مسأله 1623 ـ اگر انسان عمداً و از روی اختیار کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، روزه او باطل میشود. و چنانچه از روی عمد نباشد اشکال ندارد. ولی جنب اگر بخوابد و به تفصیلی که در مسأله (1600) ذکر شد تا اذان صبح غسل نکند روزه او باطل است. و چنانچه انسان نداند که بعضی از آنچه ذکر شد روزه را باطل میکند اگر در این جهل کوتاهی نکرده باشد، و تردیدی هم نداشته باشد، یا آنکه اعتماد بر حجت شرعی داشته باشد، اگر آن چیز را انجام دهد، روزهاش باطل نمیشود، مگر در خوردن و آشامیدن و نزدیکی.
مسأله 1624 ـ اگر روزهدار سهواً یکی از کارهایی که روزه را باطل میکند انجام دهد و به اعتقاد اینکه روزهاش باطل شده، عمداً دوباره یکی از آنها را بهجا آورد، حکم مسأله گذشته درباره او جاری میشود.
مسأله 1625 ـ اگر چیزی به زور در گلوی روزهدار بریزند، روزه او باطل نمیشود، ولی اگر مجبورش کنند که روزه خود را به خوردن یا آشامیدن یا نزدیکی باطل کند، مثلاً به او بگویند اگر غذا نخوری ضرر مالی یا جانی به تو میزنیم، و خودش برای جلوگیری از ضرر چیزی بخورد، روزه او باطل میشود. و در غیر آن سه چیز نیز ـ بنا بر احتیاط واجب ـ باطل میشود.
مسأله 1626 ـ روزهدار نباید جایی برود که میداند چیزی در گلویش میریزند، یا مجبورش میکنند که خودش روزه خود را باطل کند، و اگر برود و از روی ناچاری خودش کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، روزه او باطل میشود. و همچنین است ـ بنا بر احتیاط لازم ـ اگر چیزی را در گلویش بریزند.