شرایط شکسته شدن نماز: ‏

‏اول: پیمودن مسافت شرعی

[سؤال 1816]‏ ‏ ‏ 807‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 3 / 1361‏

‏دفتر رهبر عظیم الشأن و بنیان گذار جمهوری اسلامی، امام خمینی، دام عمره‏

‏پس از سلام و تحیات، کمیته های انقلاب و سایر نهادهای انقلابی که در بخش ها‏‎ ‎‏مستقر می باشند، مأموریت های پی در پی و بدون اراده در اطراف روستاها دارند. نماز‏ ‏و روزه های آن ها چگونه باید باشد؟ ‏

‏ضمناً اکثر پاسداران بومی می باشند و بعضی هم غیر بومی؛ لطفاً تفصیل داده شود.‏

بسمه تعالی، کسانی که در آن جا از وطن به مقدار مسافت شرعی فاصله‎ ‎دارند، با قصد اقامت ده روز در یک محل، نمازشان تمام و روزه صحیح‎ ‎است. و اشخاصی که از اهالی همان جا هستند، بیرون رفتنشان به کمتر از‎ ‎چهار فرسخ، موجب شکسته شدن نماز و روزه نمی شود.

[سؤال 1817]‏ ‏ ‏ 808‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، رهبر انقلاب اسلامی‏

‏بعد از سلام، به عرض می رسد که محل شغل شخصی در هفت فرسخی منزل او‏‎ ‎‏است که هر روزه باید به آن جا برود و شب به منزل برگردد؛ در ماه رمضان روزه اش‏‎ ‎‏چه صورت دارد؟ و در غیر ماه رمضان نمازش را چگونه باید بخواند؟ لطفاً نظر مبارک‏‎ ‎‏را بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، حکم مسافر را دارد.

[سؤال 1818]‏ ‏ ‏ 809‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏شخصی از وطن یا منزلش تا اول شهری که می خواهد برود به اندازۀ سفر شرعی‏‎ ‎‏نمی باشد، ولی تا محلی که فقط قصد دارد به همان محلّ برود و جزء همان شهر است‏‎ ‎‏بیش از سفر شرعی است، وظیفه اش نسبت به نماز و روزه چیست؟‏

بسمه تعالی، در فرض مذکور نماز قصر، و روزه صحیح نیست.

[سؤال 1819]‏ ‏ ‏ 810‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 3 / 1361‏

‏با درود فراوان خدمت مرجع عالی قدر عالم تشیع و رهبر مستضعفین جهان‏ ‏حضرت امام خمینی، دامت برکاته‏

‏ما کارکنان انبارهای مرکز تهیه و توزیع کاغذ و چوب که محل کارمان در فاصلۀ 24‏‎ ‎‏کیلومتری تهران ـ قم (کهریزک) می باشد در مورد نحوۀ انجام تکالیف شرعی خود از‏‎ ‎‏نظر اقامۀ نماز و روزه داری با مشکلاتی برخورد نموده ایم که وقتی به رسالۀ آن‏‎ ‎‏بزرگوار رجوع کردیم متأسفانه درک این مسأله برای ما مقدور نبود. لذا از‏‎ ‎‏حضرت عالی تقاضامندیم که ما را در این مهم راهنمایی فرمایید. مشکل ما این است‏‎ ‎‏که مجبوریم هر روز نماز صبح را در خانه اقامه کرده و بعداً به سر کار خود برویم و تا‏‎ ‎‏عصر به انجام وظیفه مشغول می باشیم و بعد عصر به خانه مراجعت نموده و نماز‏‎ ‎‏مغرب و عشا را در منزل به جا می آوریم. مشکل اساسی ما نحوۀ اقامه نماز ظهر و عصر‏‎ ‎‏می باشد. بعضی از برادران نماز خود را کامل به جا می آورند و در مورد کار خود دلایلی‏‎ ‎‏دارند و جمعی از برادران دیگر نماز خود را شکسته می خوانند با دلائلی دیگر. با توجه‏‎ ‎‏به این که گاهی اوقات که ما به خانه مراجعت می نماییم آفتاب هنوز غروب نکرده‏‎ ‎‏است، از آن بزرگوار تقاضامندیم فتوای خود را در دو مورد زیر بفرمایید.‏

‏1. نحوۀ اقامۀ نماز ظهر و عصر.‏

‏2. نحوه گرفتن روزه با توجه به بعد مسافت.‏

‏و در آخر دست و روی آن رهبر را غرق بوسه نموده و از خداوند بزرگ طول‏‎ ‎‏عمر  برای حضرت عالی خواهانیم و امیدواریم که دعای خیر در حق ما فرزندان‏‎ ‎‏کوچکتان بنمایید.‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال در غیر وطن حکم مسافر را دارید، باید در‎ ‎محل کار نماز را شکسته به جا آورید و نمی توانید روزه بگیرید.

[سؤال 1820]‏ ‏ ‏ ‏—-> 1544

[‏کسی که در کرج مثلاً ساکن است ولی کارش در تهران، آیا نماز و روز‏‏ۀ‏‏ ایشان‏‎ ‎‏چطور است؟‏]

ـ در خارج وطن، قصر است.

‏‎[سؤال 1821]‏ ‏ ‏ 811‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 1 / 3 / 1361‏

‏حضور محترم آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏خواهشمند است که حقیر را در مسائل ذیل راهنمایی فرمایید:‏

‏1. ما ساکن تهران هستیم و در 35 کیلومتری منزل مسکونی مان در تهران دهی‏‎ ‎‏داریم که سه ماه تابستان به آن جا می رویم و مجبور هستیم که یک یا دو روز در هفته‏‎ ‎‏برای کلاس دینی مان به تهران بیاییم و نیز نمی توانیم عصر به تهران آمده و قبل از ظهر‏‎ ‎‏فردایش برگردیم، تکلیف نماز و روزۀ ما چه می شود؟‏

بسمه تعالی، حکم مسافر دارید مگر این که تهران وطن شما باشد و به‎ ‎محله ای که وطن شما است بروید.

[سؤال 1822]

‏2. یک یا دو روزی که در هفته به تهران می آییم نمازمان شکسته است یا کامل؟ و‏‎ ‎‏روزۀ ما صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، نماز شکسته است و روزه صحیح نیست مگر در فرض مذکور‎ ‎در مسأله قبل.

[سؤال 1823]

‏3. غیر از آن یک روز در هفته بقیه اوقاتی را که در ده هستیم نمازمان شکسته است‏‎ ‎‏یا کامل؟ و روزه مان صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی،اگر ده وطن شما است در آن جا نماز تمام و روزه صحیح است.

[سؤال 1824]‏ ‏ ‏ ‏—-> 4209

‏2. در باب مسائل مربوط به نماز مسافر، به دو مسأله بر می خوریم: یکی این که باید‏‎ ‎‏رفت و برگشتمان از وطن، هشت فرسخ شود تا حکم مسافر پیدا کنیم و دیگر این که‏‎ ‎‏اگر آن مقدار از شهر دور شویم که دیگر دیوارهای شهر را نبینیم و صدای اذان شهر را‏ ‏نشنویم، حکم مسافر را پیدا می کنیم؛ مواقعی امکان دارد پیش بیاید که اگر از دید مسأله‏‎ ‎‏اولی بنگریم، هنوز حکم مسافر را نداریم؛ ولی اگر مسأله دوم را در نظر بگیریم، حکم‏‎ ‎‏مسافر را داریم؛ مثلاً به اندازۀ دوازده کیلومتر که از وطنمان خارج شویم، دیگر‏‎ ‎‏دیوارهای شهر را نمی بینیم و صدای اذان را نمی شنویم؛ وظیفه چیست؟ ‏

بسمه تعالی، نتیجۀ دو مسأله فوق این است که کسی که به قصد هشت‎ ‎فرسخ از وطن بیرون رود ـ که مبدأ هشت فرسخ آخر شهر است ـ وقتی به‎ ‎حدی رسید که دیوارها را نمی بیند و صدای اذان را نمی شنود، نمازش را‎ ‎شکسته بخواند و منافاتی در بین نیست.

[سؤال 1825]‏ ‏ ‏ ‏—-> 6556

‏2. این جانب کارگر یک سازمان هستم. هر روز به استثنای روزهای تعطیلی از منزل‏‎ ‎‏تا محل کار بیست و سه کیلومتر و نهصد متر عرفی راه طیّ می کنم، به سر کار می روم و‏‎ ‎‏بعدازظهر هم از همان راه برمی گردم. اوّلاً: نماز و روزۀ این جانب شکسته می شود یا‏‎ ‎‏خیر؟ ثانیاً: اگر شکسته باشد نماز هر روز را در محل کار اول وقت به جا آورم بهتر‏‎ ‎‏است یا آخر وقت برمی گردم به منزل کامل به جا آورم بهتر است؟‏

بسمه تعالی، اگر فاصلۀ بین محل کار و وطن مسافت شرعی است، در محل‎ ‎کار حکم مسافر دارید و نماز اول وقت افضل است.

[سؤال 1826]‏ ‏ ‏ ‏—-> 6556

‏3. بنده کارگر هستم و برای معاش زندگی مجبورم از در منزل تا محیط کار هر روز‏‎ ‎‏بیست و دو و نیم کیلومتر راه بروم و همان قدر هم برگردم (یعنی جمعاً می شود 45‏‎ ‎‏کیلومتر عرفی)، آیا نماز و روزۀ این جانب شکسته است، یا خیر؟‏

بسمه تعالی، حکم همان است که در بالا ذکر شد.

[سؤال 1827]‏ ‏ ‏ ‏—-> 5592

‏4. کسی که هر روز چهار فرسخ راه و گاهی هشت فرسخ راه از محل اقامت خود‏ ‏برای کار می رود، نماز و روزۀ این شخص محکوم به چه حکم است؟‏

بسمه تعالی، حکم مسافر دارد.

[سؤال 1828]‏ ‏ ‏ ‏—-> 2020

‏3. اگر کسی از حد ترخّص خارج شود و دوباره به حد ترخّص داخل شود (یعنی‏‎ ‎‏به سه فرسنگی منزلش برگردد)، آیا موقعی که به سه فرسنگی رسید، نمازش چطور‏‎ ‎‏است؟‏

بسمه تعالی، اگر از منزل به قصد مسافت حرکت نکرده و منزل، وطن یا‎ ‎محل اقامۀ او است، مسافر نشده و نمازش تمام است و اگر به قصد مسافت‎ ‎بوده و قصد دارد مسافت را تا منزل تکمیل کند شکسته بخواند.

[سؤال 1829]‏ ‏ ‏ ‏—-> 1765

‏5. تکلیف رزمندگان اسلام ـ چه در خط مقدم جبهه ها یا در پشت جبهه ها ـ در‏‎ ‎‏مورد نماز و روزۀ ماه مبارک رمضان چیست؟‏

بسمه تعالی، بدون قصد اقامت ده روز در یک محل حکم مسافر دارید.

[سؤال 1830]‏ ‏ ‏ ‏—-> 1099

‏3. کسانی که قصد ماندن ده روز در محل را دارند و می خواهند در نماز جمعه که‏‎ ‎‏فاصلۀ آن از حد شرعی می گذرد شرکت کنند، نماز عصر آن ها چه حکم دارد؟ و‏‎ ‎‏همچنین اگر این افراد بخواهند چند ساعت آن جا بمانند؟‏

بسمه تعالی، اگر منظور از حد شرعی که بیان کرده اید، مسافت شرعی‎ ‎است، حکم مسافر دارد.

[سؤال 1831]‏ ‏ ‏ ‏—-> 3587

‏2. از نظر مبارک امام، ملاک در قصر و اتمام چیست؟‏

بسمه تعالی، در سفر، نماز قصر است با شرایطی که در رساله ذکر شده‎ ‎است.

‏‎[سؤال 1832]‏ ‏ ‏ 812‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 30 / 5 / 1361‏

‏حضور محترم ریاست دفتر امام خمینی، دامت برکاته، پس از عرض سلام و ادب،‏‎ ‎‏محترماً معروض می دارم: این جانب به عنوان یک مسلمان متعهد و با ایمان به گفتار‏‎ ‎‏امام و مقلد امام، پاره ای سؤال دینی و سیاسی دارم؛ لطفاً پاسخ فرمایید.‏

‏1. مسافری که صبح بدون نیت ده روز از موطن خود حرکت نموده و پس از‏‎ ‎‏پیمودن مسافت هشت فرسنگ شرعی، بعدازظهر همان روز به موطن خود مراجعت‏‎ ‎‏می نماید، در موطن خود نماز ظهر و عصر را باید شکسته بخواند یا کامل؟‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، نماز را تمام بخواند.

‏2. دستور در مورد عمل نکاح با زن های غیرصاحب ادیان رسمی که دارای کتاب آسمانی نمی باشند‏‎ ‎‏چگونه است؟ و آیا می شود در صورت تمایل زوج، بدون صیغۀ نکاح و تنها با رضایت طرفین، عمل‏‎ ‎‏مقاربت انجام داد یا نه؟‏

بسمه تعالی، مقاربت بدون عقد زناشویی زنا و حرام است و ازدواج با غیر اهل کتاب، ولو‎ ‎این که موقت باشد باطل است.

‏3. کندن میوه از باغ کشاورزی برای خوردن در همان محل بدون اجازه از صاحب باغ آیا حلال است یا‏‎ ‎‏خیر و این که می گویند به اندازۀ خوردن حلال است وبرای بردن حلال نیست چگونه است؟‏

بسمه تعالی، اگر درخت میوه در سر راه رهگذر قرار داشته باشد، می تواند درحال عبور از‎ ‎خیابان، از میوۀ آن درخت برای خوردن در همان جا استفاده کند. به شرط آن که از حد سیری و‎ ‎احتیاج تجاوز نکند.

[سؤال 1833]‏ ‏ ‏ 813‏

‏ ‏ ‏ بسم الله‌ الرحمن الرحیم‏

‏حضرة زعیم الاُمّة الإسلامیة، وقائد المستضعفین، وأمل محرومی الأرض،‏‎ ‎‏ومؤسّس جمهوریتنا الإسلامیة المبارکة، آیة الله‌ العظمی الإمام السیّد روح الله‌ الموسوی‏‎ ‎‏الخمینی، أدام الله‌ برکاته، ومتّع الاُمّة الإسلامیة بطول بقائه.‏

‏‎‏سیّدی ومولای! أرسل إلیکم من قلب جریح، و من نفس مشتاقة إلیکم، وذائبة فی‏‎ ‎‏حبّکم، أرسل إلیکم تحیّاتی وسلامی؛ راجیاً قبول تحیّة هذا الحقیر.‏

‏ومن أنا یا سیّدی حتّی أکتب إلیکم رسالة واقتطع دقائق من وقتکم الثمین الذی‏‎ ‎‏أوقفتموه لله‌ سبحانه. ولکن عذراً یا مولای بأن لیس لی بدٌ من بثّ حبّی إلیکم، وتقدیم‏‎ ‎‏هذه الاستیضاحات إلی جنابکم، کما انتهز الفرصة لکی أدعو الله‌ تعالی أن یحفظکم‏‎ ‎‏قائداً وزعیماً وملاذاً وذخراً، وأن ینصر بکم الإسلام فی کلّ مکان، وأن یفتح علی‏‎ ‎‏أیدیکم عراقنا المظلوم الذی یستغیث بکم والذی ینتظر قوات الإسلام المظفرة.‏

‏1. ما حکم صلاة وصوم العراقی الذی یقیم فی الجمهوریة الإسلامیة فی إیران،‏‎ ‎‏والذی یتطلّع إلی العودة إلی العراق متی ما تمّ تحریره؟‏

بسمه تعالی، یکون بحکم المسافر.

‏2. إنّ الشخص المرتبط بوظیفة حکومیة فی طهران، ویقع محل سکناه فی محلّة ودائرته فی محلّة‏‎ ‎‏اُخری (المحلاّت فی طهران متّصلة) هل إنّ علیه أن ینوی الإقامة من أجل أن تکون صلاته تامة؟‏

بسمه تعالی، لایجب علیه قصد الإقامة؛ نعم لو نوی الإقامة یجب علیه إتمام الصلاة.

‏3. إذا نوی الشخص السابق الإقامة فی بیته لمدّة عشرة أیّام، فهل هذا یعنی أنّ علیه أن لا  یذهب إلی‏‎ ‎‏دائرته، إذا علمنا أنّ دائرته لاتبعد عن بیته (4 فراسخ)، بل أقلّ من ذلک؟‏

بسمه تعالی، إذا تحقّق الإقامة فی بیته فالذهاب إلی ما دون المسافة لا مانع منه، ولا یضرّ‎ ‎بإقامته.

[سؤال 1834]

‏4. لو کان بیت الشخص یبعد أکثر من أربع فراسخ عن محلّ عمله، فماذا یعمل لکی‏‎ ‎‏تکون صلاته تامّة فی دائرته؟ ولکی یستطیع صیام شهر رمضان؟‏

بسمه تعالی، فی فرض السؤال لایتمّ فی صلاته وصومه، بل تقصیر.

[سؤال 1835]‏ ‏ ‏ ‏—-> 1509

‏3. مهاجران جنگی که قصد اقامت کرده اند، آیا می توانند از حد هشت فرسخ‏‎ ‎‏بگذرند و قبل از نماز ظهر و عصر، به همان جایی که قصد کرده اند برگردند؟‏

‏‎بسمه تعالی، با حصول سفر شرعی، حکم اقامت سابق از بین می رود و‎ ‎بدون نیت اقامت جدید، نماز قصر است و روزه صحیح نیست.

[سؤال 1836]‏ ‏ ‏ ‏—-> 1737

‏2. کسی که مسافر است و قصد ده روز می کند که در جایی بماند، ولی بعد از چند‏‎ ‎‏روز مسأله ای برایش پیش می آید که مدت بیست و چهار ساعت از آن مکان خارج‏‎ ‎‏شود و این مسافت، از بیست و چهار کیلومتر بیشتر است، اگر به مکان سابق که قصد‏‎ ‎‏کرده برگردد؛ آیا قصدش صحیح است؟ یعنی می تواند نماز درست بخواند یا شکسته‏‎ ‎‏می شود؟‏

بسمه تعالی، در مورد سؤال، باید دو مرتبه قصد کند.

[سؤال 1837]‏ ‏ ‏ 814‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام به محضر امام امت و با آرزوی طول عمر آن حضرت از درگاه خداوند‏‎ ‎‏متعال، مقتضی است به سؤالات این جانب پاسخ دهید. ‏

‏1. فردی که منزلش در شهر ری می باشد و به خانۀ یکی از اقوامش که مثلاً در‏‎ ‎‏خیابان تهران پارس است، می رود؛ در صورت چند روز ماندن، تکلیفش به چه‏‎ ‎‏صورت است؟‏

بسمه تعالی، اگر منزل فامیل تا شهر ری به مقدار چهار فرسخ شرعی باشد،‎ ‎بدون قصد ماندن ده روز؛ نماز قصر است.

‏2. اگر فردی با بودجه مملکت (بیت المال) در محل کارش برای خود خانه ای با وسایلش فراهم کند؛‏‎ ‎‏اولاً، بفرمایید صحیح است یا خیر؟ در ثانی، نمازش به چه ترتیب است؟ و استفاده از امکانات، مثل:‏‎ ‎‏محل و آب و غیره شرعاً چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی،تابع مقررات دولت اسلامی است. اگر با اجازۀ قانونی مسئولین مربوطه باشد،‎ ‎اشکال ندارد.

‏‎[سؤال 1838]‏ ‏ ‏ 815‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با تقدیم عرض سلام به رهبرم؛ سپاس خدا را که چنین رهبری به ما عطا فرموده‏‎ ‎‏است. مدتی است که مسأله ای برایم پیش آمده است و در رابطه با این مسأله به هر جا‏‎ ‎‏می روم جواب های متفاوتی می دهند. به رساله نیز‏‎ ‎‏رجوع کردم ولی متوجه نشدم.‏‎ ‎‏مسأله به این قرار است: محل تولدم با محل کار طوری است که نمازم شکسته می شود.‏‎ ‎‏من مسئول یک نهاد هستم و در چند کیلومتری محل کارم ازدواج کرده ام و در آن جا‏‎ ‎‏سکونت می کنم. از شما می خواهم که بفرمایید نمازم و روزه ام چگونه است؟ ضمناً در‏‎ ‎‏این شش ماه که مسئول شده ام، نمازم را گاهی به طور شکسته، و زمانی هم به صورت‏‎ ‎‏تمام خوانده ام. با توجه به مسائل بالا، نسبت به این شش ماهی که به آن صورت نماز‏‎ ‎‏خوانده ام، وظیفه ام چیست؟ ‏

بسمه تعالی، اگر محل سکونت شما، وطن شما نیست و از وطن شما به‎ ‎مقدار مسافت یا بیشتر فاصله دارد، بدون قصد ماندن ده روز در آن، نماز‎ ‎شما شکسته است. بلی، اگر قصد ده روز در آن جا بنمایید و بمانید و فاصلۀ‎ ‎آن جا تا محل کار، کمتر از مسافت باشد، نماز شما در آن جا و محل کار‎ ‎تمام است و تا سفر شرعی نکرده اید به همین حکم باقی هستید.

[سؤال 1839]‏ ‏ ‏ 816‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله‏

‏1. در سفر به اربعة فراسخ و یا بیشتر، قبل از هشت فرسخ اگر بخواهد چند روز در‏‎ ‎‏شش فرسخی بماند و برگردد، نمازش در رفت و برگشت و مقصد چطور است؟‏

بسمه تعالی، اگر قصد ماندن ده روز ندارد، حکم مسافر دارد.

‏2. مورد صدقۀ مستحبه یا نذری آیا فقط فقیر است یا مطلق فی سبیل الله‌ است؟‏

بسمه تعالی، احوط، اقتصار بر فقیر است.

‏‎‏3. اگر مجتهد مقلِّد از دنیا برود، تا زمانی که مقلَّد جدید مشخص شود، انسان چه کند؟‏

بسمه تعالی، می تواند باقی بماند یا احتیاط کند.

‏4. تعمیرکار چیزی را تعمیر کرده؛ آیا هرچه گفت، باید به او داد یا نه؟ در صورت مشخص نبودن اجرت‏‎ ‎‏المثل چه باید کرد؟‏

بسمه تعالی، باید اجرت المثل بدهد، و اگر مشخص نیست، مصالحه نمایند.

[سؤال 1840]‏ ‏ ‏ 817‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 25 / 2 / 1361‏

‏حضور شریف مرجع و قائد و زعیم اکبر، موسی زمان، درهم کوبنده ستمگران،‏‎ ‎‏بت شکن عصر، پس از ادای احترام و بوسه بر دست مبارک، سعادت و سلامتی و دوام‏‎ ‎‏عمر، پیروزی اسلام بر کفر را به حضورعالی قدر شما تبریک عرض می نماییم. ‏

‏دربارۀ شکسته خواندن و یا صحیح خواندن نماز در حین انجام مأموریت یعنی در‏‎ ‎‏سربازی برای ما توضیحاتی را مرقوم بفرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر از وطن خود به مقدار مسافت شرعی دور شده اند، بدون‎ ‎قصد اقامت ده روز حکم مسافر دارند. 

[سؤال 1841]‏ ‏ ‏ ‏—-> 1153

‏3. شخص که قصد سفر کرده، مسافت شرعی را برود با حد ترخص کار نداشته،‏‎ ‎‏جنب حد ترخص باغ دارد به آن باغ که‏‎ ‎‏رسید، دو یا سه روز آن جا توقف نماید، بعد‏‎ ‎‏بقی‏‏ۀ‏‏ راه را می خواست برود، آن دو یا سه روزی که آن جا مانده است، نماز و روزه چه‏‎ ‎‏حکم دارد؟‏

بسمه تعالی، حکم مسافر دارد.

[سؤال 1842]‏ ‏ ‏ ‏—-> 993

‏3. حضرت عالی فرموده اید: «فرد، در غیر محل تولد حکم مسافر دارد هرچند‏‎ ‎‏مسافت کمتر از چهار فرسخ باشد» آیا در فتوای فوق، مسافت اعتبار نداشته و فرد قبل‏ ‏از آن که از چهار فرسخ شرعی خارج شود، مسافر محسوب می شود؟‏

بسمه تعالی، مراد فردی است که از وطن یا محل اقامت به مقدار مسافت‎ ‎شرعی دور شده باشد.

[سؤال 1843]‏ ‏ ‏ ‏—-> 1003

‏3. فردی که در غیر محل تولد، حکم مسافر را دارد و مجبور است برای دیدار پدر‏‎ ‎‏و مادر، به محل تولد که کمتر از چهار فرسنگ شرعی مسافت دارد برود، آیا به محض‏‎ ‎‏بازگشت به محل زندگی خود، نماز او قصر است یا بعد از پیمودن مسافت شرعی؟‏

بسمه تعالی، اگر محل تولد، وطن او است و از آن اعراض نکرده، بعد از‎ ‎برگشت از آن به محل سکونت، در صورتی نمازش قصر است که فاصلۀ دو‎ ‎محل به مقدار مسافت باشد؛ وگرنه باید نماز را تمام بخواند؛ مگر این که از‎ ‎وقت حرکت از وطن، قصد سیر چهار فرسخ داشته باشد و محل سکونت‎ ‎در بین راه باشد.

[سؤال 1844]‏ ‏ ‏ 818‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. اگر کسی منزلش در تجریش است، ازدواج کرده به قلهک یا جماران آمده و‏‎ ‎‏منزلی اجاره نموده، آیا قلهک یا جماران وطن او حساب می شود چون فاصله اش تا‏‎ ‎‏تجریش کم می باشد؟‏

بسمه تعالی، اگر وطنش تجریش است یا قصد اقامه ده روز در تجریش‎ ‎کرده است تا سفر شرعی نکند، نمازش تمام است و سفر شرعی 5/22‎ ‎کیلومتر است.

‏2. اگر کسی در محلی منزلی اجاره کرده و نمی داند در آن چه مدت سکونت دارد آیا می تواند قصد‏‎ ‎‏وطن  کند؟‏

بسمه تعالی، با این فرض قصد توطن حاصل نمی شود.

‏‎‏3. آیا دختر بعد از ازدواج از نظر معین کردن وطن برای نماز و روزه اش تابع شوهر می باشد، در صورتی‏‎ ‎‏که آن محل برای شوهر وطن می باشد؟‏

بسمه تعالی، زن مستقل است و تابع کسی نیست.

‏4. اگر دختر یا پسری بعد از ازدواج به منزل پدرشان به صورت مهمان بیایند، در صورتی که فاصلۀ منزل‏‎ ‎‏خودشان با منزل پدرشان بیش از 5‏‎ ‎‏/‏‎ ‎‏22 کیلومتر است نمازشان چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر منزل پدرشان وطن آن ها است و اعراض نکرده اند در آن منزل نمازشان تمام‎ ‎است و بین راه قصر است.

‏5. آیا دودۀ نفت نجس استحاله و پاک است؟‏

بسمه تعالی، پاک است ولی اگر چربی دارد احتراز کنید.

‏6. از ظرف نقره اگر خوراکی برداریم به نیت خارج کردن، لازم است در ظرف دیگر گذاشته سپس میل‏‎ ‎‏کنیم؟‏

بسمه تعالی، در ظرف دیگر بریزید پس در آن استعمال کنید.

[سؤال 1845]‏ ‏ ‏ ‏—-> 993

‏4. آیا کسی که حکم مسافر را دارد نمازش قصر است یا پس از تحقق مسافت‏‎ ‎‏نمازش قصر می شود؟ منظور کسی است که به صورت موقت در غیر محلۀ تولدش در‏‎ ‎‏محله ای با فاصلۀ کمتر از چهار فرسخ زندگی می کند.‏

بسمه تعالی، اگر از محل تولد به مقدار کمتر از چهار فرسخ برود حکم‎ ‎مسافر ندارد و نمازش تمام است.

[سؤال 1846]‏ ‏ ‏ 819‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏قم، دفتر حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏خواهشمند است جواب مسأله زیر را طبق فتوای حضرت امام مرقوم فرمایند:‏

‏با توجه به این که اکثر افراد ساکن در فولادشهر اصفهان ـ که در 15 کیلومتری‏‎ ‎‏کارخانۀ ذوب آهن اصفهان قرار دارد ـ از شهرستان های مختلف می باشند که به علت‏‎ ‎‏اشتغال در کارخانۀ ذوب آهن ناچارند که در خانه های سازمانی که مال دولت می باشد‏ ‏زندگی نمایند و با توجه به این که بعضی از آنان هر هفته یک بار هم به وطن اصلی‏‎ ‎‏خودشان (شهری که در آن متولد شده اند) نزد پدر و مادرشان می روند و باز مراجعت‏‎ ‎‏می نمایند، نماز و روزۀ آنان طبق دستور امام چگونه است؟ این سؤال را از افراد‏‎ ‎‏مختلف نموده اند و جواب های متفاوت شنیده اند؛ از آن دفتر استدعا می شود که نسبت‏‎ ‎‏به توضیح آن محبت فرمایید. با عرض تشکر و به امید آزادی قدس عزیز‏

بسمه تعالی، کسانی که آن جا را وطن قرار نداده اند حکم مسافر دارند.

[سؤال 1847]‏ ‏ ‏ 820‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. اشخاصی که برای پیدا کردن مجرمین می روند به اطراف تا مجرمین را پیدا کنند‏‎ ‎‏و تحویل دادگاه اسلامی دهند، البته گاهی می گردند که مجرمین را پیدا کنند و گاهی هم‏‎ ‎‏مجرمین در محل معینی هستند، می روند آن ها را می آورند دادگاه و گاهی هم منتظر‏‎ ‎‏دستور هستند، این اشخاص در تمام این صور، نماز را باید تمام بخوانند یا قصر یا‏‎ ‎‏تفصیل در مسأله هست؟‏

بسمه تعالی، در صورتی که از وطن یا محل اقامه، کمتر از چهار فرسخ دور‎ ‎می شوند نمازشان تمام است و چنانچه مقصد معین چهار فرسخ یا زیادتر‎ ‎باشد نماز قصر است.

‏2. اشخاصی که شغل آن ها حفظ بعضی مقامات است؛ مثلاً از منزل خود می روند تا منزل قاضی‏‎ ‎‏دادگاه؛گاهی مستقیم و گاهی هم به اطراف می روند تا رفقای خود را جمع کنند که با هم بیایند منزل‏‎ ‎‏قاضی دادگاه و از منزل آقای قاضی به اتفاق ایشان و برای محافظت او، حرکت می کنند به سوی دادگاه،‏‎ ‎‏که تمام آن ها به حد مسافت است، هم از منزل قاضی تا دادگاه و هم از منزل خودشان تا منزل قاضی‏‎ ‎‏دادگاه و گاهی هم از منزل خودشان تا منزل رفقا که می روند آن ها را هم خبر کنند و با خود بیاورند در‏‎ ‎‏منزل قاضی دادگاه به حد مسافت است، در تمام این صور نماز آن ها تمام است یا قصر؟‏

بسمه تعالی، در فرض مسأله که طی مسافت شرعی می شود برای رسیدن به هر یک از مقاصد‎ ‎مذکوره، نماز شکسته است.

‏‎[سؤال 1848]‏ ‏ ‏ ‏—-> 2975

‏2. کسانی که در جبهه می جنگند نسبت به مسأله 1293 چه وظیفه ای پیدا می کنند.‏

بسمه تعالی، اگر جبهه به قدر مسافت شرعی از وطن دور است، نماز‎ ‎شکسته می شود؛ مگر این که قصد اقامت ده روز در یک محل کند یا سی‎ ‎روز متردداً در یک محل بماند.

[سؤال 1849]‏ ‏ ‏ 821‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام و درود بر امام امّت، خمینی بت شکن‏

‏در آغاز نامه، فرا رسیدن عید سعید غدیر خم بر امام مبارک باد. همچنین پیروزی‏‎ ‎‏رزمندگان اسلام در عملیات مسلم بن عقیل بر امام و شما برادران مبارک باد. من دو‏‎ ‎‏سؤال داشتم که امیدوارم شما جواب بدهید:‏

‏1. می خواستم بگویم که اگر شخصی در کرج زندگی می کند، وقتی که به تهران‏‎ ‎‏می رود باید نماز شکسته بخواند یا درست؟‏

بسمه تعالی، شکسته است.

‏2. رانندۀ تاکسی چطور؛ آیا او هم باید شکسته بخواند یا درست؟ البته در تهران ملکی هم نداشته باشد.‏

بسمه تعالی، اگر شغلش رانندگی نیست حکم مسافر دارد.

[سؤال 1850]‏ ‏ ‏ ‏—-> 2905

‏2. من اهل روستایی از شهرستان بم هستم و مدت ده سال در معادن این جا کار‏‎ ‎‏می کنم و از محل سکونت تا محل کارم 12 کیلومتر است و در داخل تونل کار می کنم و‏‎ ‎‏می توانم این جا را وطن دوم یا سوم قرار بدهم. آیا‏‎ ‎‏نمازم را درست بخوانم و روزه هم‏‎ ‎‏بگیرم یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر وطن اصلی شما تا محل سکونت فعلی و محل کار به قدر‎ ‎مسافت شرعی فاصله دارد، در محل سکونت و محل کار، بدون قصد‏ زندگی دائمی، حکم مسافر دارید.

[سؤال 1851]‏ ‏ ‏ ‏—-> 1971

‏6. بنده در طول خدمت در روستا گاهی یک هفته در روستا می مانم و آخر هفته به‏‎ ‎‏شهری که خودم در آن ساکن هستم ـ مثلاً باختران ـ بر می گردم، کیفیت خواندن نماز‏‎ ‎‏در این صورت در روستا و در شهر خودم به چه نحو است؟‏

بسمه تعالی، در وطن، نماز تمام است و در محل خدمت، اگر با وطن به‎ ‎قدر مسافت شرعی فاصله دارد، حکم مسافر دارید.

[سؤال 1852]‏ ‏ ‏ ‏—-> 2835

‏4. اگر کسی از وطنش ـ مثلاً ـ برای دیدن تعلیمات نظامی به پنج فرسخی برود و‏‎ ‎‏نمی داند کی به وطن باز می گردد، در ضمن ده روز یا یک ماه و یا دو ماه، آیا نمازهای‏‎ ‎‏او شکسته است یا تمام؟‏

بسمه تعالی، نماز او شکسته است؛ مگر آن که سی روز مردّد در آن جا بماند،‎ ‎که در این صورت، باید بعد از آن تمام بخواند.

[سؤال 1853]‏ ‏ ‏ 822‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک قائد اعظم آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏بعد التحیّة والسلام و عرض ادب، اجازه فرمایید مسائل زیر مطابق نظر مبارک‏‎ ‎‏جواب داده شود.‏

‏1. چه می فرمایید عده ای هستیم که در حدود بیست ماه می باشد از شش فرسخی‏‎ ‎‏به نماز جمعه در شبستر حاضر می شویم و تصمیم داریم که همه موقع شرکت کنیم و‏‎ ‎‏گاه بی گاه بعضاً یک هفته غیبت می باشد. آیا این عدّه با طیّ این مسافت که رفت و آمد‏‎ ‎‏روی هم دوازده فرسخ می باشد نماز عصر را با این تصمیم فوق شکسته بخوانیم و یا‏‎ ‎‏تمام.‏

‏‎بسمه تعالی، باید شکسته بخوانند.

‏2. در حال قرائت خطبه ها از طرف امام جمعه توجّه به جوانب و یا بعضاً مصاحبه و یا صرف سیگار از‏‎ ‎‏طرف مأمومین صحیح است یا نه؟‏

بسمه تعالی، از هر کار که موجب فوات فائده خطبه باشد باید اجتناب نمایند.

‏3. مطابق رأی مبارک که پرداخت سهم سادات باید با اجازۀ مجتهد باشد، در روستای ما سادات اصیل و‏‎ ‎‏فقیر از قدیم الایام می باشند، بفرمایید تحصیل اجازه به چه نحو باید باشد؟‏

بسمه تعالی، هر کس می تواند برای پرداخت به آنان اجازه بگیرد.

‏4. معمول است در روستاها اموات را در منازل مسکونی اش غسل میت می دهند و بعضاً بعضی از‏‎ ‎‏اموات فاقد وصایت بوده و دارای اولاد صغیر بدون تعیین قیّم می باشند. در این صورت برای تعیین قیّم‏‎ ‎‏شرعی که با اجازه اش تغسیل و تکفین و مجلس تعزیت در همان منزل که ورثه صغار دارد به چه نحو‏‎ ‎‏اجازه می فرمایید تا عنداللزوم اقدام شود؟‏

بسمه تعالی، اجازه دادن بستگی به ملاحظه خصوصیات موارد و ملاحظه مصلحت دارد و کلّی‎ ‎نمی توان اجازه داد.

‏5. پرداخت رد مظالم به فقرا در روستاها کم و بیش اتفاق می افتد، آیا محتاج به اجازۀ مجتهد می باشد‏‎ ‎‏یا نه؟‏

بسمه تعالی، خود مکلف مجاز است به فقرا بپردازد.

‏6. در روستاها گاه گاه مستضعفین با دست رنج خود خانه و حیاط درست می کنند برای سکونت‏‎ ‎‏خانواده اش، در سال، تخمیس این حیاط از مؤونه می باشد، یا باید خمسش را بدهد.‏

بسمه تعالی، اگر با پولی که سال بر آن گذشته خانه را تهیه نکرده باشد خمس ندارد.

‏7. در بعضی از روستاها پاره ای مستغلات بین مردم، شهرت وقف بودن را دارد ولی سند وقف نامه‏‎ ‎‏ملحوظ نیست که کم و کیف آن روشن باشد تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، اگر معروف به وقف است احکام وقف را دارد.