سوال: [824]
1ـ خواباندن شتر مرغ برای ذبح بسیار دشوار است.آیا ذبح این حیوان در حال ایستاده و حرکت در لحظهای که رو به قبله قرار میگیرد صحیح است؟
۲ـ اگر اشکال دارد و نمیدانستیم ولی سایر شرایط رعایت شده گوشتهای حاصل از ذبح اینگونه را دور بریزیم؟
۳ـ آیا ذبح سایر حیوانات هم اگر رو به قبله ایستاده باشند شرعی است؟
جواب: ذبح هر حیوانی که رو به قبله باشد و شرایط دیگر ذبح موجود باشد صحیح است و اشکال ندارد.[1]
سوال: [825] در اکثر گشتارگاهها یک سنگ که روی آن بسم الله حک شده در بالای سر نصب کردهاند و مرغها توسط دستگاه به صورت اتوماتیک سر بریده میشوند، با توجه به تعداد زیاد مرغها برای هر ذبح بسم الله گفته نمیشود با توجه به اینکه اینجانب از این قضیه آگاه هستم آیا میتوانم گوشت مرغ بخورم یا نه؟
سوال دوم اینکه اگر حکم نخوردن چنین گوشت است، آیا وقتی دست با چنین ذبیحه و گوشت تماس پیدا کند نجس میشود؟ یا خیر.
جواب: اگر در موقع سر بریدن مرغها توسط دستگاه، هر موقع که سر بریده میشود اسم خدا را ببرند، ذبح شرعی است و در موقع سر بریدن هر مرغ اسم خدا برده نشود ذبح شرعی نیست و گوشت مرغ حرام است.
و در فرض سوال دوم ذبیحهی که به طور شرعی سر آن بریده نشده نجس است.
سوال: [826] آیا ذبح گوسفند بعد از تیر خوردن در حالی که حیات دارد درست است؟
جواب: ذبح گوسفند، بعد از تیر خوردن اگر هنوز زنده باشد، چنانچه با رعایت دیگر شرایط ذبح کند، صحیح است.
حکم ذبیحه عامّه
سوال: [827] چند سالی است که من با برادران اهل تسنّن همکار هستم و در جاهای که مسافرت میکنم همه اهل تسنّن هستند و گوشت که برای خوردن آماده میکنند هم ذبح شده برادران اهل سنّت، است آیا استفاده آن برای بنده از نظر شرع جایز است؟ یاخیر.
جواب: استفاده کردن از ذبیحه اهل سنّت اشکال ندارد و حلال است؛ ولی استفاده از گوشت خرگوش که اهل سنّت جایز میدانند، از نظر تشیّع حرام است.
حکم ذبیحه کتابی
سوال: [828] نظر جنابعالى راجع به ذبیحهی اهل کتاب چیست؟ اگر ذبح مثل ذبح اسلامى باشد ولى نام خدا برده نشود همچنین اگر گوشت براى فروش در سوپر مارکت باشد، ولى ندانیم ذبح کننده چه دینى دارد تکلیف چیست؟ من در آمریکا زندگى میکنم که برادران اهل سنّت در اینجا گوشت براى فروش در سوپر مارکت را خریدارى میکنند و فقط قبل از پخت یا خوردن آن، ذکر بسم الله را میگویند، صورت مسئله چه حکمی دارد؟
جواب:
ج1) ذبیحه اهل کتاب محکوم به حرمت است.
ج2) اگر ذابح مسلمان باشد و عمداً اسم خدا را نبرد آن گوشت حلال نیست.
ج3) اگر گوشت در بازار مسلمان فروخته شود و نداند ذبح شرعی شده یا نه محکوم به حلیت است.
ج4) اگر گوشت با ذبح شرعی به دست نیامده باشد گفتن نام و یاد خدا در مراحل مختلف (پخت، خوردن و …) تأثیری ندارد و بعد از ذبح حیوان موجب حلیت آن نمیشود.
سوال: [829] من در یک کشوری زندگی میکنم که قصابی اسلامی ندارد. ما از مغازههای گوشت میخریم که از کشورهای اسلامی وارد میکنند، خیلیها شک دارند و میگویند که مغازه دارها دروغ میگویند. آیا این گوشتها حلال است؟ یا خیر.
جواب: اگر اطمینان دارید که گوشتها را از کشورهای اسلامی وارد میکند آن گوشتها حلال و اگر اطمینان ندارید خوردن آن گوشتها حرام است، اگر میتوانید خودتان حیوان زنده خریداری کنید و بر اساس موازین شرعی ذبح کنید.
سوال: [830] من در یک کشور غیر اسلامی زندگی میکنم در اینجا یک دکان عرب است که میگوید گوشتی که میفروشد حلال است و ما نمیدانیم که آیا ذبح شده است یا نه؛ نظر جنابعالی در این موضوع چیست؟
کنسروهای ماهی که معلوم نیست که چگونه صید میشوند آیا جایز است مصرف کرد؟ یا خیر.
جواب: در فرض سؤال اگر از حرف آن عرب اطمینان به ذبح شرعی بودن گوشتها پیدا میکنید، استفاده از آن گوشتها برای شما حلال است و الاّ حرام.
امّا استفاده از کنسرو ماهی برای شما اشکال ندارد ولو به دست کافر صید شده باشد، حلال است.
سوال: [831] ما در کشور سوئد زندگی میکنیم، در محل زندگی ما مغازه مسلمان نیست و ما از مغازهای گوشت میخریم که روی آن نوشته حلال، ولی صاحب مغازه مسلمان نیست. آیا ما میتوانیم از این گوشت استفاده کنیم یا نه؟
جواب: آن نوشته اعتبار شرعی ندارد، آن گوشت محکوم به نجاست است؛ مگر اینکه یقین به ذبح شرعی آن حیوان پیدا کنید.
حکم گوشتهای منجمد
سوال: [832] آیا گوشتهای یخ زدهای که در افغانستان و در بین مردم بعضاً استفاده میشوند اعم از گوشت مرغ، گوسفند و … از نظر شرعی قابل خوردن هستند یا نه؟
قابل ذکر است که یک تعداد از این گوشتها از هرات به دیگر ولایتها فرستاده میشوند و یک تعدادشان مشخص نیست که از کجا وارد میشوند.
جواب: اگر آن حیوانات در داخل افغانستان ذبح شوند و یا ازکشورهای اسلامی وارد شوند، محکوم به حلیت و طهارت هستند؛ اگر در کشورهای اسلامی ذبح شرعی نشده باشند و از کشورهای غیر اسلامی وارد شوند محکوم به حرمت و نجاست است، مگر اینکه احراز شود ذبح شرعی شدهاند.
سوال: [833] آیا ران مرغهایی که در کشور امارات و مانند آن است حرام است؟ یاخیر.
جواب: اگر از کشورهای غیر اسلامی وارد شود حرام و نجس است؛ مگر اینکه یقین کند که به دست مسلمان ذبح شده است.
حکم جنین ذبیحه
سوال: [834] بعد از سر بریدن گوسفند گاهی در شکم او جنینی دیده میشود، آیا خوردن آن جایز است؟
جواب: اگر با ذبح گوسفند، بره او مرده باشد آن بره بالتبع گوسفند حلال است و اگر زنده باشد، با ذبح جداگانه حلال میشود.
حکم خوردن گوشت کوسه ماهی
سوال: [835] خوردن کوسه ماهی چه حکمی دارد؟
جواب: ماهی که فلس (پولک) ندارد خوردن گوشت آن جایز نیست و کوسه ماهی نیز جزء پولک داران نبوده و خوردن گوشت آن جواز ندارد.
سوال: [836] در خصوص استفاده مواد خوراکی به دست آمده از کوسه ماهی با توجه به اینکه نظر اکثر علما به علت عدم وجود فلس در کوسه ماهی و اینکه کوسه ماهی از گروه ماهیان درنده قلمداد مىگردد حرمت اکل آن است، نظر حضرتعالى در خصوص خرید و فروش این ماهى در بازار مسلمانان چیست؟ با این توضیح که بناء به نظر کارشناسان کوسه ماهی به چند دسته تقسیم میشوند و نوعی از آن فلس به نام placoied که جز لاینفک پوست کوسه است و با چشم غیر مسلح دیده نمیشود هستند؟
جواب: ماهیهای که فلس آنها با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نباشد خوردن گوشت آنها جواز ندارد.
شکار برای تفریح
سوال: [837] فرد غیر نیازمند هست، که توانایی خرید ما یحتاج زندگی را دارد، اما به دلیل علاقه به شکار این کار را انجام میدهد، البته اگر شکار حلال گوشتی نباشد تیر اندازی نمیکند؛ یعنی تنها در صورت امکان استفاده از گوشت شکار میکند، این کار برایش جنبه هیجان، ورزش و تفریح نیز دارد، آیا شکار برایش حلال است؟ یا خیر.
جواب: اگر احتیاج به گوشت شکار داشته باشد اشکال ندارد؛ ولی اگر صرفاً برای تفریح باشد، جایز نیست و سفر برای این کار، سفر حرام است؛ هر چند گوشت شکار به دست آمده حلال است.[2]