(مسأله 2801) سبب لعان، قذف و نسبت دادن زنا به زوجه است با ادعا و مشاهده و عدم بيّنه. جايز نيست كه با شك و گمان يا بعضى از اسباب و قرائن شكآور يا شيوع و اخبار ثقه يا يقين بدون ديدن، زن را به زنا قذف نمايد. اگر با يقين و بدون ديدن، زن را به زنا قذف كند، حد بر او جارى مىشود، مگر اينكه زن به آن اعتراف كند، يا شوهر بيّنه اقامه نمايد. با انكار فرزند متولّد شده بدون قذف، لعان ثابت مىشود و بدون لعان به انكار فرزند اعتنا نمىشود، به شرطى كه الحاق فرزند به شوهر امكان داشته باشد، چنانچه زن شش ماه بعد از وطى يا قبل از اتمام طولانى ترين مدّت حمل، وضع حمل كند.
(مسأله 2802) در لعان بايد مرد وزن از شرايط عمومى تكليف بر خوردار باشند، نيز در زن شرط است كه بايد دايمى و مدخول بها باشد و كر و لال نباشد. صورت لعان اين است كه مرد چهار بار بگويد: «أشهد بالله انّي لمن الصادقين فيما قلته عن هذه المرأة» و مرتبه پنجم شهادت دهد كه: «لعنة الله عليّ إن كنتُ من الكاذبين» سپس زن چهار بار مىگويد: «أشهد بالله انه لمن الكاذبين» و مرتبه پنجم بگويد: «ان غضب الله عليّ ان كان من الصادقين»، بعد از آن زن براى ابد بر مرد حرام مىشود.
واجب است كه تلفظ به شهادت باشد و در هنگام تلفظ شهادت ايستاده باشد واول مرد آغاز كندوزن را تعيين نمايد و به عربى ادا كند و اگر متعذّر باشد با غير عربى نيز جايز است، و واجب است كه مرد ابتدا به شهادت شروع كند، بعد به لعن، امّا زن به شهادت شروع مىكند سپس به غضب. نيز مستحب است كه حاكم پشت به قبله بنشيند، مرد در سمت راست وزن در سمت چپ او قرار گيرد و كسانى كه لعان را مىشنوند، حضور داشته باشند و مستحب است كه حاكم قبل از لعن و غضب وعظ و نصيحت نمايد.
(مسأله 2803) اگر زن به آنچه كه مرد به آن شهادت مىدهد، اقرار كند، سنگسار مىشود و اگر زن بخواهد حدّ از او برداشته شود، چهار بار شهادت دهد كه خدا را گواه مىگيرد كه مرد دروغ مىگويد و بارپنجم شهادت دهد كه به غضب خداوند گرفتار شود، اگر مرد راستگو باشد.
(مسأله 2804) اگر شوهر بعد از لعان، خود را تكذيب كند، حدّ قذف بر او جارى نمىشود و تحريم هم زايل نمىگردد، امّا اگر در اثناى لعان خود را تكذيب كند، حدّ مىخورد و احكام لعان ثابت نمىشود.
(مسأله 2805) اگر مرد بعد از لعان به فرزند اعتراف نمايد، فرزند از او ارث مىبرد و پدر و اقارب پدر از فرزند ارث نمىبرند و اگر زن بعد از لعان، چهار بار به زنا اعتراف كند، حدّ جارى نمىشود. اگر زن مطلّقه ادعا كند كه از او حامله است، ومرد دخول را انكار نمايد، چنانچه زن بتواند بر خلوت كردن مردبا خود بيّنه اقامه كند، لعان ثابت مىشود.
(مسأله 2806) لعان، با قذف زن كر و لال ثابت نمىشود، ولى اگر او را قذف نمايد، بدون لعان بر مردحرام ابدى مىشود.