[سؤال 6600]‏ ‏ ‏ 3268‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران امام خمینی‏

‏نامه حقیر را با سلام و درود به حضرت حسنی مرتبت حضرت مهدی (عج) و‏‎ ‎‏نایب بر حقش امام و رهبر و غمخوار مظلومان جهان حضرت امام خمینی شروع‏‎ ‎‏می کنم و از خدای بزرگ طول عمر آن رهبر بزرگ اسلام را خواستارم و آرزوی‏‎ ‎‏موفقیت برای شما دارم. هم اکنون مقداری مسائل برایم پیش آمده و از شما خواستارم‏‎ ‎‏جواب آن ها با دست خط خود اگر اشکالی ندارد بفرستید. اگر میسر نیست امضای‏‎ ‎‏خود را برای این حقیر بفرستید.‏

‏1. آیا فروختن یا مصرف کردن ماشین صورت تراشی که با تیغ است حرام است؟‏

بسمه تعالی، چون منفعت آن منحصر در حرام نیست خرید و فروش و‎ ‎استفاده از آن در کارهای حلال مانع ندارد.

‏2. آیا فروختن یا مصرف کردن عطرهایی که الکل در آن ها موجود است حرام است؟ و کلاً آیا فروختن‏‎ ‎‏لوازم آرایش زنانه به وسیله مرد اشکال دارد؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

‏3. سن دختران و پسرانی که خمس و زکات به آن ها واجب می شود چند سال باید باشد؟‏

بسمه تعالی، همان سن بلوغ ایشان است.

‏4. تشهد فراموش شده در نماز را که باید بعد از نماز، قضای آن را به جا آورد چگونه و به چه کیفیتی‏‎ ‎‏می خوانند. آیا کافی است که بنشینیم و ذکر را بگوییم یا این که باید سجده و سلام را هم انجام دهیم؟‏

بسمه تعالی، سجده و سلام ندارد و فقط باید تشهد خوانده شود.

‏‎[سؤال 6601]‏ ‏ ‏ 3269‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، امام کبیر ـ تنها نایب بر حق‏‎ ‎‏مهدی علیه السلام ـ حضرت امام خمینی، روحی له الفداء، سلام علیکم، با تقدیم احترامات‏‎ ‎‏فائقه؛ مطالب زیر را از حضور آن پیشوای عزیز سؤال و تقاضامندم جهت روشن شدن‏‎ ‎‏این جانب و دیگران جواب مرحمت فرمایید.‏

‏1. خرید و فروش تیغ ماشین خود تراش (ماشین های نمره ریز که جهت تراشیدن‏‎ ‎‏صورت و غیره) به کار برده می شود، چه صورت دارد.‏

بسمه تعالی، چنانچه به منظور استفادۀ حرام یا با علم به آن نباشد، اشکال‎ ‎ندارد.

[سؤال 6602]

‏2. وسایلی را که می دانیم جهت مصرف در کار مبهم مورد استفاده است، از قبیل‏‎ ‎‏خمیر ریش که برای تراشیدن صورت که به فتوای حضرت عالی احتیاط واجب ترک‏‎ ‎‏آن است، خرید و فروش آن ها چه صورت دارد؟ ضمناً این که نوشته ام «کار مبهم» از‏‎ ‎‏آن جهت است که بعضی می گویند چون احتیاط واجب است؛ حکم معلوم نیست.‏‎ ‎‏تقاضامندم این مطلب را نیز روشن فرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر در غیر ریش تراشی مصرف ندارد، خرید و فروش آن‎ ‎جایز نیست علی الاحوط.

[سؤال 6603]

‏3. خرید و فروش پارچه های بدن نما اعم از چادری و غیره ـ و جوراب بدن نما چه‏‎ ‎‏صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد ولی از پوشیدن آن در موارد و مواقعی که حرام یا‎ ‎مفسده بر آن مترتب می شود باید خودداری شود.

‏‎‏4. چون در اغلب ادارات دولتی کارمند زن و مرد اشتغال به کار دارند تقاضامندم بفرمایید آیا این ها‏‎ ‎‏می توانند با این که نامحرم هستند در اطاق درب بسته و تنها با یکدیگر به کار خود ادامه دهند. تکلیف‏‎ ‎‏چیست؟‏

بسمه تعالی، اگر مفسده ای در بین نباشد با حفظ حجاب اسلامی مانع ندارد.

‏5. کارمند دولت جمهوری اسلامی و یا دیگر ادارات وابسته به دولت آیا می تواند در ساعات کار‏‎ ‎‏فعالیت شخصی داشته باشد.‏

بسمه تعالی، تابع مقررات ادارۀ مربوطه است و کارهای جزئی به مقدار متعارف در اداره اگر‎ ‎منعی از مسئولین مربوطه نباشد اشکال ندارد.

‏6. پوشش اسلامی برای بانوان چیست؟‏

بسمه تعالی، در حجاب واجب لباس مخصوص یا نحوۀ خاصی اعتبار نشده است هر نحو‎ ‎پوششی که بدن زن را از نامحرم بپوشاند کفایت می کند اگرچه مراعات چادر که پوشش‎ ‎متعارف است بهتر است.

‏7. آیا بانوان با استفاده کردن از لوازم آرایشی و معطر کردن خود می توانند در محل کار حاضر شوند؟‏

بسمه تعالی، اگر موجب فتنه و مفسده می شود باید پرهیز نمایند بلکه با بزک مطلقا جایز نیست.

‏8. نگاه کردن به تصاویر بانوان اعم از تلویزیون و یا روزنامه و… چه صورت دارد و چنانچه تصویر‏‎ ‎‏مستقیماً از خانمی در تلویزیون باشد آیا حکم فرق دارد؟‏

بسمه تعالی، نظر به عکس و فیلم در حکم نظر به شخص نیست اگر مفسده بر آن مترتب نباشد‎ ‎بدون قصد ریبه مانع ندارد.

[سؤال 6604]‏ ‏ ‏ 3270‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 31 / 5 / 1361‏

‏دفتر امام خمینی‏

‏با عرض سلام؛ وزارت بهداری خمیر ریش تولید می کند. خواستیم بدانیم از نظر‏‎ ‎‏شرعی اشکال دارد یا خیر؟ ممکن است مایۀ خمیر، مصرف دیگری هم داشته باشد؛‏‎ ‎‏ولی عمده مصرف، فقط تراشیدن ریش است.‏

بسمه تعالی، اگر مصرف حلال دارد اشکال ندارد مگر آن که به قصد صرف‎ ‎در حرام یا علم به آن انجام شود.

‏‎[سؤال 6605]‏ ‏ ‏ 3271‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم حضرت مستطاب آیت الله‌ العظمی امام خمینی مدّ ظله العالی، لطفاً‏‎ ‎‏بفرمایید خرید و فروش و ساختن انگشتری طلای مردانه زرد سفید چه صورتی دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر طلای زرد آن مستهلک نیست به طوری که طلای زرد به‎ ‎آن صدق می کند اشکال دارد هرچند رنگ آن تغییر کرده باشد.

[سؤال 6606]‏ ‏ ‏ 3272‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏استفاده از طلای زرد برای مرد حرام است؛ خرید و فروش انگشتر طلای زرد‏‎ ‎‏برای مردان توسط طلا فروش ها چه صورتی دارد؟ متشکرم‏

بسمه تعالی، جایز نیست.

[سؤال 6607]‏ ‏ ‏ 3273‏

‏پاسخ استفتا: ‏‎ ‎‏[نقل از صحیفه امام، ج 21، ص 129 ]‏

‏زمان: 19 شهریور 1367 / 28 محرم 1409‏

‏موضوع: بازی شطرنج و خرید و فروش آلات موسیقی‏

‏[بسم الله‌ الرحمن الرحیم. خدمت مرجع عالی قدر حضرت آیت الله‌ العظمی امام‏‎ ‎‏خمینی، دامت برکاته‏

‏1. از آن جا که آلات لهو و لعب استفاده های مشروع از قبیل نواختن سرودها را دارد‏‎ ‎‏آیا خرید و فروش آن بی اشکال است؟]‏

بسمه تعالی، خرید و فروش آلات مشترکه به قصد منافع محلله آن اشکال‎ ‎ندارد؟

‏[‏‏2. اگر شطرنج آلات قمار بودن خود را به طور کلی از دست داده باشد و چون امروز تنها به عنوان یک‏‎ ‎‏ورزش فکری از آن استفاده گردد بازی با آن چه صورتی دارد؟‏‏]‏

بسمه تعالی، بر فرض مذکور اگر برد و باختی در بین نباشد اشکال ندارد.

‏‎[سؤال 6608]‏ ‏ ‏ 3274‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 23 / 8 / 1361‏

‏السلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏با درود به رهبر انقلاب و یاران آن جناب و با درود به رزمندگان اسلام و همۀ‏‎ ‎‏کسانی که در راه خداوند زحمت می کشند که ان شاء الله‌، اعمالشان مورد قبول واقع‏‎ ‎‏گردد. خواهشمندم به چند سؤال زیر پاسخ دهید:‏

‏با توجه به این که «ساختن و فروختن و خریدن و نواختن و شنیدن صدای آلات‏‎ ‎‏طرب از نظر اسلام حرام و جزو گناهان کبیره است». ‏

‏1. برای جبران گناهان کسی که سازنده و نوازندۀ سه تار بوده و اکنون فوت شده‏‎ ‎‏چه می توان کرد؟ ‏

بسمه تعالی، برای او طلب مغفرت نمایید. 

[سؤال 6609]

‏2. با گیتار و سایر وسایلی که هم اکنون در منزل داریم چه کنیم؟ (اگر چه اصلاً از‏‎ ‎‏آن ها استفاده نمی شود).‏

بسمه تعالی، آلات لهو را باید از بین ببرید. 

‏3. آیا به این گونه وسایل خمس تعلق می گیرد؟ و قاطی کردن خمس این وسایل با دیگر چیزها اشکال‏‎ ‎‏ندارد؟ ‏

بسمه تعالی، باید خمس پولی که صرف در خرید آن شده، داده شود. 

‏4. آیا شنیدن سرودها و آهنگ هایی که بعد از انقلاب ساخته شده و همراه با موزیک می باشد، اشکال‏‎ ‎‏دارد؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد. 

[سؤال 6610]‏ ‏ ‏  ‏—->‏ ‏ 4975

‏2. اگر در خانه ای یکی از اعضای خانواده وسایل موسیقی ـ مثل گیتار و سنتور ـ‏‎ ‎‏داشته باشد و با آن ها فقط آهنگ های سرودهای انقلابی را بنوازد، اشخاص دیگر که‏ ‏مجبور هستند آن ها را جابه جا کنند، چه کار کنند؟ با توجه به این که گفته شده: در هر‏‎ ‎‏خانه ای باشد نماز خانواده قبول نیست و یا هر کس به آن ها دست بزند تا چهل روز‏‎ ‎‏نمازش مقبول درگاه الهی نیست؟ آیا منظور کسی است که مثلاً هنگام جاروکردن‏‎ ‎‏مجبور است این وسایل را جابه جا کند؟‏

بسمه تعالی، بر جاروکننده چیزی نیست؛ ولی صاحبش باید آن را از‎ ‎بین  ببرد.

[سؤال 6611]‏ ‏ ‏ 3275‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 17 / 12 / 1361 ‏

‏حضور مبارک رهبر مستضعفان جهان، امام خمینی، روحی له الفداء‏

‏خواهشمند است نظر مبارک خود را در مورد خرید، فروش، نگهداری، تعلیم و‏‎ ‎‏تعلّم و استفاده از سازهای موسیقی، مثل نی، تار، سنتور، دُنبک، کمانچه، و همچنین‏‎ ‎‏ویولن، گیتار، پیانو و امثال آن ها برای نواختن، تصریح فرمایید. ‏

بسمه تعالی، آنچه از آلات مختصّ به لهو است، باید از بین برده شود و‎ ‎خرید و فروش آن جایز نیست؛ و آلات مشترکه بین لهو و غیر لهو، خرید و‎ ‎فروش و استعمال آن ها در غیر لهو مانع ندارد. 

[سؤال 6612]‏ ‏ ‏  ‏—->‏ ‏ 3343

‏2. خرید و فروش و نگه داشتن آلات موسیقی که برای لهو و لعب و بعضی‏‎ ‎‏مارش های انقلابی و نظامی به کار می آید چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، خرید و فروش و نگهداری آلات لهو جایز نیست و همچنین‎ ‎در آلات مشترکه اگر به قصد استفاده محرم باشد.

[سؤال 6613]‏ ‏ ‏  ‏—->‏ ‏ 183

‏2. از زمان رژیم گذشته، مقداری لوازم موسیقی از قبیل پیانو، جاز و … مربوط به‏ ‏باشگاه برق منطقه ای خراسان، در اختیار این شرکت می باشد، در مورد آن به چه شکل‏‎ ‎‏می توان عمل نمود؛ آیا فروش آن جایز می باشد؟ و در غیر این صورت، آیا از بین بردن‏‎ ‎‏آن ها مجوّز شرعی دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، فروش آلات لهو جایز نیست و باید آن ها را از بین ببرند.

[سؤال 6614]‏ ‏ ‏  ‏—->‏ ‏ 5025

‏3. خرید و فروش و نگهداری آلات و ابزار موسیقی، اگر لزوماً به منظور لهو و‏‎ ‎‏لعب  نباشد (فرضاً برای تمرین و اجرای موسیقی های محرک نظامی و رزمی) چه‏‎ ‎‏حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، خرید و فروش و نگهداری آلات لهو، جایز نیست و در‎ ‎صورت عدم انحصار به لهو، برای همان امر عقلایی، غیر بعید نیست مانع‎ ‎داشته باشد.

[سؤال 6615]‏ ‏ ‏  ‏—->‏ ‏ 2865

‏2. هیأت های نوازنده، کسانی که در مراسم تشییع جنازۀ شهدا موزیک عزا‏‎ ‎‏می زنند،  از لحاظ شرعی چه حکمی دارند؟ و آیا خرید و فروش آن لوازم موسیقی‏‎ ‎‏حرام است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، خرید و فروش آلات لهو حرام است و موسیقی مطرب جایز‎ ‎نیست و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 6616]‏ ‏ ‏  ‏—->‏ ‏ 4988

‏3. خرید و فروش آلات موسیقی حلال است یا حرام؟ نگه داشتن آلات موسیقی‏‎ ‎‏حلال است یا حرام؟‏

بسمه تعالی، اگر از آلات مختص به لهو است خرید و فروش و نگه داشتن‎ ‎آن جایز نیست.

‏‎[سؤال 6617]‏ ‏ ‏ 3276‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک رهبر عالی قدر و زعیم اسلام حضرت مستطاب آیت الله‌ العظمی‏‎ ‎‏جناب آقای خمینی، مدّ ظلکم العالی‏

‏با ابلاغ سلام، به عرض مبارک می رساند: نظر به این که دولت، اسلامی شده و‏‎ ‎‏برنامه های تبلیغاتی رادیوها و تلویزیون ها بر خلاف زمان رژیم طاغوت است؛ لذا از‏‎ ‎‏نظر شارع مقدس اسلام، بیع و شرا و نظر کردن و استماع اخبار از این قبیل آلت ها چه‏‎ ‎‏صورت دارد؟ ‏

بسمه تعالی، مانع ندارد، لکن اگر برنامۀ غیر مشروعی دارد، لازم است از‎ ‎آن برنامه اجتناب شود.

[سؤال 6618]‏ ‏ ‏ 3277‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی مرجع مستضعفین جهان حضرت آیت الله‌‏‎ ‎‏العظمی امام خمینی ادام الله‌ ظله علینا ومتع الله‌ المسلمین بطول بقائه‏

‏پس از عرض سلام، اگر چیزهایی که هم منفعت حلال دارد و هم منافع محرم‏‎ ‎‏دارد؛ مثلاً تلویزیون، رادیو، ضبط صوت و امثال این ها به کسانی فروخته شود که از‏‎ ‎‏این چیزها را در منافع حرام استفاده کنند آیا این حلال است یا حرام؟ و آیا بایع در گناه‏‎ ‎‏آنان به دلیل آیه: ‏‏لا تَعاوَنُوا عَلَی الإثْمِ وَالْعُدْوانِ‏‏ شریک هست یا خیر؟ لطفاً توضیح‏‎ ‎‏بفرمایید. والسلام‏

‏خداوند متعال سایۀ حضرت مستطاب عالی را تا انقلاب حضرت مهدی (عج) بر‏‎ ‎‏سر مستضعفین جهان قائم بدارد، آمین، بحق محمد و آله الطاهرین.‏

بسمه تعالی، با علم به این که مشتری آن را در حرام صرف می کند فروش به‎ ‎او جایز نیست.

‏‎[سؤال 6619]‏ ‏ ‏ 3278‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی، امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏1. خریدن تلویزیون در هند و استفاده از آن، در صورتی که برنامه های موسیقی و‏‎ ‎‏همه نوع فیلم، و نیز برنامه های اخلاقی هم دارد، آیا جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در فرض مذکور اشکال ندارد.

[سؤال 6620]

‏2. تجارت رادیو و تلویزیون و مهندسی آن در هند، در صورتی که فروشنده یا‏‎ ‎‏مهندس می داند که بعد از فروش یا بعد از درست شدن این تلویزیون، از فیلم های‏‎ ‎‏سکسی یا موسیقی هم استفاده خواهد شد، آیا جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، با فرض داشتن منافع حلال، معامله باطل نیست.

[سؤال 6621]‏ ‏ ‏ 3279‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت حضرت آیت الله‌ العظمی رهبر انقلاب اسلامی امام خمینی، مدّ ظله ‏

‏1. پیمانکار، شغل و کارش بستگی به دولت دارد مؤونه و مخارج او از این شغل‏‎ ‎‏تأمین می شود بعضی کارها مثل این که زمینی وسیع را برای ورزش و توپ بازی و‏‎ ‎‏اسب بازی آماده می کند یعنی عده ای سوار اسب می شوند و یک طرف ده نفر و طرف‏‎ ‎‏دیگر ده نفر جمع می شوند یک آلت چوبی دست می گیرند بازی می کنند. در ایران و‏‎ ‎‏عراق ما این بازی را ندیدیم در این بازی که عرفاً و عقلاً معصیت گفته می شود چون‏‎ ‎‏که فحش و حرف هایی بد به یکدیگر از طرفین صادر می شود و اذیت به حیوان هم‏‎ ‎‏می شود که اسب می باشد کار پیمانکار ساختن آن زمین و اطراف است که مردم برای‏‎ ‎‏تماشا می نشینند پیمانکار از دولت کنترات می کند یک مبلغ از دولت می گیرد بنابراین‏‎ ‎‏سؤال این است که آیا ساختن جای مذکور و گرفتن پول جایز است یا خیر؟‏

‏‎بسمه تعالی، فحش و ناسزا گفتن به مسلمان و مسابقۀ با برد و باخت حرام‎ ‎است ولی ساختن ورزشگاه و گرفتن پول در ازای آن اشکال ندارد.

‏2. دولت بعضی از جاها زمین و ساختمان و دکان را خراب می کند و خیابان درست می کند مالک زمین‏‎ ‎‏و ساختمان و دکان راضی نیست زیرا قیمت واقعی و عرفی نمی دهند در این صورت پیمانکار از دولت‏‎ ‎‏پول می گیرد خیابان درست می کند بنابراین گرفتن پول برای پیمانکار جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، تصرف در ملک مشروع غیر، منوط به اجازۀ مالک یا ولیّ أمر است. 

‏3. شخصی خانه می سازد در تهران و خودش همیشه در قم می نشیند. یک منزل برای بعضی امورات‏‎ ‎‏لازم، مثلاً بچه ها را می فرستد برای درس و تحصیل علم، و بعضی اوقات برای کارهای لازم خودش‏‎ ‎‏هم. لازم به ذکر است پولی که مصرف منزل کرده در داخل سال قبل از تعلق خمس ساخته شده، حال‏‎ ‎‏اگر کار ضروری پیش آمد و قصد کرد خانه را بفروشد یا اجاره بدهد آیا خمس تعلق می گیرد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر منزل مورد حاجت برای سکونت شخص یا فرزندانش باشد و از درآمد بین‎ ‎سال تهیه شود خمس ندارد وگرنه خمس دارد.

‏4. کسی زمین را باغ درست می کند و درخت کوچک می کارد آیا بر این درختها خمس تعلق می گیرد یا‏‎ ‎‏خیر؟ بنابراین که درختها سال به سال بزرگ می شود و منفعتش هم زیاد می شود در این صورت حکمش‏‎ ‎‏چیست خمس تعلق می گیرد یا خیر؟ و نیز آیا این درختهای مذکور که برای زندگی و معیشت ضروری‏‎ ‎‏خود صاحب می باشد، یعنی زاید از سرمایه نیست خمس به آن ها تعلق می گیرد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر نهال ها مخمس باشد هر مقدار از درخت ها که پس از رسیدن وقت استفاده از‎ ‎آن صرف مؤونه شده خمس ندارد و بقیه خمس دارد و اگر نهال ها مخمس نبوده تمام درختها‎ ‎خمس دارد.

[سؤال 6622]‏ ‏ ‏ 3280‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 11 / 4 / 1362‏

‏دفتر استفتای حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، ادام الله‌ ظله العالی علی رؤوس‏‎ ‎‏المسلمین‏

‏فروش آی. یو. دی که وسیله ای جهت جلوگیری بانوان از آبستنی می باشد و در‏‎ ‎‏رحم زنان به وسیله‏‎ ‎‏متخصصین مرد کار گذاشته می شود، چه حکمی دارد، با توجه به‏‎ ‎‏این که کارگذاشتن آن توسط متخصصین معمولی زن به آسانی صورت می گیرد؟ در‏ ‏صورتی که جواب مثبت می باشد، در صورت محدودیت تعداد آی. یو. دی آیا در‏‎ ‎‏اولویت قرار دادن متخصصین زن هیچ گونه وجه شرعی دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر به صورتی است که بدون این که موجب نازایی دائمی یا‎ ‎نقص عضو شود، قابل استفاده برای جلوگیری موقت باشد و به نحوی‎ ‎باشد که زن شخصاً یا به وسیلۀ شوهرش نه به وسیلۀ زن دیگر یا مرد‎ ‎اجنبی، بتواند آن را مورد استفاده قرار دهد، خرید و فروش آن برای منظور‎ ‎فوق اشکال ندارد.