرده يا چيزى كه بين امام ومأمومين يا صفوف مأمومين است مانع از ديدن نباشد، مثل شيشه، ديوار مشبك و پنجره، نماز جماعت منعقد مى‌شود. همچنين نهر يا راه اگر مانع از صدق اجتماع نباشد به نماز جماعت ضررى نمى‌رساند، نيز تاريكى وغبار اگرچه مانع از ديدن مى‌شود اشكال ندارد ومانع متحرك وغير ثابت مثل عبور انسان نيز اشكال ندارد.
دوم: جاى ايستادن امام از جاى مأموم نبايد بيش ازيك وجب بلندتر باشد، پس اگر امام درمحراب نماز بخواند و حياط مسجد بيش از يك وجب يا بيشتر از آن، پايين‌تر از محراب باشد، نمازمأمومينى كه در حياط اقتدا نموده اند باطل است. نيز اگر زمينى شيب دار باشد وامام در طرفى كه بلندتر است بايستد، در صورتى كه شيب بيش از يك وجب نبوده طورى باشد كه به آن زمين مسطح بگويند مانعى ندارد و گرنه نماز آنان باطل است. اگر جاى مأموم از امام بلندتر باشد، در صورتى كه عرفاً به آن اجتماع صدق كند، در اين صورت نماز جماعت اشكال ندارد.
سوم: فاصله بين امام ومأموم وصفوف مأمومين نبايد بيش از يك گام بزرگ انسان معمولى باشدكه در شرع به مقدار مكانى كه جسد يك انسان معمولى هنگام سجده كردن لازم دارد بيان شده است واگرفاصله ازاين مقدار بيشترباشد نماز جماعت صحيح نخواهد بود.
(مسأله 806) فاصله بيش از يك گام، در صورتى نماز جماعت را بهم مى‌زند كه از همه اطراف اين فاصله وجود داشته باشد. پس اگر از يك طرف مأموم متصل و از اطراف ديگر فاصله داشته باشداشكالى نخواهد داشت. اگر صف دوم از صف اول طولانى‌تر باشد، آخر آن اگرچه از صف اوّل دوراست، ولى به صحت جماعت ضررى نمى‌رساند چون از سمت چپ يا راست متصل است. همچنين اگر افراد صف دوم از هم فاصله داشته باشند، در صورتى كه هر كدام به صف جلوتر متصل باشند، جماعت آنها صحيح است، ولى در صف اول بايد تمام افراد به هم متصل باشند.
چهارم: مأموم نبايد جلوتر از امام بايستد، بنابراين اگر امام مرد باشد ومأمومين متعدد باشند، نمى توانند در قيام با امام مساوى باشند؛ بلكه بايد پشت سر امام قرار بگيرند، ولى اگر امام زن باشد، مانعى ندارد كه با مأمومين مساوى بايستد، اما اگر امام مرد ومأموم يك نفر باشد، بايد در طرف راست امام قرار بگيرد ومى تواند مساوى امام نيز بايستد.
(مسأله 807) از اول تا آخر نماز جماعت شرايط مذكور بايد مراعات شود، بنابر اين اگر مانعى همانند دورى، بالابودن مكان امام يا جلو افتادن مأموم پيش آمد، جماعت باطل مى‌شود وبايد نماز رافرادى ادامه دهد. اگر در پيش آمدن يكى از اين موانع شك كند، در صورتى كه قبلًا مى‌دانست هيچ يك از اين موانع نبوده است، نماز جماعت او صحيح است، ولى اگر علم به بودن آن شرايط نداشته و شك كند، نمى‌تواند نماز را به جماعت بخواند مگر اين‌كه علم پيدا كند كه هيچ يك از آن موانع نبوده است. اگر بعداز نماز درباره شرايط شك كند بنارا بر صحّت بگذارد به شرط اين‌كه در حين ورود به نمازجماعت متوجه شرايط بوده باشد. اگر از روى غفلت داخل نماز جماعت شود وسپس در تحقق شرايط شك كند، جماعت باطل اما نمازش صحيح خواهد بود مگر
آن‌كه در وقت اقتدا به امام ركن زيادى را بجا آورد، كه در اين صورت نمازش باطل است.
(مسأله 808) بعد از تكبير امام اگر صف افراد جلو تكبير بگويند صفهاى بعد نيز مى‌توانند تكبير بگويند، بلكه اگر صف جلو آماده نماز وتكبير گفتن باشد كسى كه در صف بعد ايستاده، مى‌تواند تكبيربگويد.
(مسأله 809) اگر نماز مأمومى شكسته باشد يا در اثناء جماعت، نماز را فرادى بخواند، كسى كه به اومتصل است اگر فاصله ايجاد شده بيش از يك گام انسان عادى باشد، نمازش منفرد مى‌شود، مگر آن‌كه فوراً جلو رود و به صف متصل شود.
(مسأله 810) اگر حايل ثابت نباشد، مثلًا انسانى عبور كند اشكال ندارد، ولى اگر عبور افراد پيوسته باشد، جماعت باطل مى‌شود.
(مسأله 811) اگر در حايل سوراخى است كه در حال ركوع يا قيام يا در حال رفتن به سجده فقط بتوان آن طرف را ديد، جماعت منعقد نمى‌شودواقتدا صحيح نيست.
(مسأله 812) اگر در اثر كورى ومانند آن متوجه حايل نباشد و وارد نماز شود، جماعت او باطل است. بنابراين اگر قبل از انجام دادن عمل منافى با نماز فرادى حتى اگر سهواً باشد، متوجه شود، نماز فرادى او صحيح است. همچنين نمازش صحيح است، در صورتى كه عملى را انجام بدهد كه با نماز منافات ندارد چه عمداً باشد يا سهواً، همانند تركِ قرائت.
(مسأله 813) لباس نازكى كه شبح از پشت آن ديده مى‌شود، حايل محسوب مى‌شود و با وجود آن اقتدا جايز نيست.
(مسأله 814) اگر در اثناء جماعت فاصله بيفتد، جماعت باطل شده، نماز فرادى مى‌گردد و اگرمتوجه آن فاصله نشود وادامه دهد و چيزى انجام داده باشد كه با نمازِ فرادى منافات دارد، نمازش باطل است و اگر چنين چيزى انجام نداده، يا چيزى را انجام داده كه تنها در صورت عمد منافات دارد، نمازش صحيح است.
(مسأله 815) اگر در صف، بچه مميز كه مأموم است، فاصله شود ونمازگزار احتمال بدهد كه نمازآن بچّه صحيح است جماعتش نيز صحيح خواهد بود و اگر مأموم بداند كه نماز مأمومى كه در صف جلو ايستاده و واسطه اتصال او با امام مى‌باشد، نماز جماعتش صحيح است. نيز كسى كه در صف اول نماز مى‌خواند و مى‌داند كه نماز طرف راست يا چپ كه او را به امام متصل مى‌كند باطل است جماعتش صحيح است وكسى كه نمازش باطل است حائل وفاصله محسوب نمى‌شود.
(مسأله 816) اگر امام، درون محراب قرار بگيرد به نحوى كه دو طرف آن ديوار باشد، اقتدا به او ازچپ وراست محراب جايز نيست. ولى مأمومينى كه از پشت سر امام اقتدا كرده اند وصفهاى پس از آن نمازشان صحيح است. اگر صف مأمومين مثلًا به درب مسجد برسد، نماز صفى كه پشت درب ايستاده اند صحيح است، اگرچه احتياط مستحب آن است كه در صحت نماز به كسى كه مقابل درب ايستاده اكتفا شود نه در طرف چپ و راست او.