تصویر که شامل نقاشی و مجسّمهسازی میشود، یکی از مباحث مطرح در زمان ماست که با توجه به ذی روح بودن یا نبودن آن، به چهار دسته تقسیم میشود:
۱. تصویر مجسّم و جاندار باشد.
۲. مجسّم، ولی غیر جاندار باشد.
۳. غیر مجسّم و جاندار باشد؛ مثل نقاشی انسان و حیوان.
۴. غیر مجسّم و غیر جاندار باشد؛ مثل نقش درخت و امثال آن.
حلیّت صورت چهارم واضح است. (مکاسب محرمه، ج۱۴۸، ص۲و۴)
ساخت، حفظ و خرید و فروش تصویر جاندار
تصویر، اعمّ از مجسّم و غیر مجسّم فی نفسه، حرمتی ندارد، مگر آنکه با ملازماتی که ممنوع است، همراه باشد که به خاطر این ملازمات حرام خواهد شد؛ مانند تصویریکه ممکن است انسان را با خطر کفر و شرک مواجه کند یا صُوَری که در آن تهتّر جنسی وجود دارد؛ مثل تصاویر زنان و مردان عریان. (مکاسب محرمه، ج۱۵۲، ص۷و ج۱۵۶، ص۱۰)
مسائل متفرقه
۱. مجسمهسازی و نقاشی، حتی از حیوان یا انسان با هیئت کامل، بهخودی خود حرام نیست؛ مگر اینکه فرهنگ ضد دینی را ترویج کند.
۲. مرمت و بازسازی تابلوهای هنری حتی اگر مربوط به سایر ادیان، مثل مسیحیت و… یا مشتمل بر نقش حضرت عیسی و مریم(ع) باشد، جایز است؛ به شرط آنکه موجب باطل یا گمراهی یا هر گناه دیگری نگردد. (اجوبة الاستفتائات، س۱۲۲۹)
۳. خالکوبی حرام نیست. بهشرط آنکه ترویج فرهنگ غیراسلامی نشود. وضو و غسل آن هم صحیح است. (اجوبة الاستفتائات، س۱۲۲۸)
۴. معامله مجسمه جایز است؛ مگر عنوان حرام دیگری در کار باشد.