امروزه براى اثبات مؤثربودن دواهاى جديد و يافتن راه هاى درمانى نوين و به منظور بالارفتن سطح علمى دانش پزشكى و در نتيجه، بالارفتن سطح خدمات رسانى براى انسان ها به طور عموم و تخفيف آلام و رنجهاى انسانى در زندگى، آزمايشهايى بر روى بيماران انجام مى شود. حكم اين آزمايش ها در حالات ذيل چيست:
– دواهاى جديدى كه اكنون تحت آزمايش است و براى درمان حالات و عوارض ساده مانند سردرد ساده و جوش جلدى ساده مورد استفاده قرار مى‌گيرد و هيچ گونه ضرر بزرگ و كشنده اى براى بيمار ندارد، ولى اين آزمايش‌ها بدون علم و موافقه بيمار صورت مى گيرد؟
پاسخ:
انجام اين آزمايش ها، در صورتى كه مستلزم تصرف در بدن مريضى باشد، بدون اذن و موافقه او جايز نيست.
– دواهاى جديدى كه اكنون تحت آزمايش است و براى درمان حالات و عوارض ساده مانند سردرد ساده و جوش جلدى ساده مورد استفاده قرار مى‌گيرد و هيچ گونه ضرر بزرگ و كشنده اى براى بيمار ندارد و از سوى ديگر اين آزمايش‌ها با علم و موافقه شفاهى و تحريرى بيمار و به دست خط او مبنى بر موافقه با اين آزمايش ها و تحمل همه آثار و عوارض آنها انجام مى‌شود؟
پاسخ:
با اجازه بيمار در فرضى سوال اشكال ندارد.
– دواهاى جديدى كه اكنون تحت آزمايش است و براى درمان حالات دشوار و پيچيده اى مانند امراض سرطانى، قلبى و عصبى به كار برده مى شود و در اين آزمايش ها، احتمال ضرر بزرگى بر بيمار تحت آزمايش متصور است. گاهى هم ممكن است حتى كشنده هم باشد و از سوى ديگر اين آزمايش ها بدون علم و موافقه بيمار انجام مى شود؟
پاسخ:
اين نوع آزمايش مخصوصاً با احتمال منجرشدن به مرگ، قطعاً جايز نيست.
– دواهاى جديدى كه اكنون تحت آزمايش است و براى درمان حالات دشوار و پيچيده اى مانند امراض سرطانى، قلبى و عصبى به كار برده مى‌شود و در اين آزمايش ها، احتمال ضرر بزرگى بر بيمار تحت آزمايش متصور است. گاهى هم ممكن است حتى كشنده هم باشد. اما اين آزمايش ها با علم و موافقه شفاهى و تحريرى بيمار مبنى بر موافقه او با انجام آزمايش ها و تحمل همه آثار و پيامدهاى آن، انجام مى شود؟
پاسخ:
از نگاه شرعى براى هيچ بيمارى جايز نيست كه به انجام چنين آزمايشى كه ممكن است به مرگ او بيانجامد، اجازه دهد. پس شرعاً اين نوع آزمايش جايز نيست. هر گاه كسى با علم و از روى عمد آن را انجام دهد و به مرگ مريضى بيانجامد، در صورتى كه از نگاه عقلايى مرگ او محتمل بود ه باشد، قصاص دارد.