پرسش: حکومت عربستان برای حاجیان در عرفات و منا جاها را اختصاص میدهد وما نمی دانیم آیا آنها در داخل حدود منا و عرفات هستند که حاجی باید وقوف کند یا خارج اند و آیا پرس و جو در این مورد لازم است؟

پاسخ: اگر حدود اعلام شده که دارای علائم نصب شده می باشد نسل به نسل معلوم بوده است پرس و جو لازم نیست.
پرسش: کسی که رمی در شب دوازدهم برایش جایز است، مانند زن، کودک و شخص ناتوان، اگر رمی کرد و به مکه بازگشت، آیا بر او واجب است که تا پیش از ظهر روز دوازدهم به منا بازگردد تا بعدازظهر از آن کوچ کند؟

پاسخ: این سؤال مبنی بر جواز رمی جمرات سه گانه در شب برای کسی است که بر اثر شدت ازدحام بر جان خود ترسان است، مانند زن، کودک و شخص ناتوان، لیکن نظر ما آن است که جواز رمی در شب ـ جز رمی جمره عقبه در شب عید ـ مختص کسی است که در روز حتی به مقدار رمی کردن نیز نمی تواند توقف کند، مانند کسی که می ترسد و چوپان و بنده، اما زنان و کودکان و افراد ناتوان و مانند آن ها که بر اثر شدت ازدحام و جز آن نمی توانند در روز رمی کنند، برای این کار باید نایب بگیرند، گرچه احتیاط اولی آن است که میان آن دو جمع کنند و هم شبانه رمی کنند و هم برای رمی در روز نایب بگیرند.
بنابر قول اول، برای کسی که در شب دوازدهم رمی کرده و می تواند روز نیز در منا بماند ـ نه مانند کسی که می ترسد و بنده و چوپان ـ جایز نیست که پس از رمی کوچ کند و اگر از منا به سوی مکه برای طواف و یا کار دیگری خارج شد، بر او واجب است به آن جا بازگردد تا پس از زوال روز دوازدهم و یا بعد از رمی در صبح روز سیزدهم ـ به شرحی که در جواب سؤال ۳۸۲ گذشت ـ از آن جا کوچ کند.
پرسش: در مناسک فرموده اید که از مکه برای بازگشتن به منا خارج می شود و از عقبه مدنی ها می گذرد، برایش جایز است که قبل از رسیدن به منی در راه بخوابد. حال اگر حاجی ساکن منطقه عزیزیه یا شیشه ـ که هر دو پس از عقبه مدنی ها واقع شده است ـ بود، آیا برایش جایز است که چون از بخش قدیمی مکه خارج شد به اختیار خود در منزل بخوابد و به منا نرود؟

پاسخ: این کار برایش جایز نیست.
پرسش: اگر حاجی اول صبح روز دوازدهم جمرات سه گانه را رمی کرد و سپس به مکه بازگشت، آیا بر او واجب است که قبل از زوال به منا بازگردد؟

پاسخ: اگر حاجی بعد از رمی و قبل از زوال (اذان ظهر) از منا خارج شد و در آنجا چیزی به جای گذاشت که مستلزم بازگشتش بود، مانند آن که وسائل خود را جای گذاشته بود، بر او لازم است که بدان جا برگردد. حتی بنابر احتیاط باید بدان جا برگردد، اگرچه چیزی که مستلزم بازگشتش باشد، در آنجا نداشته باشد و بنابر اظهر خروج در صورت اول جایز است و در صورت دوم احتیاط واجب ترک آن است.
به هر تقدیر واجب نیست که بازگشتش به منا قبل از زوال باشد، بلکه جایز است که پس از آن نیز برگردد، زیرا معیار آن است که نَفْر (کوچ از منا) قبل از زوال نباشد. لذا جایز است که پس از زوال بازگردد. تا قبل از غروب همان روز یا پس از رمی در صبح روز سیزدهم از آن کوچ کند.
پرسش: اگر حاجی جمرات سه گانه را صبح روز دوازدهم رمی کرد، آیا برایش جایز است که به منزلش در مکه بازگردد و سپس پیش از زوال به منا برگردد، تا پس از زوال از آن جا کوچ کند؟ یا آن که کوچ از منا جز پس از زوال جایز نیست؟

پاسخ: اگر در مکه چیزی به جای گذاشته باشد که مستلزم بازگشتش است، مانند آن که وسائل خود را آن جا گذاشته باشد، خارج شدن برایش جایز است وگرنه بنابر احتیاط جایز نیست، گرچه قصد بازگشت را داشته باشد. به هر تقدیر واجب نیست که بازگشتش به منا پیش از زوال باشد، بلکه جایز است پس از آن به منا بازگردد تا قبل از غروب همان روز یا روز سیزدهم از آن جا کوچ کند.
پرسش: مردی شب را در منا بدون نیت مبیت، می ماند، زیرا معتقد است که این کار واجب نیست و تنها از آن جهت مانده است تا بتواند اول روز به راحتی رمی کند، آیا کفاره ای بر او لازم می آید؟

پاسخ: ظاهراً بدین سبب کفاره ثابت نمی شود.
پرسش: کسی که برای مبیت در منا می خواهد بدان جا برگردد، اما شدت ازدحام مانعش می شود، تکلیفش چیست؟

پاسخ: اگر از مکه خارج شده باشد، کفاره ندارد و اگر در آن جا شب را مانده باشد، بنابر احتیاط باید گوسفندی کفاره دهد.
پرسش: مبیت نیمه اول شب در منا افضل است یا نیمه دوم آن؟

پاسخ: افضلیتی برای هیچ یک ثابت نشده است، البته احتیاط در مبیت نیمه اول است.
پرسش: روز دوازدهم ذی حجه در منا به شدت ازدحام می شود، چه برای رمی و چه برای کوچ از آن پس از زوال، حال تکلیف افراد ناتوان، بیماران و زنان نسبت به رمی و کوچ بعدازظهر روز دوازدهم چیست؟

پاسخ: اگر بر اثر شدت ازدحام این افراد خودشان نتوانند رمی کنند، می توانند برای آن نایب بگیرند و اگر ازدحام مانع کوچشان پس از زوال روز دوازدهم شود، در صورتی که می توانند بدون سختی و حرج آن شب را در منا بمانند، باید چنین کنند وگرنه برایشان جایز است که پیش از زوال از آن جا کوچ کنند.
پرسش: اگر حاجی قصد مبیت (ماندن شبانه) در منا کرد. سپس بر اثر ضرورت ناچار شد آن جا را ترک و مبیت را رها کند، آیا کفاره دارد؟

پاسخ: آری، بنابر احتیاط باید گوسفندی کفاره دهد.
پرسش: آیا ماندن تمام شب در منا واجب است، یا خارج شدن از آن در بخشی از شب جایز است؟

پاسخ: حاجی مخیّر است که از اول شب تا نیمه آن یا از نزدیکی های نیمه شب تا سپیده دم در آن جا بماند.