سؤال(332) : در کشورهای شمال اروپا مانند فنلاند، سوئد، نروژ و دانمارک طول روز در ماه مبارک رمضان به ۲۲ ساعت می‌رسد و قطعاً روزه گرفتن در این ایام طولانی موجب عسر و حرج و حتی مریضی می‌شود. هم چنین روزه گرفتن باعث ایجاد اخلال در کار روزمره مؤمنان و مدرسه نوجوانان می‌شود، زیرا باید تمام مدت شب را بیدار بمانند تا نماز صبح شان قضا نشود و بتوانند سحری بخورند. تکلیف را بیان فرمائید؟
جواب : با توجه به شرایط فوق وظیفه مؤمنین و پیروان اهل بیت (علیهم السلام) چنین است: وقتی قرص آفتاب غایب شد، می‌توانند افطار کنند و نماز مغرب و عشا را به جا بیاورند. در صورتی که بین غروب آفتاب (یعنی استتار قرص) و بین طلوع آن 3 ساعت فاصله است، مؤمنین آن مناطق می‌توانند تا 2 ساعت بعد از غروب آفتاب (استتار قرص) مشغول خوردن و آشامیدن باشند و بعد از آن امساک نمایند. اما چنان چه روزه بر هر کسی حرجی یا ضرری داشته باشد، واجب نیست و می‌توانند به قدر ضرورت افطار کند و در وقت دیگری قضا نماید.
سؤال(347) : برای ما که در کشورهای غیر اسلامی زندگی می‌کنیم، اثبات عید سعید فطر چگونه است؟
جواب : اگر رویت هلال شوال در کشورهای اسلامی یا غیراسلامی شرعاً ثابت شود و آن کشور با کشور شما دارای شب مشترک باشد، برای شما هم ثابت می‌شود.
سؤال(350) : هیچ گاه اول ماه در شهر کابل به خاطر آلودگی هوا قابل رؤیت نیست. هر سال اول و آخر ماه رمضان بین پیروان مذاهب تشیع و تسنن اختلاف به وجود می‌آید. آیا می‌توان به خاطر حفظ مظاهر اسلامی و وحدت ملی در برنامه عید از اعلان دولت تبعیت کرد؟
جواب : اگر مکلف به ثبوت هلال ماه شوال اطمینان پیدا کرد، وظیفه اش افطار است در غیر این صورت و با در نظر گرفتن هر شرایطی باید روزه را بگیرید یا سفر نمایید.
سؤال(357) : در مناطقی که روز بسیار بلند است و آفتاب ساعات کمی (بی آن که هوا تاریک شود) غروب می‌کند، از چه زمانی می‌بایست برای روزه امساک کرد؟
جواب : یک ساعت و نیم قبل از طلوع آفتاب می‌بایست امساک کرد.
سؤال(358) : در مناطق نزدیک قطب که شب و روز واقعی وجود ندارد، وظیفه روزه داران چیست؟
جواب : اگر می‌توانند از آن جا مهاجرت کنند وگرنه طبق اوقات شرعی نزدیک ترین جایی که روز و شب واقعی دارد عمل کنند.
سؤال(385) : آیا کشیدن نسوار روزه را باطل می‌کند؟
جواب : در صورتی که آب نسوار یا ذرات معلق آن به حلق نرود، روزه را باطل نمی کند. مثل این می‌ماند که انسان دهان خود را با آب غرغره می‌کند و بیرون می‌اندازد. ولی با این حال احتیاط در ترک آن است و چون گاهی موجب هتک حرمت ماه مبارک رمضان می‌شود کشیدن آن جایز نیست.