آب قليل
آب قليل با ملاقات نجاست اگرچه به يك طرف آن باشد، تمامش نجس مىشود مگر آنكه فشارداشته باشد كه در اينصورت صرفاً جايى كه به نجاست رسيده نجس مىشود، بنابراين، آب ناودان وآب آفتابه چنانچه با نجاست برخورد كند فقط محل ملاقات نجس مىشود وآب فواره نيز اگر بانجاستى كه در بالاى آن قرار گرفته باشد ملاقات كند، فقط همان قسمت بالا نجس مىشود وبقيه آن پاك خواهد بود. بعيد نيست در صورتى كه آب قليل با متنجسى (چيزى كه نجس شده است) كه عين نجاست در آن نيست ملاقات كند نجس نشود، اگرچه احتياط اجتناب از آن است.
آب قليلى كه در رفع حدث اصغر[1] بكار مىرود پاك مىباشد وپاك كننده حدث ونجاست است، ولى چنانچه در رفع نجاست از آن استفاده شود و با عين نجاست ملاقات كند، نجس مىشود والّا پاك است، اما آب قليلى كه در رفع حدث اكبر[2] بكار رفته است پاك مىباشد، ولى بنابراحتياط مستحب در صورتى كه آب ديگرى در دسترس باشد دررفع حدث از آن آب استفاده نكند و اگر استفاده نمود و با آن غسل يا وضو گرفت تيمم نيز بكند.
آب مشتبه
اگر اجمالًا بداند كه يكى از اين دو ظرف نجس وديگرى پاك است، نمىتوان آنها را براى رفع نجاست يا رفع حدث بكار برد و اگر چيز پاكى با آنها ملاقات كند واجب است از آن اجتناب شود ولى محكوم به نجاست نيست، مگر آنكه حالت سابق آن نجاست باشد كه در اينصورت محكوم به نجاست نيز مىشود. اگر آب مطلق با آب مضاف اشتباه شود، مىتوان با هر دوى آنها رفع نجاست وحدث نمودبه اين صورت كه اوّل با يكى بشويد وبعد با ديگرى، اگر آب مباح با آب غصبى اشتباه شود، تصرف درآنها حرام است، ولى اگر نجس را با يكى از آنها بشويد پاك مىشود، وحدث به يكى از آن دو رفع نمى شود. اگر ظرفهاى مشتبه غير محصور باشد به اين معنى كه موارد به اندازهاى زياد است كه احتمال تكليف نسبت به هر يك از آن موارد ضعيف باشد بلكه به حدى است كه انسان اطمينان پيدا مىكند كه در آن مورد تكليف نيست، در اين صورت استفاده از هر يك از آنها مطلقاً جايز است و به اين جهت، احتياط در آن واجب نيست.
[1] – حدث اصغر: به اسباب وضو مانند( بول، غائط، خواب، باد، بيهوشى، ديوانگى، استحاضه قليله) گفته مي شود.
[2] – حدث اكبر: به اسباب غسل مانند( حيض، نفاس، استحاضه، جنابت، مس ميت) گفته مي شود.