سیستانی: داخل کردن آب یا هر مایع دیگر به داخل روده از طریق مقعد
مسأله 1645- اماله كردن با چيزهاي روان اگر چه از روي ناچاري و براي معالجه باشد روزه را باطل مي كند1، ولي استعمال شيافهايي كه براي معالجه است اشكال ندارد2 و احتياط واجب آن است كه از استعمال شيافهايي كه براي كيف كردن است مثل شياف ترياك يا براي تغذيه از اين مجري است خودداري نمايند.
1- خوئي، گلپايگاني، تبريزي، سيستاني، صافي، زنجاني، وحید: [پايان مسأله]
بهجت: بنابرأظهر.[پايان مسأله]
مظاهری: اما اگر از روی فراموشی یا ندانستن مسأله باشد روزه باطل نمی شود و استعمال شیاف هایی که برای معالجه است مطلقا اشکال ندارد.
2- اراكي، نوري: [پايان مسأله]
فاضل: استعمال شيافهاي غير روان كه براي معالجه است اشكال ندارد و احتياط مستحب است كه از استعمال آنها نيز خودداري كند و احتياط مستحب آن است كه از چيزي كه جامد و مايع بودن آن مشكوك است اجتناب كند.
مكارم: و احتیاط واجب آن است که از استعمال شیاف هایی که برای تغذيه است خودداري شود.
*****
سبحانی: مسأله 1309- تنقیه با چیز روان اگر چه از روی ناچاری و برای معالجه باشد بنابراحتیاط واجب روزه را باطل می کند ولی استعمال شیاف هایی که برای معالجه است اشکال ندارد.
جوادی آملی: مسأله 1739- اماله كردن با چیز روان، اگرچه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، روزه را باطل میكند و قضا دارد؛ ولی كفّاره ندارد؛ امّا شیاف با چیز جامد، روزه را باطل نمیكند.
جوادی آملی: مسأله 1741- استعمال شیاف جامدی که برای لذت بردن یا تغذیه به کار میرود، مثل تریاک و مانند آن، احتیاط واجبْ ترک آن است؛ ولی روزه با آن باطل نمیشود.
امام خامنه ای: مسأله ۸۵۴- اماله کردن با چیز روان (تنقیه) اگر چه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، روزه را باطل می کند ولی استفاده از شیاف جامد، اشکال ندارد و روزه را باطل نمیکند.
مسأله اختصاصی
جوادی آملی: مسأله 1740 – چیزی را كه نمیداند مایع یا جامد است، اماله كردن با آن جایز است؛ ولی به احتیاط مستحب، آن را ترک كند.