(مسأله 1597): لازم نیست انسان نیت روزه را از قلب خود بگذراند یا مثلاً بگوید فردا را روزه مى گیرم، بلکه همین قدر، که بنا داشته باشد براى انجام فرمان خداوند عالم از صبح تا مغرب کارى که روزه را باطل مى کند انجام ندهد کافیست و براى آن که یقین کند تمام این مدّت را روزه بوده، باید مقدارى پیش از اذان صبح و مقدارى هم بعد از مغرب از انجام کارى که روزه را باطل مى کند خوددارى کند.
(مسأله 1598): انسان مى تواند در هر شب از ماه رمضان، براى روزه فرداى آن نیت کند و بهتر آن است که شب اول ماه هم نیت روزه همه ماه را بنماید.
(مسأله 1599): وقت نیت روزه ماه رمضان، از اول شب است تا نماز صبح.
(مسأله 1600): وقت نیت روزه مستحبى از اول شب است تا موقعى که باندازه نیت کردن به مغرب مانده است، که اگر تا این وقت کارى که روزه را باطل مى کند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبى کند روزه او صحیح است.
(مسأله 1601): کسى که پیش از اذان صبح در غیر روزه ماه رمضان بدون نیت روزه خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند روزه او صحیح است چه روزه او واجب باشد چه مستحب، و اگر بعد از ظهر بیدار شود، نمى تواند نیت روزه واجب بکند، و اما در ماه رمضان اگر بى نیت خوابیده باشد اگر چه پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند صحت روزه اش محل اشکال است احتیاط آنست آن روز را بقصد روزه به آخر برساند، و احتیاطاً قضاى آن را هم انجام دهد. و همچنین است اگر بعد از ظهر بیدار شود.
(مسأله 1602): اگر بخواهد غیر روزه رمضان روزه دیگرى بگیرد باید آن را معین نماید، مثلاً نیت کند که روزه قضاء یا روزه نذر مى گیرم، ولى در ماه رمضان لازم نیست نیت کند که روزه ماه رمضان مى گیرم، بلکه اگر نداند ماه رمضان است یا فراموش نماید و روزه دیگرى را نیت کند، روزه ماه
رمضان حساب مى شود.
(مسأله 1603): اگر بداند ماه رمضان است و عمداً نیت روزه غیر رمضان کند، بنا بر احتیاط واجب نه روزه رمضان حساب مى شود و نه روزه اى که قصد کرده است.
(مسأله 1604): اگر مثلاً به نیت روز اول ماه روزه بگیرد، بعد بفهمد دوم یا سوم بوده روزه او صحیح است.
(مسأله 1605): اگر پیش از اذان صبح نیت کند و بیهوش شود و در بین روز بهوش آید، بنا بر احتیاط واجب باید روزه آن روز را تمام نماید و اگر تمام نکرد قضاى آن را بجا آورد، بلکه اگر تمام کند نیز قضاء آن را احتیاطاً انجام دهد.
(مسأله 1606): اگر پیش از اذان صبح نیت کند و مست شود و در بین روز بهوش آید، احتیاط واجب آن است که روزه آن روز را تمام کند و قضاى آن را هم بجا آورد.
(مسأله 1607): اگر پیش از اذان صبح نیت کند و بخوابد و بعد از مغرب بیدار شود، روزه اش صحیح است.
(مسأله 1608): اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود، چنانچه کارى که روزه را باطل مى کند انجام داده باشد یا بعد از ظهر ملتفت شود که ماه رمضان است، روزه او باطل مى باشد، ولى باید تا مغرب کارى که روزه را باطل مى کند انجام ندهد، و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نماید، و اگر پیش از ظهر ملتفت شود و کارى که روزه را باطل مى کند انجام نداده باشد باید نیت روزه نماید و روزه اش صحیح است.
(مسأله 1609): اگر بچه پیش از اذان صبح ماه رمضان بالغ شود، باید روزه بگیرد و اگر بعد از اذان بالغ شود، روزه آن روز بر او واجب نیست و احتیاطاً امساک کند.
(مسأله 1610): کسى که براى بجا آوردن روزه میتى اجیر شده، اگر روزه مستحبى بگیرد اشکال ندارد، ولى کسى که روزه قضا یا روزه واجب دیگرى دارد نمى تواند روزه مستحبى بگیرد و چنانچه فراموش کند و روزه مستحب بگیرد در صورتى که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبى او بهم مى خورد و مى تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او باطل است و اگر بعد از مغرب یادش بیاید، روزه اش صحیح است.
(مسأله 1611): اگر غیر از روزه ماه رمضان روزه معینى دیگرى بر انسان واجب باشد، مثلاً نذر کرده باشد روز معینى را روزه بگیرد، چنانچه عمداً تا اذان صبح نیت نکند، روزه اش باطل است و اگر نداند روزه آن روز بر او واجب است، یا فراموش کند و پیش از ظهر یادش بیاید چنانچه کارى که روزه
را باطل مى کند، انجام نداده باشد و نیت کند روزه او صحیح وگرنه باطل است.
(مسأله 1612): اگر براى روزه واجب غیر معیّن مثل روزه کفاره عمداً تا نزدیک ظهر نیت نکند، اشکال ندارد بلکه اگر پیش از نیت تصمیم داشته باشد که روزه نگیرد، یا تردید داشته باشد که بگیرد یا نه، چنانچه کارى که روزه را باطل مى کند انجام نداده باشد و پیش از ظهر نیت کند، روزه او صحیح است.
(مسأله 1613): اگر در ماه رمضان، پیش از ظهر کافر مسلمان شود و چیزى که روزه را باطل مى کند انجام نداده باشد بنا بر احتیاط واجب باید نیت روزه کند و روزه را تمام نماید، و اگر آن روز را روزه نگیرد قضاى آن را بجا آورد.
(مسأله 1614): اگر در وسط روز ماه رمضان پیش از ظهر مریض خوب شود، و چیزى که روزه را باطل مى کند انجام نداده باشد، احتیاط واجب آن است که پیش از ظهر نیت روزه بنماید، و احتیاطاً قضاى آن را نیز انجام دهد، و اگر بعد از ظهر خوب شود هر چند تا آن وقت کارى که روزه را باطل مى کند انجام نداده باشد امساک آن روز بر او واجب نیست.
(مسأله 1615): روزى را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد، نمى تواند نیت روزه رمضان کند، یا نیت کند که اگر رمضان است روزه رمضان و اگر رمضان نیست روزه قضاء یا مانند آن باشد، بلکه باید نیت روزه قضا و مانند آن بنماید و چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب مى شود. ولى در صورتى که قصد کند آنچه را فعلاً خدا از او خواسته است انجام دهد و بعد معلوم شود رمضان بوده نیز کافى است.
(مسأله 1616): اگر روزى را شک دارد که آخر شعبان است یا اول رمضان به نیت روزه قضاء یا روزه مستحبى و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است باید نیت روزه ماه رمضان کند.
(مسأله 1617): اگر در روزه واجب معینى مثل روزه ماه رمضان مردّد شود که روزه خود را باطل کند یا نه، یا قصد کند روزه را باطل کند، روزه اش باطل مى شود، اگر چه از قصدى که کرده توبه نماید و کارى هم که روزه را باطل مى کند انجام ندهد.
(مسأله 1618): در روزه مستحبى و روزه واجبى که وقت آن معین نیست مثل روزه کفاره، اگر قصد کند کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد یا مردد شود که بجا آورد یا نه، چنانچه بجا نیاورد و پیش از ظهر دوباره نیت روزه کند روزه او صحیح است بلکه در روزه مستحب تا غروب تجدید نیت کند درست است.