امر به معروف و نهى از منكر از بزرگترين و والاترين واجبات دينى است و خداوند متعال مىفرمايد: «وبايد از ميان شما گروهى (مردم را) به نيكى دعوت كنند و به كار شايسته وا دارند و از زشتى باز دارند و آنان همان رستگارانند».
بنا به فرمايش قرآن كريم بايد در هر زمانى گروهى وجود داشته باشد كه مسئوليت امر به معروف ونهى از منكر را بر دوش داشته باشد و مسئوليت جهاد اعتقادى و فكرى را در راه خداوند متعال از راه تفقه دردين و نشر آن به بلاد اسلام به عهده بگيرد و اينها دانشمندان امت اند كه اين مسئوليت را پذيرفته، به نشر افكار و احكام اسلامى در بين مسلمانان از راه چاپ و نشر كتب اسلامى و فرستادن مبلّغ براى آنان و غير آن مىپردازند، كما اينكه مؤمنان و مسلمانان بايد از آنان قبول نموده، تماشاگر نباشند. مراد آيه مباركه تبليغ مطلق احكام اسلامى بوده، ارشاد جاهلان را نيز شامل مىشود، و از طرف ديگر وظيفه امت اسلامى اين است كه به معروف امر كند و از منكر، فساد و ظلم نهى نمايد تا جامعهاى عادل وامن ايجاد شود، چنان كه حضرت پيامبر صلى الله عليه و آله مىفرمايد: «چگونه خواهيد بود اگر زنهاى شما فاسد وجوانانتان فاسق شوند و شما امر به معروف و نهى از منكر را ترك كنيد؟ سؤال شد: آيا چنين چيزى اتفاق خواهد افتاد؟ پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: بله، چطور خواهيد بود اگر امر به منكر كنيد و نهى از معروف! سؤال شد: يارسول اللَّه! آيا چنين چيزى رخ خواهد داد؟ حضرت (صلى الله عليه وآله) پاسخ داد: آرى و از اين بدتر چگونه خواهيدبود آن زمان كه معروف را منكر و منكر را معروف ببينيد؟».
نيز از آن حضرت صلى الله عليه و آله نقل شده كه: «امر به معروف واجبات را سر پا، و راهها را امن، كار و كسب را حلال، ستمكارى را منع و زمين را آباد مىكند و حق مظلوم را از ظالم مىگيرد. مادامى كه امّت من امر به معروف و نهى از منكر نموده، بر نيكى كمك مىنمايند، در خير وخوبى مىباشند، اگر چنين نكردند، بركتها از آنان سلب و بعضى از آنها بر بعضى ديگر مسلّط مىشوند، درحالى كه براى آنها در زمين و آسمان ياورى نيست». و احاديث فراوان ديگرى در اين مورد وجوددارند كه هر كدام بر اهميت اين موضوع تأكيد دارند.
(مسأله 1298) امر به معروف و نهى از منكر واجب كفائى است و اگر يكى به آن اقدام كند از ديگران ساقط مىشود و اگر هيچ كس به آن اقدام نكند، همه گناهكار و مستحق عقاب مىباشند.
(مسأله 1299) اگر معروف مستحب باشد، امر به آن نير مستحب مىباشد و اگر به آن امركندمستحق ثواب خواهدبود و اگر امرنكند، عقاب وگناهى نخواهد داشت.