نمازهای واجب و مستحب
نمازهای واجب:
نمازهای یومیه
نماز طواف خانهی خدا که پس از طواف خانهی کعبه گزارده میشود.
نماز آیات که در هنگام پدید آمدن خورشید و ماه گرفتگی و زلزله و امثال آنها خوانده میشود.
نماز میت که بر مرده خوانده میشود.
نماز قضای پدر و مادر که بر پسر بزرگتر واجب است.
نمازی که به واسطهی نذر و عهد و قسم یا به واسطهی اجاره واجب شده است.
نمازهای مستحب، مثل نافلههای شبانه روزی.
توجه:
نمازهای مستحبی بسیار است و آنها را «نافله» گویند و از میان نمازهای نافله، نافلههای شبانهروزی بیشتر سفارش شده است.
نوافل یومیه
۱. با هر یک از نمازهای پنجگانهی شبانهروزی یک نماز مستحبی هست که آن را نافلهی آن نماز گویند. خواندن این نافلهها بسیار مهم است و ثواب و اجر زیاد برای آن ذکر شده است. علاوه بر اینها مستحب است در ثلث آخر شب، نافلهی شب بخواند. این نماز هم دارای خواص معنوی بسیار است و شایسته است بر آن مواظبت شود.
۲. نافلههایشبانهروزی
۱. نافلهی ظهر: هشت رکعت قبل از نماز ظهر.
۲. نافلهی عصر: هشت رکعت قبل از نماز عصر.
۳. نافلهی مغرب: چهار رکعت بعد از نماز مغرب.
۴. نافلهی عشا: دو رکعت بعد از نماز عشا که نشسته خوانده میشود.
۵. نافله صبح: دو رکعت قبل از نماز صبح.
۶. نافلهیشب: یازدهرکعت از نصف شب تا اذان صبح و بهتر در ثلث آخر شب.
توجه:
چون دو رکعت نافلهی عشا، یک رکعت حساب میشود، مجموع نافلههای شبانهروزی سی و چهار رکعت (دو برابر تعداد رکعتهای نمازهای واجب) خواهد بود.
۳. خواندن نافلهی ظهر و عصر پس از ادای نماز ظهر و عصر و در وقت نافله بنابر احتیاط (واجب) باید به قصد قربةً الی الله، بدون قصد ادا و قضا به جا آورده شود.
۴. نماز شب یازده رکعت است. هشت رکعت آن که به صورت دو رکعتی دو رکعتی خوانده میشود نماز شب نام دارد، و دو رکعت آن نماز شفع است که مانند نماز صبح خوانده میشود، و یک رکعت هم نماز وتر نام دارد که در قنوت آن استغفار و دعا برای مؤمنین و طلب حاجات از خداوند منان به ترتیبی که در کتابهای ادعیه ذکر شده، مستحب است.
۵. در نماز شب، سوره و استغفار و دعا به عنوان جزئیت شرط نیست، بلکهکافیاست که در هر رکعت بعد از نیت و تکبیرةالاحرام، سورهیحمد قرائت شود و اگر خواست بعد از قرائت حمد، یک سوره از سورههای قرآنی را هم قرائت کند و رکوع و سجود و ذکر آنها و تشهد و سلام بهجاآورد.
۶. در نماز شب، در تاریکی خواندن و مخفی کردن از دیگران شرط نیست، اما ریا هم در آن جایز نیست.
توجه:
نافلهها را باید دو رکعت دو رکعت خواند، مگر نماز وتر را که یک رکعت است، بنابراین خواندن نماز شب به صورت دو نماز چهار رکعتی و یک رکعتی و یک نماز وتر صحیح نیست.
نافلهها را میتواند نشسته بخواند، ولی ایستاده بهتر است.
در سفر، نافلههای ظهر و عصر و عشا ساقط است و نباید خوانده شود.
هر یک از نافلههای شبانهروزی، دارای وقت معینی است که در رسالههای مفصل ذکر شده است