خداوند در قرآن كريم مى‌فرمايد: «الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ[1]»، همانان كه اگر به آنان در زمين قدرت و حاكميت ببخشيم، نماز را برپا مى‌دارند، زكات را پرداخت مى‌نمايند و امر به معروف و نهى از منكر مى‌كنند.
اين آيه‌ى شريفه از وظيفه‌ى اجتماعى امر به معروف و نهى از منكر سخن مى‌گويد و مؤمنان را به عنوان كسانى كه از قدرت و حاكميت برخوردار هستند، توصيف مى‌كند. هم وظيفه‌ى اجتماعى بودن امر به معروف و نهى از منكر و هم توصيفى كه براى مؤمنان ذكر گرديده، هر دو از او صاف دستگاه حاكم و قوه‌ى مجريه است. برعهده گرفتن
[1] . سوره حج، آيه 41
وظيفه‌ى اجتماعى امر به معروف و نهى از منكر مانند وظايف جمع آورى صدقات و عوايد مالى و تقسيم عادلانه‌ى اموال در ميان مسلمانان كه از امور مربوط به سازماندهى اقتصادى بخشى عمومى جامعه است، همگى احتياج به قدرت و حاكميت دارند. با توجه به آنچه گفته شد:
الف) آيا امر به معروف و نهى از منكر به عنوان يك وظيفه و فريضه‌ى اجتماعى، منحصر به مرد است يا زن نيز در خطاب آيات قرآنى و احاديث شريف، مكلف به اين فريضه است؟ دليل اين امر چيست؟
پاسخ:
امر به معروف و نهى از منكر، يك فريضه‌ى الهى و بدون هيچ فرقى بين مرد و زن، بر همه واجب است. اختصاص اين فريضه- مانند ساير فرايض الهى- به مرد بدون زن، غير محتمل است؛ زيرا زن هم مورد خطاب آيه‌ى مباركه و احاديث شريف است. از سوى ديگر اختصاص يك حكم در شريعت مقدس به گروه خاص، منوط به تحقق موضوع آن حكم در آن گروه خاص است. به عنوان مثال اختصاص احكام حيض، استحاضه، نفاس و مانند آن به گروه زنان، بدان جهت است كه موضوع آنها به گروه زنان اختصاص دارد. در غير اين حالت، احكام شريعت واحد بين همه‌ى پيروان آن مشترك است. بنابراين، وجوب امر به معروف و نهى از منكر، مانند وجوب نماز، روزه، حج و مانند آنها است و هيچ دليلى براى اختصاص وجود ندارد و صرف اين كه خطاب‌هاى قرآنى متوجه مردان است، دليل بر اختصاص نيست؛ زيرا:
اولًا؛ براساس قاعده‌ى «اشتراك همه‌ى پيروان يك شريعت در تكليف) احكام شرعيه مجعول در شريعت مقدس، اختصاص به گروه خاصى ندارد.
ثانياً؛ خطاب‌هاى قرآنى به طور نوعى متوجه مردم (ناس) يا انسان است كه هم مرد را شامل مى‌شود هم زن را.
ثالثاً؛ امر به معروف و نهى از منكر داراى مراتب و درجاتى است كه يكى از آن مراتب، امر به معروف و نهى از منكر با زبان است و اين مرتبه از امر به معروف و نهى از منكر، احتياج به قوه‌ى اجرايى ندارد و هر كس كه هرچند به طور نسبى قادر بر آن باشد، بر او واجب خواهد بود.
ب) اگر جواب در سوال قبلى اين باشد كه زن نيز مكلف به اين فريضه است، آيا نتيجه اين خواهد بود كه زن مى‌تواند همه‌ى مقام‌ها و سمت‌هاى يادشده در سوال اول را برعهده بگيرد، يا تنها برخى از آنها را؟ و كدام يك را؟ و با چه دليل؟
پاسخ:
در سوال اول گفته شد كه زن مى‌تواند همه‌ى سمت‌ها و پست‌هاى هفده گانه‌ى مذكور را بر عهده بگيرد.