س ۱۵ – مفاد رسالة توضیحالمسائل حضرت آیتاللّهی در مورد کسی که در نماز جماعت پشت ستون ایستاده باشد این است که اگر از جلو اتصال نداشته باشد نمازش اشکال دارد، آیا در صورتی که از یکی از دو طرف اتصال داشته باشد و صف جلو را هم ببیند باز هم نمازش اشکال دارد؟

ج – اشکال ندارد.

س ۱۶ – در حال تجافی[۱] در نماز جماعت آیا مأموم می‌تواند ساکت بنشیند و یا باید تشهّد یا تسبیح را به‌نحو واجب تخییری بگوید؟ و همچنین اگر تجافی را عمداً یا جهلاً یا سهواً ترک کند به نماز یا جماعتش ضرر وارد میآید یا نه؟

ج – ذکر و تسبیح لازم نیست ولی أحوط آن است که تجافی کند و اگر نکرد جماعتش یا نمازش باطل نمی‌شود.

س ۱۷ – در سابق اجازه نمیفرمودید که نماز عیدین (فطر و قربان) به جماعت خوانده شود اخیراً شنید شده که اجازه فرمودهاید، آیا صحیح است؟

ج – احتیاط واجب آن است که آن را به جماعت نخوانند مگر به قصد رجا، بلی اگر فقیه عادل یا مأذون از قِبَل او آن را اقامه کند جماعت خواندن با او مانعی ندارد.


[۱] – تجافی: یعنی هنگامی که امام جماعت تشهد می‌خواند مأموم دستهایش را زمین گذاشته و زانوها را بلند نموده به صورت نیم خیر بنشیند.