مطهّرات
1- آب
(مسأله 446) آب با پنج شرط، چيز نجس را پاك مى‌كند:
1- آب پاك باشد.
2- هنگام شستن، بو، رنگ يا مزه آب بواسطه نجاست تغيير نكند يا اگر آب قليل است باملاقات نجاست، نجس نشود.
3- بعد از تمام شدن شستن، آب مطلق بماند، ولى اگر در اثناء و قبل از كامل شدن شستن آب مضاف شود مطهر نمى‌باشد.
4- قبل يا هنگام شستن عين نجاست برطرف شود.
5- آنكه عرفاً مفهوم شستن كه عبارت از غلبه آب بر نجس است صدق كند اگرچه آب از متنجس جدا نشود.
اين شرطهاى عمومى تطهير است و بين آب قليل، كُر و جارى فرقى نيست، در مواردى بين آب قليل با آب كر يا جارى فرق وجود دارد كه عبارتنداز:
1- بايد لباس متنجس به بول را دو مرتبه با آب قليل شست، ولى با آب جارى يك بار كافى است.
2- اگر سگ از ظرف غذاخورى و نوشيدنى، آب بخورد يا آن را بليسد بايد اول خاك پاك را باكمى آب مخلوط كرده، خاكمال كرد سپس دو مرتبه و بنابر احتياط مستحب سه مرتبه با آب قليل شست، ولى با آب كر يا جارى يك باركافى است.
3- اگر فرش، لباس ومانند اينها كه آب متنجس در آنها نفوذ مى‌كند با همين مايع نجس شوند، چنان‌چه با آب قليل شسته شوند، بنابراحتياط واجب، ماليده سپس فشار داده شوند اما چنان‌چه باآب كر يا جارى شسته شوند، نفوذ آب در آنها كافى است و ماليدن و فشاردادن لازم نيست.
4- اگر ظرف‌هاى غذاخورى و نوشيدنى نجس شود، بايد سه مرتبه با آب قليل شسته شود، ولى با آب كر يا جارى يك بار كافى است.
(مسأله 447) اگر نجاست به باطن صابون، گل، چوب، كوزه، نان و مانند اينها نفوذكند، همينكه آب به باطن آنها نفوذكند پاك مى‌شوند، پس مى‌توان آنهارا در آب گذاشت تاآب به اعماق آنهانفوذ كندويا آنقدرآب روى آنها ريخته شود تا به نجاست نفوذ كند و در اين حالت اگر آن را خشك كنند سپس تطهيرنمايند بهتراست.
(مسأله 448) لباسى كه با رنگ متنجس رنگ آميزى شده است، چنان‌چه در آب فروبرند و آب پيش از آنكه به واسطه رنگ پارچه مضاف شود، به تمام آن برسد آن لباس پاك مى‌شود، اگرچه موقع فشاردادن، آب مضاف بيرون آيد.
(مسأله 449) اگر خمير نجس را بپزند وخشك كنند و در آب كر يا جارى بگذارند به طورى كه آب در آن نفوذ كند پاك مى‌شود. همچنين گل متنجس را اگر خشك كنند مثل نان متنجس، چنان‌چه آب كُرياجارى درآن نفوذكند پاك مى‌شود.
(مسأله 450) اگر بخواهند لباسى را كه به بول نجس شده با آب قليل آب بكشند، بايد دوبار بشويند اما لباسى كه به غير بول نجس شده، يا با يك واسطه به بول نجس شده، بعد از برطرف كردن عين نجاست، يكبار شستن كافى است. امّا اگر عين نجاست باشستن برطرف شود، چنان‌چه بر طرف شدن نجاست با آب قليل باشد، بايد يكبار ديگر نيز شسته شود ولو لباس به غير بول متنجّس شده باشد. چنان‌چه آب جارى باشد، ولو به بول نجس شده باشد، يك بار شستن كافى است.
(مسأله 451) ظرفى كه سگ با زبانش از آن آب يا غذا خورده، بايد بعد از خاك مالى با آب قليل دومرتبه واحتياطاً سه مرتبه شسته شود، ولى با آب جارى يا كر بعد از خاك مالى، يك مرتبه شستن كافى است.
(مسأله 452) اگر سگ از ظرفى بدون ليسيدن غذا يا آب بخورد، بنابر احتياط واجب خاك مال كرده بعد بشويند. ولى اگر ظرف با آب دهان يا عرق يا فضله سگ يا با ملاقات بعضى اعضاى آن نجس شود، خاك مالى لازم نيست. اگر آب ظرفى را كه سگ از آن خورده، به ظرف ديگر بريزند، همان حكم ليسيدن را دارد و بايد اول خاك مال نموده، سپس بشويند.
(مسأله 453) ظرفى كه خاك مالى كردن آن ممكن نباشد بر نجاست خود باقى مى‌ماند. اما اگر ممكن باشد بايد خاك مخلوط با كمى آب را داخل آن بريزند و به شدت تكان دهند تا به همه اطراف ظرف برسد و بعد به ترتيبى كه بيان شد بشويند، پاك مى‌گردد.
(مسأله 454) خاكى كه باآن ظرف را خاكمالى مى‌كنند، بنابراحتياط بايد پاك باشد.
(مسأله 455) ظرفى را كه خوك از آن آب خورده يا موش صحرايى در آن مرده باشد، بايد هفت مرتبه شسته شود، چه آب قليل باشد چه كر يا جارى. اگرظرف بواسطه شراب نجس شود سه مرتبه بايد آن را شست حتى اگر آب، كر يا جارى باشد، امّا بهتر هفت بار است، ولى اگر به چيز ديگرى نجس شد، سه بار با آب قليل يا يك بار با آب جارى يا كر بشويند كافى است.
(مسأله 456) لباس ومانند آن اگر به بول نجس شود، با يك بار شستن در آب جارى يا دو بار درآب قليل پاك مى‌شود. شستن با رسيدن آب به تمام نقاط شى ء نجس تحقق پيدا مى‌كند.
(مسأله 457) اگر آب باران به شى ء نجس اعم از ظرف و غير آن برسد، پاك مى‌شود. فشاردادن وتكرار لازم نيست. لكن ظرف را كه سگ آن را ليسيده، فقط عمل خاك مال كردن، بايد انجام بگيرد.
(مسأله 458) اگر لباسى به بول نوزاد پسر يا دختر شيرخوارى كه هنوز غذاخور نشده (اگرچه دوسال او تمام شود) نجس شود، چنان‌چه روى آن آب بريزندپاك مى‌شود.
(مسأله 459) كيفيت شستن ظرف نجس با آب قليل اين است كه: مقدارى آب درون ظرف ريخته وبچرخانند به نحوى كه به تمام نقاط درون ظرف برسد و بعد آن را بيرون بريزند و چنان‌چه اينكار را سه بار تكرار كنند ظرف، پاك مى‌شود.
(مسأله 460) آبى كه براى تطهير استفاده مى‌شود قبل از استعمال بايد پاك باشد.
(مسأله 461) بايد در تطهير، عين نجاست برطرف شود و چنان‌چه رنگ يا بوى آن بماند، اشكال ندارد.
(مسأله 462) زمين سنگ فرش، آجرفرش، زمين سخت و مانند اينها اگر نجس شود با ريختن آب قليل به اندازه‌اى كه جارى شود، پاك مى‌گردد. همچنين زمين سست كه در آن عين نجاست نباشد، اگرنجس شود با ريختن آب قليل روى آن پاك مى‌شود اگرچه اين آب در زمين فرو رفته و به نقطه ديگر نرود.
(مسأله 463) در چيز نجسى كه چند بار شستن در آن معتبر است، شستن پشت سرهم لازم نيست، بنابراين شستشوى دوم يا سوم را مى‌توانند در روزهاى ديگر انجام دهند.
(مسأله 464) چنان‌چه متنجس با آب كر يا جارى شسته شود، آب غساله آن به شرط آنكه بو، مزّه ورنگ آن تغيير نكند پاك است حتى اگر آب براى تطهير عين نجاست استفاده شده باشد. اگر متنجس باآب قليل شسته شود و عين نجاست در شى ء متنجّس نباشد، آن آب نيز پاك است. اما اگر در شى ءمتنجّس عين نجس باشد. آب غساله، نجس است.
(مسأله 465) اگر ظرف بزرگى مثل خمره نجِس شود، چنان‌چه سه مرتبه آب قليل داخل آن ريخته وآنقدر بچرخانند كه آب به تمام اجزاى ظرف برسد سپس خالى كنند، پاك مى‌شود. فاصله افتادن بين شستن سه گانه و چكيدن قطره قطره آب هنگام خالى كردن ظرف، به تَه آن، اشكال ندارد. احتياط اولى اين است وسيله‌اى را كه با آن آب داخل ظرف را خالى مى‌كند، در هر مرتبه بشويند.
(مسأله 466) اگر گوشت يا دست، چربى كمى داشته باشد كه از رسيدن آب به آنها جلوگيرى نكند، باريختن آب پاك مى‌شود مگر آنكه چربى به حدّى باشد كه مانع از رسيدن آب شود و در اين صورت اوّل مانع را برطرف كند و بعد دست خودرابشويد.
(مسأله 467) اگر فقط ظاهر گوشت، برنج، ماش و مانند اينها نجس شود، براى پاك شدن بايد آن رادر طشت قرار داده، روى آن آب بريزند سپس آن را خالى كنند، پاك مى‌شود. اگر بخواهند لباس نجسى را تطهير كنند آن را در طشتى بگذارند و روى آن آب بريزند، چنان‌چه نجاست در آن نفوذ كرده باشد، با ماليدن لباس در درون طشت پاك مى‌شود و فشاردادن لازم نيست. اگر نجاست نفوذ نكرده باشد، ماليدن نيز لازم نيست. اگر نجاستى باشد مانند بول كه دو بار بايد شسته شود، به همين نحو (گذاشتن در طشت و ريختن آب و ماليدن آن) اگر دوبار بشويند كفايت مى‌كند. حكم مذكور در صورتى است كه در يك طشت بزرگ و مانند آن شسته شود، ولى اگر نجس را در ظرف بشويند و با هربارشستن ظرف نجس شود خود ظرف نيز پس از هر بار شستن بايد تطهير شود.
(مسأله 468) اگر شير نجس شود مى‌توانند آن را پنير درست كنند و در آب كر يا جارى بگذارند، چنان‌چه آب در آن نفوذ كند، پاك مى‌شود.
(مسأله 469) اگر بعد از آب كشيدن لباس نجس، خورده گِل يا صابون كه نجس بوده است در آن ديده شود، پاك است، بلكه ظاهر صابون و گِل نيز پاك است و چنان‌چه آب به باطن آنها نفوذ كرده باشد، درون آنها نيز پاك مى‌شود.
(مسأله 470) طلاجاتى را كه كافر كتابى مى‌سازد پاك است اگرچه با دست مرطوب اهل كتاب ملاقات كرده باشد. اگر كافر مشرك يا ملحد باشند و بدانند كه طلاجات با بدن مرطوب آنها ملاقات نموده است، بنابر احتياط نجس است كه با شستن ظاهر طلاها پاك مى‌شود و چنان‌چه بعد از مدتى شك كند كه باطن طلاجات كه على الاحتياط نجس است، ظاهر شده يا نه، شستن آن واجب نيست.
(مسأله 471) روغن يا مايعات نجس شده، چنان‌چه با آب كر وگرم مخلوط شوند پاك نمى‌شود، بلكه تطهير آنها به استهلاك و از بين رفتن است.
(مسأله 472) اگر همه تنور نجس شود، چنان‌چه يك بار با آفتابه به تمام اطراف آن آب بريزند پاك مى‌شود و غساله‌اى متنجّس كه عين نجاست در آن نباشد، اگرچه با آب قليل شسته شود پاك است.