مبطلات نهگانه در صورتى روزه را باطل مىكند كه با قصد وتوجه صورت گيرند چه مكلف عالم به حكم باشد چه جاهل وفرقى بين جاهل قاصر ومقصر نيست، بلكه اگر مكلف جهل مركب داشته باشد، يعنى به گمان اينكه فعلى حلال است وروزه را باطل نمىكند انجام دهد، در حالى كه آن فعل مبطل روزه باشد، روزه باطل مىشود، ولى اگر معتقد باشد اين چيز از مبطلات نهگانه نيست و در واقع ازمبطلات باشد روزه باطل نمىشود، مانند كسى كه معتقد باشد اين مايع مضاف است وسر را در آن فروببرد وبعد معلوم شود آب است، يا اينكه از خدا چيزى را خبر دهد كه اعتقاد دارد راست است وبعد دروغ آن معلوم شود، يا چيزى بدون اختيار وارد حلقش بشود، مثل اينكه دهانش را به زور باز كنند وآب در آن بريزند وفرو رود.
از حالت عدم قصد دو مورد استثنا مىشود:
اول: آنكه آب را مضمضه كند وبى اختيار فرو رود، در اين صورت روزه باطل مىشود وقضا داردمگر آنكه مضمضه براى وضوى نماز واجب باشد.
دوم: آنكه مرد روزه دار با همسرش بازى كند و مطمئن باشد كه منى از او خارج نمىشود، ولى چنانچه بدون قصد منى از او خارج شد، بايد روزه را به اميد قبولى تمام كند و بعد قضاى آن را نيزبگيرد.
(مسأله 1030) اگر از روى اكراه يا از روى تقيه افطار كند، روزه باطل مىشود چه تقيه در ترك روزه باشد، مانند كسى كه در روز عيد اهل سنت افطار كند و چه تقيه در اداى روزه باشد، مثل آنكه قبل ازغروب افطار كند، يا در روز سر را زير آب كند، در اين صورت افطار كردن بر او واجب است اما بعدبايد آن را قضا كند.
(مسأله 1031) اگر تشنگى بر روزه دار غلبه كند و خوف ضرر يا حرجى باشد، مىتواند به مقدارضرورت آب بنوشد، ولى روزه باطل مىشود، و بايد بقيه روز را بنابر اظهر چنانچه از ماه رمضان باشد امساك كند، اما در واجب معين يا موسّع غير ماه رمضان امساك لازم نيست.