استفتاء درباره غیبت – آیت الله سیستانی

پاسخ: غیبت مؤمن از گناهان کبیره و حرام است . و غیبت: آن است که عیب مؤمنی – آن هم عیبی که پوشیده بر مردم است – در نبودش گفته شود خواه به قصد پایین آوردن منزلت او باشد یا نه و خواه عیب در بدنش باشد یا در نسب یا در اخلاق یا در عمل او یا در گفتار او یا در دین او یا در دنیای او یا در غیر آن از آنچه که پوشیده و پنهان بر مردم هست ، باشد. همچنان که فرق نمی کند در بیان آن عیب اینکه به زبان بیان کند یا با انجام فعلی که از عیب او حکایت می کند باشد . و غیبت در صورتی حاصل می شود که شنونده ای باشد و گوینده قصد فهماندن و خبر دادن – یا آنچه که به حکم این دو هست – به شنونده باشد. همچنان در صورتی حاصل می گردد که شخص غیبت شونده را معین کند پس اگر گفت (یکی از اهل شهر ترسو است) غیبت نیست ، و همچنین اگر بگوید : (یکی از فرزندان زید ترسو است) ، بله ممکن است به لحاظ اینکه اهانت و انتقاص از آنان باشد حرام گردد و نه به لحاظ غیبت. و باید کسی که غیبت میکند از کرده خود پشیمان گردد و توبه کند ، و احتیاط واجب آن است که – اگر مفسده ای بار نشود – از شخص غیبت شده حلالیت بطلبد یا اینکه برای او استغفار کند.
وغیبت در مواردی جایز است: (از آن موارد) کسی که آشکارا گناه می کند پس در آن عیب های او که پوشیده نیست غیبت او جایز است. (و از آن موارد) غیبت ظالم است پس جایز است که مظلوم غیبت کند او را و احتیاط واجب آن است در موردی باشد که قصد پیروزی و فائق آمدن بر او باشد نه مطلقا. (و از آن موارد) نصیحت مؤمن پس جایز است غیبت بقصد نصیحت همانند اینکه کسی در امر ازدواج زنی مشورت می خواهد پس جایز است نصیحت او اگر چه مستلزم آن شود که عیب آن زن را اظهار کند ، بلکه جایز است بدون اینکه شخص طلب مشورت کند به نیازمند مشورت عیب او را بگوید اگر یقین داشته باشد که مفسده ای بزرگ بر ترک نصیحت مترتب خواهد شد. (و از آن موارد) این است که به قصد جلوگیری از افتادن غیبت شونده به گناه و منکر او را غیبت بکند البته اگر جلوگیری به غیر غیبت ممکن نباشد . (و از آن موارد) اگر از شخص غیبت شونده بر دین ترس باشد پس جایز است غیبت او تا ضرری به دین وارد نشود. (و از آن موارد) خدشه وارد کردن در شهود. (و از آن موارد) اگر بر شخص غیبت شونده ترس باشد که در ضرری بیفتد که حفظ او از آن ضرر لازم باشد پس غیبت او جایز است تا آن ضرر را از او دفع کند . (و از آن موارد) خدشه به گفتار های باطل اگر چه سبب شود نکوهشی در گوینده آن حاصل شود.
و واجب است نهی از غیبت به مناط وجوب نهی از منکر با مهیا بودن شرایطش ، و احتیاط مستحب آن است که شنونده غیبت ، از شخص غیبت شونده دفاع کرده و آن غیبت را از او رد کند البته چنانچه محذوری نداشته باشد.

پاسخ: توبه کافی است .

پاسخ: غیبت یعنی ذکر عیبی که مستور وپوشیده است البته در وقتی که شخص غایب است وتهمت یعنی نسبت ناروا وخلاف واقع به کسی زدن.

پاسخ: غیبت یعنی عیب مستور دیگران را باز گو کردن و باید شخص غیبت کننده را که کار حرام انجام میدهد از ان نهی کرد.

پاسخ: فاسق کسی است که مرتکب معصیت بشود و غیبت هر فاسقی جایز نیست مگر متجاهر به فسقی باشد که در خصوص همان امر غیبت او اشکال ندارد .

پاسخ: ۱ـ اگر در مورد مشورت است برای امر مهمی مانند ازدواج یا مشارکت و امثال آنها غیبت جایزاست.
۲ـ غیبت است.

پاسخ: وظیفه شما توبه است و چیز دیگری لازم نیست.

پاسخ: غیبت نیست ولی اگر مستلزم اهانت وانتقاص باشد از این جهت حرام می شود.