من داكتر هستم و در كتاب «منهاج الصالحين» شما، جزء سوم، كتاب ديات، مسأله شماره 1168 را خواندم. با كمال تأسف! معناى اصطلاحات (ارش) و (عاقله) را نفهميدم و اين كه اهل خبرهاى كه حاكم در تعيين ارش به آنان مراجعه مىكند چه كسانى هستند؟ آيا آنان داكتران به طور عموم هستند؟ يا داكتران متخصص و هر كدام در رشته تخصصى خود؟ يا تنها خبرگان مؤمنين عامل به شريعت هستند؟ اميدوارم جناب شما كلمات را با عبارات ساده توضيح دهيد؛ چون اين فتوا در عمل ما به عنوان كدر طبى بسيار اهميت دارد.
پاسخ:
منظور از «ارش» در كلمات فقها غرامت است؛ زيرا هر جنايتى كه در شرع ديه آن تعيين نشده باشد، ارش دارد و تعيين آن از نگاه مقدار، به دست حاكم شرع است به حساب زخم وارده و با رجوع به اهل خبره از افراد مورد اطمينان كه معمولًا داكتبران متخصصص هستند. تفسير «عاقله» در «منهاج الصالحين»، مسأله 1391 به تفصيل ذكر شده است.