اول: تمسك به خداى متعال، كه فرموده است: «كسى كه به خدا تمسك كند، به راه راست هدايت شده است». امام صادق عليه السلام نيز فرموده است: «خداوند عزّ وجلّ به داود وحى نمود، اگر بنده من به غير ازمن به كسى ديگر تمسك نكند اين را از نيّت او مى‌شناسم، سپس اگر آسمان و زمين و كسانى كه در آن هستند او را بفريبند، من راه خروج از بين آنها را براى او باز مى‌كنم».

دوم: توكل بر خداى مهربان، خدايى كه به مصالح خلق وبرآوردن نيازهاى آنان دانا و تواناست چنان كه فرموده است: «كسى كه بر خدا توكل كند، خدا او را كفايت مى‌كند».

سوم: گمان خوب داشتن به خداى متعال، از حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام روايت شده است كه: «قسم به خدايى كه معبودى جز او نيست، اگر بنده مؤمن به خداوند گمان نيكو داشته باشد خداوند طبق آن عمل مى‌كند، چون خداوند بخشنده است و حيا مى‌كند كه با گمان خوب و اميد بنده مؤمن خود مخالفت نمايد، پس به خدا حسن ظن و رغبت داشته باشيد».

چهارم: صبر در برابر سختيها و معصيت خداوند، زيرا خداوند مى‌فرمايد: «تنها به صابران اجر بى‌حساب داده مى‌شود».

حضرت رسول صلى الله عليه و آله فرموده است: «صبر كن چون در صبر بر آنچه كراهت دارى، خير بسيارى است و بدان كه پيروز شدن با صبر همراه است و گشايش با گرفتارى، راستى كه با هر دشوارى آسانى است».

حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام مى‌فرمايد: «صبر دو گونه است، صبر در مصيبت كه نيكو و زيباست ونيكوتر از آن صبر در چيزى است كه خداوند متعال بر تو حرام نموده است».

پنجم: عفّت، امام محمد باقر عليه السلام مى‌فرمايد: «نزد خداوند عبادتى بهتر از عفت شكم و دامن نيست» و احاديث فراوانى در اين زمينه وارد شده است.

ششم: حلم و بردبارى، رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده است: «خداوند با نادانى هرگز كسى را عزّت نمى‌دهد و با بردبارى هرگز كسى را خوار نمى‌كند».

امام رضا عليه السلام مى‌فرمايد: «مرد، عابد نخواهد بود مگر آن‌كه بردبار باشد».

هفتم: تواضع، از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت شده است: «كسى كه براى خدا تواضع كند، خداوندمقام او را بالا مى‌برد و كسى كه تكبّر كند، خداوند او را خوار مى‌كند و كسى كه در زندگى ميانه روى پيشه كند، خداوند روزى او را مى‌دهد و كسى كه تبذير و اسراف روا دارد، خداوند او را محروم خواهد نمود وكسى كه زياد به ياد مرگ باشد، خداوند متعال او را دوست خواهد داشت».

هشتم: توجّه به عيب خود و چشم پوشى از عيب ديگران. پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله مى‌فرمايد: «خوش به حال كسى كه ترس خداى عزّوجلّ، او را از ترس مردم بازداشته است و خوشا به حال كسى كه عيب خودش او را از عيب ديگران، باز داشته است».

نهم: اصلاح نفس وقتى كه به بدى ميل پيدا كند. حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام مى‌فرمايد: «كسى كه امور پنهانش را اصلاح كند، خداوند امور آشكار او را اصلاح خواهد كرد و كسى كه براى دين كار كند، خدا دنيايش را كفايت مى‌كند و كسى كه رابطه بين خود و خدا را نيكو نمايد خدا رابطه او و مردم را نيكوخواهد كرد».

دهم: زهد به دنيا و ترك رغبت به آن، حضرت صادق عليه السلام مى‌فرمايد: «كسى كه در دنيا زهد ورزد، پروردگار حكمت را در دل او استوار و زبانش را بدان گويا گرداند و عيوب دنيا و درد و درمان آن را بدو بنماياند و او را سالم از دنيا به سراى سلامت برد».

 

دانلود نمونه‌هايى از معروف‌ – آیت الله فیاض (مد ظله العالی)

لینک کوتاه: https://porsan.org/?p=1147