سؤال 30:
برخى از شركت‌هاى تجارتى و سرمايه گذارى به بازيافت اوراق كاغذ مى پردازند؛ بدين ترتيب كه كاغذهاى باطله را از زبالهدانى ها و مانند آن جمع آورى نموده با شيوه‌هاى صنعتى به توليد مجدد آن به عنوان كاغذ چاپ مى پردازند. آيا چاپخانه‌ها و مراكز نشر مى توانند اين نوع كاغذها را براى چاپ قرآن شريف و كتابهاى دينى خريدارى نمايند؟ با علم به اين كه اين كاغذ قبلًا مصرف شده و به زباله دانى و محلات جمع و حفظ زباله انداخته شده و چه بسا ممكن است در آنها چيزهايى چاپ شده باشد كه با آداب دينى يا با تعاليم دين اسلام به طور كلى منافات داشته باشد؟
جواب:
بلى! خريدارى آن جايز است و استعمال آن در چاپ قرآن و ساير كتابهاى دينى اشكال ندارد؛ مشروط بر اين كه علم به نجاسات ان وجود نداشته باشد، يا اين كه در خلال بازيافت صنعتى و تبديل به كاغذ جديد، پاك ساخته شده باشد. اما اين كه در آنها قبلًا چيزهايى چاپ شده باشد كه با آداب دينى يا تعاليم اسلام منافات داشته باشد، بايد گفت كه اكنون آن نوشته ها با از بين رفتن و زوال موضوع، از بين رفته و زوال يافته و اكنون كاغذ جديدى است كه در آن هيچ چيزى منافى آداب نوشته نشده است.