وقت نماز ظهر و عصر از زوال تا غروب آفتاب است اگر زمان واقع بين طلوع و غروب خورشيد رابه دو بخش مساوى تقسيم كنيم زوال عبارت از شروع قسمت دوم آن است و اول آن به مقدار چهار ركعت وقت اختصاصى نماز ظهر و از آخر وقت نيز به مقدار چهار ركعت وقت اختصاصى نماز عصر مىباشد و بقيه وقت مشترك بين نماز ظهر و عصر است.
(مسأله 497) مقصود از اينكه اول وقت، مخصوص نماز ظهر است، اين است كه اگر نماز عصر عمداً در آن وقت خوانده بشود باطل مىگردد، ولى اگر سهواً باشد نماز عصر صحيح است، ولى احتياط استحبابى اين است كه آن را ظهر قرار دهد سپس يك نماز چهار ركعتى به نيت مافى الذمه كه شامل ظهر و عصر بشود بخواند. اگر نماز عصر را سهواً قبل از نماز ظهر در وقت مشترك بخواند، احتياط مستحب آن است كه آن را نماز ظهر قرار بدهد سپس يك نماز چهار ركعتى به قصد ما فى الذمّه بخواند و فرق نمىكند چه در وقت مخصوص عصر متوجه شود و چه در وقت مشترك. اگر نماز عشا را بر نمازمغرب سهواً مقدم بدارد، مىتواند مغرب را بعد از آن بخواند.
(مسأله 498) وقت فضيلت نماز ظهر از زوال آفتاب است تا اينكه سايه شاخص به اندازه خود آن شود، و وقت فضيلت نماز عصر از زوال شروع مىشود تا اينكه سايه شاخص دوبرابر شاخص بشود، پس اگر طول آن يك متر است سايه دو متر شود و اگر دو متر است سايه چهار متر شود.
(مسأله 499) وقت نافله ظهر و عصر از اول ظهر است تا آخرين لحظهاى كه بتوان آن دو نماز راخواند، ولى اگر سايه شاخص به اندازه دو هفتم شود يعنى اگر اندازه شاخص هفت وجب باشد هر وقت سايه به اندازه دو وجب برسد بهتر است كه نماز ظهر را بر نافله مقدم كند و اگر سايه چهار هفتم شوديعنى اگر شاخص هفت وجب باشد هر وقت سايه آن به اندازه چهار وجب برسد بهتر است نماز عصررا بر نافله آن مقدم كند. وقت نافله نماز مغرب بعد از خواندن نماز مغرب تا آخر وقت آن است و اگر بعدازبين رفتن سرخى مغرب نافله را خواند نيت ادا و قضا نكند. وقت نافله نماز عشا بعد از خواندن آن تانصف شب امتداد دارد. وقت نافله صبح بنابر مشهور از يك ششم آخر شب تا وقتى است كه سرخى ازطرف مشرق طلوع نمايد و مىتوان آن را به همراه نماز شب نيز بخواند. وقت نافله شب از نصف شب تافجر صادق است و افضل آن سحر است كه ثلث آخرشب مىباشد.
(مسأله 500) جايز است در روز جمعه نافله ظهر و عصر را قبل از زوال به جا آورد. همچنين جايزاست در غير روز جمعه نافله را قبل از زوال به جا آورد. براى كسى كه بداند بعد از آن قدرت انجام دادن آن راندارد، در اين صورت نافلههاى ظهر و عصر را در اول روز به جا آورد. مسافر، جوان و مانند او درصورتى كه خوف فوت نماز شب را به خاطر غلبه خواب يا جنب شدن يا غير آن داشته باشند، مىتواننددر اول شب بخوانند، امّا اين حكم درباره مريض و پيرمرد اگر مسافر نباشند جارى نيست.
(مسأله 501) كسى كه مىخواهد نافله ظهر و عصر را بخواند، افضل آن است تا سايه شاخصى كه به اندازه قد يك انسان است به اندازه يك قدم يعنى طول كف پاى انسان نرسيده، نافله ظهر را بخواند و تاسايه به دو قدم نرسيده، نافله عصر را بخواند، ولى خواندن اين دو نافله در هنگامى كه سايه به اندازه يك ذراع و دو ذراع نرسيده فضيلت كمترى دارد و كمتر از آن در فضيلت يك برابر شدن سايه است در نافله ظهر و دو برابر شدن سايه است در نافله عصر. كسى كه نمىخواهد نافله بخواند، افضل آن است كه نمازرا در اول وقت به جاى آورد و افضل براى چنين فردى اين است كه نماز ظهر و عصر را باهم بخواند و در بين آنهافاصله نيندازد.