اقسام آب مطلق (آب باران) – چهارده مرجع

۴ – آب باران

مسأله ۳۷ – اگر به چيز نجسی كه عين نجاست در آن نيست يك مرتبه باران ببارد جائي كه باران به آن برسد، پاك مي شود. و در فرش و لباس و مانند اينها فشار لازم نيست(۱) ولي باريدن دو سه قطره فائده ندارد(۲)، بلكه بايد طوري باشد كه بگويند باران مي آيد(۳).

۱ –  تبريزي: بنابر احتياط فشار لازم است …

۲ –  زنجانی: باريدن دو سه قطره کافی نیست…

سبحانی: بلکه باید طوری باشد که باران روی زمین سخت جاری شود.

۳ – اراكي: بايد به مقداري باشد كه اگر بر زمين سخت ببارد جاري مي شود.

بهجت: بايد بنابراحوط، طوري باشد كه بگويند باران مي آيد و به حدّ جريان برسد؛ و اگر زمين طوري است كه آب، به آن جريان پيدا نمي كند، كافي است به حدّي ببارد كه اگر زمين سخت بود، بر آن جاري مي شد.

صافي: بايد طوري باشد كه بگويند باران مي بارد و در زمين سخت جريان دارد. واگر ظرف به ولوغ سگ نجس شده باشد أقوي اين است كه اول خاكمال شود و سپس يك مرتبه در زير باران بگذارند تا پاك مي شود، اگر چه احتياط لازم اين است كه دو مرتبه با آب باران شسته شود.

وحید: و بنابراحتیاط واجب به اندازه ای باشد که اگر در زمین سخت ببارد جریان داشته باشد.

*****

خامنه ای: رساله آموزشی ص ۴۵:

احکام اقسام آبهای مطلق (آب باران):

۱. اگر آب باران بر چیز نجسی که عین نجاست در آن نیست، ببارد، آن را پاک میکند و در فرش و لباس و امثال آن لازم نیست فشار داده شود ولی بارش باید در حدی باشد که بگویند باران می آید.

۲. اگر آب باران به عین نجس ببارد و به جای دیگر ترشح شود، چنانچه عین نجاست همراه آن نباشد و بو، رنگ یا مزه ی نجاست نگرفته باشد پاک است؛ مانند اینکه باران بر خون ببارد و به جایی ترشح کند، چنانچه ذرّۀ خون در آن نباشد یا بو، رنگ یا مزه ی خون نگرفته باشد، پاک است.

۳. هرگاه آب باران در جایی جمع شود (حتی اگر کمتر از کُر باشد)، تا وقتی که باران می بارد، اگر چیز نجسی در آن شسته شود، پاک می شود. به شرطی که بو، رنگ یا مزه ی آب به واسطه ی نجاست، تغییر نکرده باشد.

سيستاني: مسٔله ۳۵- چیزی که نجس است و عین نجاست در آن نیست، به هر جای آن یک مرتبه باران برسد پاک میشود مگر بدن و لباس که به ادرار نجس شده باشد که در این دو بنا بر احتیاط واجب دو مرتبه شستن لازم است، و همچنین داخل ظرف نجس بنابر احتیاط واجب، باید سه بار شسته شود، و در فرش و لباس و مانند اینها فشار لازم نیست، البته باریدن دو سه قطره فایده ندارد بلکه باید طوری باشد که عرفاً بگویند باران می آید.

جوادی آملی: مسٔله ۳۸ – اگر باران به چیز نجسی که عین نجاست در آن نیست، یک مرتبه به تمام آن ببارد، آن چیز پاک می‌شود و چنانچه به مقداری از آن ببارد، همان مقدار پاک میشود. در فرش، لباس و مانند آن، نیازی به فشار دادن نیست. باریدن چند قطره یا ریزش شبنم (ژاله) اثر ندارد، بلکه باید به گونه‌ای باشد که بگویند باران می آید.

مكارم: م ۴۱ –  آب باران در حكم آب جاري است و به هر چيز نجسي برسد، آن را پاك مي كند، خواه زمين باشد يا بدن يا فرش و يا غير اينها، به شرط اينكه عين نجاست در آن نباشد وغساله يعني آبي كه با آن شسته شده جدا شود. بارش چند قطره كافي نيست بلكه بايد به مقداري ببارد كه به آن «باران» گويند.

مظاهری: م ۴۵ – آب باران آبی است که در وقت باریدن بگویند : باران می آید و مثلاً اگر بر سنگی ببارد جریان پیدا کند؛ و باریدن چند قطره فایده ندارد.

مسأله ۳۸ – اگر باران به عين نجس ببارد و به جاي ديگر ترشح كند(۱)، چنانچه عين نجاست همراه آن نباشد و بو يا رنگ يا مزهٔ نجاست نگرفته باشد پاك است(۲). پس اگر باران بر خون ببارد و ترشح كند، چنانچه ذرّه اي خون(۳) در آن  باشد، يا آن كه بو يا رنگ يا مزهٔ خون گرفته باشد نجس مي باشد(۴).

۱- مكارم: احتياط واجب اجتناب از آن است. [پايان مسأله]

سبحانی: باید از آن اجتناب نمود. [پایان مسأله]

۲- زنجاني: بو، رنگ يا مزه آن به سبب ملاقات با نجاست تغيير نكند، پاك است.[پايان مسأله]

وحید: بو یا رنگ یا مزۀ آن بواسطۀ نجاست تغییر نکرده باشد پاک است…

۳- گلپايگاني، صافي: ذرّه هاي خون…

۴- وحید: چنانچه ذره ای خون در آن باشد، یا آن که بو یا رنگ یا مزۀ آن بواسطۀ نجاست تغییر کرده باشد نجس می باشد.

مظاهری: رجوع کنید به ذیل مسأله ۲۱.

مسأله ۳۹ – اگر بر سقف عمارت يا روي بام آن(۱) عين نجاست باشد، تا وقتي باران به بام مي بارد آبي كه به چيز نجس رسيده و از سقف يا ناودان مي ريزد(۲) پاك است و بعد از قطع شدن باران اگر معلوم باشد آبي كه مي ريزد به چيز نجس رسيده است، نجس مي باشد.

۱-  زنجاني، بهجت: اگر بر روي بام عمارت…

 فاضل: اگر روي سقف ساختمان…

جوادی آملی: اگر باران بر ساختمانی ببارد كه روی بام یا سقف آن

۲- بهجت: در صورتي كه صفات عين نجس را نداشته باشد و مضاف نشده باشد…

*****

مكارم: مساله ۴۴ – هرگاه روي زمين يا پشت بام عين نجس باشد و باران روي آن ببارد احتياط واجب اجتناب است امّا آن مقدار كه روي نجس نباريده پاك است، و اگر با هم مخلوط شود و از ناودان جاري گردد آن هم پاك است.

مظاهری: مساله ۵۶ – اگر در جایی عین نجاست باشد و آب عاصم [کر، جاری، باران، چشمه و چاه] به آن برسد، تا وقتی که آب عاصم موجود باشد آبی که به چیز نجس رسیده پاک است؛مثلاً اگر روی بام عین نجاست باشد، تا وقتی باران به بام می بارد آبی که به چیز نجس رسیده و از ناودان می ریزد پاک است.

مسأله ۴۰ – زمين نجسي كه باران بر آن ببارد پاك مي شود. و اگر باران بر زمين جاري شود و(۱) به جاي نجسي كه در زير سقف است برسد، آن را نيز پاك مي كند(۲).

۱-  گلپايگاني، خوئي، تبريزي، سيستاني، صافي، زنجاني، وحید، جوادی آملی: و در حال باريدن…

بهجت: و در موقع آمدن باران…

۲-  اراكي: به شرط آنكه باران قطع نشده باشد.

بهجت: اگر مضاف يا متغيّر به نجاست نشده باشد.

سبحانی: مشروط بر اینکه، هنگام رسیدن به زیر سقف ، باران قطع نشده باشد.

*****

مكارم: م ۴۵ – هرگاه آب باران جاري شود و به زير سقف يا جايي كه باران نمي بارد برسد، آن را پاك مي كند، به شرط اينكه باران قطع نشده باشد.

مظاهری: م ۵۷ – اگر باران بر زمین نجس جاری شود و در حال باریدن به چیز نجسی که زیر سقف است برسد آن را نیز پاک می کند.

مسأله ۴۱ – خاك نجسي كه به بواسطهٔ باران گِل شود(۱) و آب آن را فرا گيرد پاك است(۲)، اما اگر فقط رطوبت به آن برسد پاك نمي شود.

این مسأله در رساله آیت الله مکارم نیست.

۱-  گلپايگاني، صافي: و علم به رسيدن باران به وصف اطلاق به تمام اجزاء آن حاصل مي شود پاك است؛ ولي حصول علم به آن مشكل است.

مظاهری: بواسطه آب عاصم[کر، جاری، باران، چشمه و چاه] گِل شود…

۲-  اراكي، فاضل: [پایان مسأله].

*****

خوئي و تبريزي و زنجاني: م ۴۱- خاك نجسي كه بواسطهٔ باران گِل شود پاك است.

بهجت: م ۴۶ – خاك نجسي كه بواسطهٔ باران گِل شود پاك است ،اگر آب باران به همهٔ خاك برسد و بنا بر أحوط موقع مخلوط شدن با خاك، مضاف نشده باشد.

سيستاني: م ۳۹ – خاك نجسي كه آب باران همهٔ اجزاي آن را فرا بگيرد پاك مي شود. به شرط آنكه معلوم نباشد آب بواسطهٔ رسيدن به خاك، مضاف شده است.

وحید: م ۴۱ ـ خاك نجسى كه آب باران به وصف اطلاق به اجزاى آن برسد پاك مى شود ، هر چند به واسطه باران گل شود.

جوادی آملی: م ۴۲ – اگر باران بر خاک نجس ببارد و بدون مضاف شدن، همه آن را فرا گیرد، آن خاک گِل شده را پاک میکند.

مسأله ۴۲ – هرگاه آب باران در جايي جمع شود، اگر چه كمتر از كر باشد، چنانچه موقعي كه باران مي آيد چيز نجسي را در آن بشويند و آب، بو يا رنگ يا مزهٔ نجاست نگيرد(۱)، آن چيز نجس پاك مي شود.

این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست.

۱- وحید: آب به واسطهُ نجاست،بویا رنگ یا مزه اش تغییر نکند…

*****

زنجاني: م ۴۲ – هر گاه آبي در جايي جمع شود اگر چه كمتر از كر باشد،چنانچه موقعي كه باران بر آن مي بارد چيز نجسي را در آن بشويند و بو ،رنگ يا مزه آب به سبب ملاقات با نجاست تغير نكند، آن چيز نجس پاك مي شود.

مكارم: م ۴۶ – هر گاه آب باران در جايي جمع شود و متّصل به باران باشد، حكم آب باران را دارد، و هر چيز نجسي را پاك مي كند هر چند كمتر از كر باشد.

مسأله ۴۳ – اگر بر فرش پاكي كه روي زمين نجس است باران ببارد (۱)و بر زمين نجس جاري شود(۲)، فرش نجس نمي شود و زمين هم پاك مي گردد(۳).

۱ – مظاهری: اگر بر فرش پاکی که روی زمین نجس است آب عاصم [کٌر،جاری،باران،چشمه وچاه]برسد…

۲ – گلپايگاني، صافي، سیستانی: باران ببارد و در حال باريدن، [از فرش] به زمين نجس برسد…

وحید: باران به زمين نجس برسد…

زنجاني: باران ببارد وباران به آن زمين برسد…

مکارم: از زیر آن جاری می شود…

۳ – بهجت: مگر اينكه آب، مضاف يا متغيّر شود.

*****

جوادی آملی: م ۴۴ – اگر باران بر فرش پاکی ببارد که روی زمین نجس است و در حال باریدن بر زمین نجس جاری شود و مضاف یا متغیر نگردد، فرش نجس نمی شود و زمین را نیز پاک می کند. چنانچه باران بر آب نجس شده ببارد و در حال باریدن با آن ممزوج شود، آن آب پاک میشود.

مسأله اختصاصي

مكارم: م ۴۸ – هر گاه باران بر حوضي كه آب آن نجس است ببارد و با آن مخلوط گردد پاك مي شود