(مسأله 280): در وضو واجب است، صورت و دستها را بشویند و جلوى سر و روى پاها را مسح کنند.
(مسأله 281): در ازاى صورت را باید از بالاى پیشانى جائى که موى سر بیرون مى آید، تا آخر چانه شست و پهناى آن به مقدارى که بین انگشت وسط و شست قرار مى گیرد، باید شسته شود و اگر مختصرى از این مقدار نشویند، وضو باطل است، و براى آنکه انسان یقین کند این مقدار کاملاً شسته شده، باید کمى اطراف آن را هم بشوید.
(مسأله 282): اگر صورت یا دست کسى کوچکتر یا بزرگتر از متعارف مردم باشد، باید ملاحظه کند که مردمان متعارف تا کجاى صورت خود را مى شویند، او هم تا همانجا بشوید و نیز اگر پیشانى او مو روئیده، یا جلوى سرش مو ندارد، باید به اندازه معمول پیشانى را بشوید
(مسأله 283): اگر احتمال دهد چرک یا چیز دیگرى، در ابروها و گوشه هاى چشم و لب او هست، که نمى گذارد آب به آنها برسد، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا باشد، باید پیش از وضو، وارسى کند که اگر هست برطرف نماید.
(مسأله 284): اگر پوست صورت از لاى مو پیدا باشد، باید آب را به پوست برساند. و اگر پیدا نباشد، شستن مو، کافى است و رساندن آب به زیر آن، لازم نیست.
(مسأله 285): اگر شک کند، پوست صورت از لاى مو پیدا است یا نه بنا بر احتیاط واجب باید مو را بشوید، و آب را به پوست هم، برساند.
(مسأله 286): شستن داخل بینى و مقدارى از لب و چشم، که در وقت بستن دیده نمى شود، واجب نیست ولى براى آنکه یقین کند از جاهائى که باید شسته شود، چیزى باقى نمانده، واجب است مقدارى از آنها را هم بشوید و کسى که نمى دانسته باید این مقدار را بشوید اگر نداند در وضوهاى که گرفته این مقدار را شسته یا نه، نمازى را که با آن وضو خوانده و وقتش باقى است، با وضوى جدید اعاده نماید و قضاى نمازهاى که وقتش گذشته واجب نیست.
(مسأله 287): باید صورت و دستها را از بالا به پائین شست و اگر از پائین به بالا بشوید وضو باطل است.
(مسأله 288): اگر دست را تر کند و به صورت و دستها بکشد، چنانچه ترى دست به قدرى باشد، که بواسطه کشیدن دست، آب کمى بر آنها جارى شود کافیست.
(مسأله 289): بعد از شستن صورت، باید دست راست و بعد از آن دست چپ را از آرنج تا سر انگشتها، بشوید.
(مسأله 290): براى آنکه یقین کند آرنج را کاملاً شسته، باید مقدارى بالاتر از آرنج را هم، بشوید.
(مسأله 291): کسى که پیش از شستن صورت، دستهاى خود را تا مچ شسته، در موضع وضو باید تا سرانگشتان، بشوید و اگر فقط تا مچ بشوید، وضوى او باطل است.
(مسأله 292): در وضو شستن صورت و دستها مرتبه اول واجب و مرتبه دوم مستحب و مرتبه سوم و بیشتر از آن، حرام مى باشد، و این که کدام شستن اول یا دوم یا سوم است، بعضى فقها گفته است مربوط به قصد کسى است، که وضو مى گیرد، پس اگر به قصد شستن مرتبه اول مثلاً ده مرتبه آب به صورت بریزد، اشکال ندارد و همه آنها شستن اول، حساب مى شود. ولى این نظریه محل اشکال است، بناءً اگر یک کف یا دو کف بریزد، و تمام صورت را فرا گیرد یک شستن محسوب است و اگر یک کف دیگر بریزد و با معونت اِمرار کف دست تمام عضو را فرا گیرد، شستن دوم تحقّق یافته است، و از ریختن آب دیگر بپرهیزد. و اگر به قصد اینکه سه مرتبه بشوید، سه مرتبه آب بریزد، مرتبه سوم آن حرام است.
(مسأله 293): بعد از شستن هر دو دست، باید جلوى سر را با ترى آب وضو که در دست مانده مسح کند و احتیاط واجب آن است که با کف دست راست مسح نماید و مسح را از بالا به پائین انجام دهد.
(مسأله 294): یک قسمت از چهار قسمت سر که مقابل پیشانى است، جاى مسح مى باشد، و هر جاى این قسمت را، به هر اندازه مسح کند کافیست، اگر چه احتیاط مستحب آنست، که از درازا به اندازه درازى یک انگشت و از پهنا به اندازه پهناى سه انگشت بسته، مسح نماید.
(مسأله 295): لازم نیست مسح سر، بر پوست آن باشد، بلکه بر موى جلوى سر هم صحیح است، ولى کسى که موى جلو سر او به اندازه اى بلند است، که اگر مثلاً شانه کند، به صورتش مى ریزد، یا به جاهاى دیگر مى رسد، باید بیخ موها را مسح کند، یا فرق سر را باز کرده، پوست سر را مسح نماید، و
اگر موهاى را که به صورت مى ریزد، یا به جاى دیگر سر مى رسد، جلوى سر جمع کند و بر آنها مسح نماید یا بر موى جاهاى دیگر سر که جلوى آن آمده، مسح کند، چنین مسحى باطل است.
(مسأله 296): بعد از مسح سر، با ترى آب وضو که در دست مانده روى پاها را از سر یکى از انگشتها، تا برآمدگى روى پا مسح کند و احتیاط واجب آن است که تا مفصل، مسح نماید، همچنین احتیاط واجب آنست که پاى راست را، با دست راست و پاى چپ را، با دست چپ مسح نماید.
(مسأله 297): پهناى مسح پا به هر اندازه باشد کافیست، ولى بهتر آن است که به اندازه پهناى سه انگشت بسته، بلکه تمام روى پا را، با تمام دست مسح نماید.
(مسأله 298): احتیاط واجب آن است که در مسح پا دست را بر سر انگشتها بگذارد، و بعد به پشت پا بکشد، یا آنکه دست را به مفصل گذاشته و تا سر انگشتها بکشد نه آنکه تمام دست را روى پا بگذارد و کمى بکشد اگر چه اقوى کفایت آن است.
(مسأله 299): در مسح سر و روى پا، باید دست را روى آنها بکشد و اگر دست را نگهدارد و سر یا پا را به آن بکشد، وضو باطل است. ولى اگر موقعى که دست را مى کشد سر یا پا مختصرى حرکت کند، اشکال ندارد.
(مسأله 300): جاى مسح باید خشک باشد و اگر به قدرى تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند، مسح، باطل است، ولى اگر ترى آن به قدرى کم باشد، که رطوبتى که بعد از مسح در آن دیده مى شود بگویند فقط از ترى کف دست است، اشکال ندارد.
(مسأله 301): اگر براى مسح رطوبتى در کف دست نمانده باشد نمى تواند دست را با آب خارج تر کند، بلکه باید از ریش خود رطوبت بگیرد و با آن مسح نماید. و گرفتن رطوبت از غیر ریش و مسح نمودن با آن محل اشکال است، و اگر ریش نداشته باشد مثل زن و بچه گرفتن رطوبت از بقیه اعضاء مثل حاجب کافیست.
(مسأله 302): اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد، سر را با همان رطوبت مسح کند و براى مسح پاها از ریش خود رطوبت بگیرد و اگر ریش ندارد، از حاجب بگیرد.
(مسأله 303): مسح کردن از روى جوراب و کفش باطل است ولى اگر بواسطه سرماى شدید یا ترس از دزد و درنده و مانند اینها، نتواند کفش و یا جوراب را بیرون آورد، احوط مسح بالاى جوراب و کفش، بعد تیمم است چه تقیه باشد یا نباشد، اگر چه در مورد تقیه تنها مسح بالاى جوراب و کفش کافیست.
(مسأله 304): اگر روى پا نجس باشد و نتواند براى مسح آن را آب بکشد باید تیمم نماید.

دانلود وضو – آیت الله محقق کابلی

لینک کوتاه: https://porsan.org/?p=965