شرط اول
٧٩٩ لباس نمازگزار بايد پاك باشد. و اگر كسی عمدا با بدن يا لباس نجس نماز بخواند، نمازش باطل است.
٨٠٠ كسی كه نمی داند با بدن و لباس نجس نماز باطل است و مقصر در ندانستن حكم مساله باشد، اگر با بدن يا لباس نجس نماز بخواند، نمازش باطل می باشد.
٨٠١ اگر به واسطه تقصير در ندانستن مساله، چيز نجسی را نداند نجس است، مثلا نداند عرق شتر نجاستخوار نجس است و با آن نماز بخواند، نمازش باطل است.
٨٠٢ اگر نداند كه بدن يا لباسش نجس است و بعد از نماز بفهمد نجس بوده، نماز او صحيح است. ولی احتياط مستحب آن است كه اگر وقت دارد دوباره آن نماز را بخواند.
٨٠٣ اگر فراموش كند كه بدن يا لباسش نجس است و در بين نماز يا بعد از آن يادش بيايد، بايد نماز را دوباره بخواند، و اگر وقت گذشته قضا نمايد.
٨٠٤ كسی كه در وسعت وقت مشغول نماز است، اگر در بين نماز بدن يا لباس او نجس شود و پيش از آن كه چيزی از نماز را با نجاست بخواند، ملتفت شود كه نجس شده يا بفهمد بدن يا لباس او نجس است و شك كند كه همان وقت نجس شده يا از پيش نجس بوده، در صورتی كه آب كشيدن بدن يا لباس يا عوض كردن لباس يا بيرون آوردن آن، نماز را به هم نمی زند، بايد در بين نماز بدن يا لباس را آب بكشد يا لباس را عوض نمايد يا اگر چيز ديگری عورت او را پوشانده لباس را بيرون آورد. ولی چنانچه طوری باشد كه اگر بدن يا لباس را آب بكشد يا لباس را عوض كند يا بيرون آورد نماز به هم می خورد و اگر لباس را بيرون آورد برهنه می ماند، بايد نماز را بشكند و با بدن و لباس پاك نماز بخواند.
٨٠٥ كسی كه در تنگی وقت مشغول نماز است، اگر در بين نماز لباس او نجس شود و پيش از آنكه چيزی از نماز را با نجاست بخواند بفهمد كه نجس شده يا بفهمد كه لباس او نجس است و شك كند كه همان وقت نجس شده يا از پيش نجس بوده، در صورتی كه آب كشيدن يا عوض كردن يا بيرون آوردن لباس، نماز را به هم نمی زند و می تواند لباس را بيرون آورد، بايد لباس را آب بكشد يا عوض كند يا اگر چيز ديگری عورت او را پوشانده، لباس را بيرون آورد و نماز را تمام كند. اما اگر چيز ديگری عورت او را نپوشانده و لباس را هم نمی تواند آب بكشد يا عوض كند، بايد لباس را بيرون آورد و به دستوری كه برای برهنگان گفته شد، نماز را تمام كند. ولی چنانچه طوری است كه اگر لباس را آب بكشد يا عوض كند، نماز به هم می خورد و به واسطه سرما و مانند آن نمی تواند لباس را بيرون آورد، بايد با همان حال نماز را تمام كند و نمازش صحيح است.
٨٠٦ كسی كه در تنگی وقت مشغول نماز است، اگر در بين نماز بدن او نجس شود و پيش از آن كه چيزی از نماز را با نجاست بخواند، ملتفت شود كه نجس شده يا بفهمد بدن او نجس است، و شك كند كه همان وقت نجس شده يا از پيش نجس بوده، در صورتی كه آب كشيدن بدن نماز را به هم نمی زند، بايد آب بكشد. واگر نماز را به هم می زند، بايد با همان حال نماز را تمام كند و نماز او صحيح است.
٨٠٧ كسی كه در پاك بودن بدن يا لباس خود شك دارد، چنانچه نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد كه بدن يا لباسش نجس بوده، نماز او صحيح است.
٨٠٨ اگر لباس را آب بكشد و يقين كند كه پاك شده است و با آن نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد پاك نشده، نمازش صحيح است.
٨٠٩ اگر خونی در بدن يا لباس خود ببيند و يقين كند كه از خونهای نجس نيست،مثلا يقين كند كه خون پشه است، چنانچه بعداز نماز بفهمد از خونهايی بوده كه نمی شود با آن نماز خواند، نماز او صحيح است.
٨١٠ هرگاه يقين كند خونی كه در بدن يا لباس اوست، خون نجسی است كه نماز باآن صحيح است، مثلا يقين كند خون زخم و دمل است، اگر چنانچه بعد از نماز بفهمد خونی بوده كه نماز با آن باطل است، نمازش صحيح است.
٨١١ اگر نجس بودن چيزی را فراموش كند و بدن يا لباسش با رطوبت به آن برسد و در حال فراموشی نماز بخواند و بعد از نماز يادش بيايد، نماز او صحيح است. ولی اگر بدنش با رطوبت به چيزی كه نجس بودن آن را فراموش كرده برسد و بدون اينكه خود را آب بكشد غسل كند و نماز بخواند، غسل و نمازش باطل است. و نيز اگر جايی از اعضای وضو با رطوبت به چيزی كه نجس بودن آن را فراموش كرده برسد و پيش از آنكه آن جا را آب بكشد وضو بگيرد و نماز بخواند، وضو و نمازش باطل می باشد.
٨١٢ كسی كه يك لباس دارد، اگر بدن و لباسش نجس شود و به اندازه آب كشيدن يكی از آنها آب داشته باشد، چنانچه بتواند لباسش را بيرون آورد، بايد بدن را آب بكشد و نماز را به دستوری كه برای برهنگان گفته شد به جا آورد. و اگر به واسطه سرما يا عذر ديگر نتواند لباس را بيرون آورد، در صورتی كه نجاست هر دو مساوی باشد، مثلا هر دو بول يا خون باشد، يا نجاست بدن شديدتر باشد، مثلا نجاستش بول باشد كه بايد دو مرتبه آن را آب كشيد، احتياط واجب آن است كه بدن را آب بكشد. و اگر نجاست لباس بيشتر يا شديدتر باشد، هر كدام از بدن يا لباس را بخواهد، می تواند آب بكشد.
٨١٣ كسی كه غير از لباس نجس لباس ديگری ندارد و وقت تنگ است يا احتمال نمی دهد كه لباس پاك پيدا كند، اگر به واسطه سرما يا عذر ديگر نمی تواند لباس را بيرون بياورد، بايد در همان لباس نماز بخواند و نمازش صحيح است. ولی چنانچه بتواند لباس را بيرون بياورد، بايد نماز را به دستوری كه برای برهنگان گفته شد بجا آورد.
٨١٤ كسی كه دو لباس دارد، اگر بداند يكی از آنها نجس است و دارد بايد با هر دو لباس نماز بخواند. مثلا اگر می خواهد نماز ظهر و عصر بخواند، بايد با هر كدام يك نماز ظهر و يك نماز عصر بخواند. ولی اگر وقت تنگ است، بايد نماز را به دستوری كه برای برهنگان گفته شد، بجا آورد. و به احتياط واجب آن نماز را بالباس پاك قضا نمايد.
شرط دوم
٨١٥ لباس نمازگزار بايد مباح باشد. و كسی كه می داند پوشيدن لباس غصبی حرام است، اگر عمدا در لباس غصبی يا در لباسی كه نخ يا دگمه يا چيز ديگر آن غصبی است نماز بخواند، بايد آن نماز را با لباس غير غصبی اعاده نمايد.
٨١٦ كسی كه می داند پوشيدن لباس غصبی حرام است ولی نمی داند نماز را باطل می كند، اگر عمدا با لباس غصبی نماز بخواند، بايد آن نماز را با لباس غير غصبی بخواند.
٨١٧ اگر نداند يا فراموش كند كه لباس او غصبی است و با آن، نماز بخواند، نمازش صحيح است. ولی اگر خودش آن لباس را غصب كرده باشد و بعدا فراموش كرده و با آن نماز خوانده، به احتياط واجب بايد آن نماز را اعاده كند.
٨١٨ اگر نداند يا فراموش كند كه لباس او غصبی است و در بين نماز بفهمد،چنانچه چيز ديگری عورت او را پوشانده است و می تواند فورا يا بدون اينكه موالات يعنی پی در پی بودن نماز بهم بخورد لباس غصبی را بيرون آورد، بايد آن را بيرون آورد و نمازش صحيح است. و اگر چيز ديگری عورت او را نپوشانده يا نمی تواند لباس غصبی را فورا بيرون آورد يا اگر بيرون آورد پی در پی بودن نماز به هم می خورد، در صورتی كه به تعداد يك ركعت هم وقت داشته باشد، بايد نماز را بشكند و با لباس غير غصبی نماز بخواند. و اگر به اين مقدار وقت ندارد، بايد در حال نماز لباس را بيرون آورد و به دستور نماز برهنگان، نماز را تمام نمايد.
٨١٩ اگر كسی برای حفظ جانش با لباس غصبی نماز بخواند، يا مثلا برای اينكه دزد لباس غصبی را نبرد با آن نماز بخواند، نمازش صحيح است.
٨٢٠ اگر با عين پولی كه خمس يا زكات آن را نداده لباس بخرد، نماز خواندن در آن لباس باطل است. و همچنين است اگر به ذمه بخرد و در موقع معامله قصدش اين باشد كه از پولی كه خمس يا زكاتش را نداده بدهد.
شرط سوم
٨٢١ لباس نمازگزار بايد از اجزای حيوان مرده ای كه خون جهنده دارد، يعنی حيوانی كه اگر رگش را ببرند، خون از آن جستن می كند، نباشد. بلكه اگر از حيوان مرده ای كه مانند ماهی، خون جهنده ندارد لباس تهيه كند، احتياط واجب آن است كه با آن نماز نخواند.
٨٢٢ بايد چيزی از مردار مانند گوشت و پوست آن كه روح داشته، بنابر احتياط واجب همراه نمازگزار نباشد، گرچه لباس او هم نباشد.
٨٢٣ اگر چيزی از مردار حلال گوشت مانند مو و پشم كه روح ندارد همراه نمازگزار باشد يا با لباسی كه از آنها تهيه كرده اند نماز بخواند، نمازش صحيح است.
شرط چهارم
٨٢٤ لباس نمازگزار بايد از حيوان حرام گوشت نباشد. و اگر مويی ازآن هم همراه نمازگزار باشد نماز او باطل است.
٨٢٥ اگر آب دهان يا بينی يا رطوبت ديگری از حيوان حرام گوشت مانند گربه بربدن يا لباس نمازگزار باشد، چنانچه تر باشد، نماز باطل و اگر خشك شده و عين آن برطرف شده باشد، نماز صحيح است.
٨٢٦ اگر مو و عرق و آب دهان كسی بر بدن يا لباس نمازگزار باشد، اشكال ندارد. و همچنين است اگر مرواريد و موم و عسل همراه او باشد.
٨٢٧ اگر شك داشته باشد كه لباسی از حيوان حلال گوشت است يا حرام گوشت،چه در داخله تهيه شده باشد چه در خارجه، نماز با آن خواندن مانعی ندارد.
٨٢٨ اگر انسان احتمال دهد تكمه صدفی و مانند آن از حيوان است، نماز خواندن با آن مانعی ندارد. و اگر بداند صدف است و احتمال بدهد صدف گوشت نداشته باشد، نماز خواندن با آن مانع ندارد.
٨٢٩ با پوست سنجاب و خز نماز خواندن اشكال ندارد.
٨٣٠ اگر با لباسی كه نمی داند كه از حيوان حرام گوشت است نماز بخواند،نمازش صحيح است. ولی اگر فراموش كرده باشد، بنابر احتياط واجب بايد آن نماز را دوباره بخواند.
شرط پنجم
٨٣١ پوشيدن لباس طلاباف برای مرد حرام و نماز با آن باطل است. ولی برای زن در نماز و غير نماز اشكال ندارد.
٨٣٢ زينت كردن به طلا مثل آويختن زنجير طلا به سينه و انگشتر طلا به دست كردن و بستن ساعت مچی طلا به دست برای مرد حرام و نماز خواندن با آنها باطل است و احتياط واجب آن است كه از استعمال عينك طلا هم خودداری كند. ولی زينت كردن به طلا برای زن در نماز و غير نماز اشكال ندارد.
٨٣٣ اگر مردی نداند يا فراموش كند كه انگشتری يا لباسش از طلا است و با آن نماز بخواند، نمازش صحيح است.
٨٣٤ لباس مرد نمازگزار بايد ابريشم خالص نباشد و در غير نماز هم پوشيدن آن برای مرد حرام است. و در چيزی كه نماز در آن تمام نمی شود، مانند بند شلوار و عرقچين نيز به احتياط واجب نبايد از حرير خالص باشد.
٨٣٥ اگر آستر تمام لباس يا آستر مقداری از آن ابريشم خالص باشد، پوشيدن آن برای مرد حرام و نماز در آن باطل است.
٨٣٦ لباسی را كه نمی داند از ابريشم خالص است يا چيز ديگر، پوشيدن آن اشكال ندارد، و نماز با آن صحيح است.
٨٣٧ دستمال ابريشمی و مانند آن اگر در جيب مرد باشد، اشكال ندارد، و نماز را باطل نمی كند.
٨٣٨ پوشيدن لباس ابريشمی برای زن در نماز و غير نماز اشكال ندارد.
٨٣٩ پوشيدن لباس غصبی و ابريشمی خالص و طلاباف و لباسی كه از مردار تهيه شده، در حال ناچاری مانعی ندارد. و نيز كسی كه ناچار است لباس بپوشد و لباس ديگری غير از اينها ندارد و تا آخر وقت هم، ناچاری او از بين نمی رود،می تواند با اين لباسها نماز بخواند.
٨٤٠ اگر غير از لباس غصبی و لباسی كه از مردار تهيه شده لباس ديگری ندارد و ناچار نيست لباس بپوشد، بايد به دستوری كه برای برهنگان گفته شد نماز بخواند.
٨٤١ اگر غير از لباسی كه از حيوان حرام گوشت تهيه شده لباس ديگری ندارد چنانچه در پوشيدن لباس ناچار باشد می تواند با همان لباس نماز بخواند و اگر ناچار نباشد بايد به دستوری كه برای برهنگان گفته شد نماز را بجا آورد، و بنابر احتياط واجب يك نماز ديگر هم با همان لباس بخواند.
٨٤٢ اگر مرد غير از لباس ابريشمی خالص يا طلاباف لباس ديگری نداشته باشد چنانچه در پوشيدن لباس ناچار نباشد بايد به دستوری كه برای برهنگان گفته شد نماز بخواند.
٨٤٣ اگر چيزی ندارد كه در نماز عورت خود را با آن بپوشاند، واجب است اگرچه به كرايه يا خريداری باشد تهيه نمايد. ولی اگر تهيه آن به قدری پول لازم دارد كه نسبت به دارايی او زياد است، يا طوری است كه اگر پول را به مصرف لباس برساند به حال او ضرر دارد، بايد به دستوری كه برای برهنگان گفته شد،نماز بخواند.
٨٤٤ كسی كه لباس ندارد، اگر ديگری لباس به او ببخشد يا عاريه دهد، چنانچه قبول كردن آن برای او مشقت نداشته باشد، بايد قبول كند. بلكه اگر عاريه كردن يا طلب بخشش برای او سخت نيست، بايد از كسی كه لباس دارد طلب بخشش يا عاريه نمايد.
٨٤٥ بنابر احتياط واجب بايد انسان از پوشيدن لباس شهرت كه پارچه يا رنگ يا دوخت آن برای كسی كه می خواهد آن را بپوشاند معمول نيست، خودداری كند. ولی اگر با آن لباس نماز بخواند، اشكال ندارد.
٨٤٦ احتياط واجب آن است كه مرد لباس زنانه، و زن لباس مردانه نپوشد. ولی اگر با آن نماز بخواند، اشكال ندارد.
٨٤٧ كسی كه بايد خوابيده نماز بخواند، اگر برهنه باشد و لحاف يا تشك او نجس يا ابريشم خالص يا از اجزای حيوان حرام گوشت باشد، احتياط واجب آن است كه در نماز، خود را با آنها نپوشاند.