(مسأله 2945) پرندگانى كه داراى چنگالاند مانند باز وكركس، و نيز هر پرندهاى كه در وقت پرواز بال نزدنش بيشتر از بال زدن آن باشد حرام است. و اگر بال زدن و بال نزدن آن مساوى باشد، بنابر اظهر حلال است در صورتى كه يكى از علامتهاى زير در آن موجود باشد:
1- چينه دان داشته باشد.
2- سنگدان داشته باشد.
در حلال بودن پرنده، وجود يكى از اين دو كفايت مىكند، و اگر هيچ كدام اين دو را نداشته باشد، حرام است، امّا اگر چينه دان وسنگدان را نداشته، ولى بال بهم زدنش بيشتر باشد، حلال است و اگر يكى از آن دو را داشته باشد ولى بال بهم نزدن او هنگام پرواز بيشتر باشد، حرام است. و اگر يك يا هردوى آنها را داشته باشد، ولى در كيفيت پرواز شك شود، به حلّيت حكم مىشود. در لك لك به وجود هر دوى آنها حكايت شده، لكن گمان مىرود كه بال بهم نزدن و صاف پرواز كردن او از بال زدن او بيشتر است، لذا حرام مىباشد، چنانكه بعضى از بزرگان نيز به آن فتوا دادهاند.
(مسأله 2946) خفاش، طاووس و پرنده حلال گوشت نجاستخوارى كه هنوز استبرا نشده، حرام اند وزنبور، پشه و تخم پرنده حرام گوشت، حرام مىباشد. همچنين كلاغ بنابراظهر همه اقسامش حرام است، وتخم پرنده اگر مشتبه شود، چنانچه دو طرف آن مساوى باشد، حرام است.
(مسأله 2947) پرستو، هدهد، جغد، كبوتر صوام، داركوب، فاخته وچكاوك مكروه است.