س : 27 – شخصى5 فرزند دارد ودرحال حیات تمام اموال و املاک خود را به 6 حصه تقسیم می کند. 5 حصه را به فرزندان خود می دهد و یک حصه را براى خود باقى می گذارد، بعد از مدتى سه فرزند از پدرجدا می شوند و دو فرزند همراه پدر خود زندگى می کنند و پدر حصه اى خود را به این دو فرزند همراه خود هبه می کند و یکى از این دو فرزند حصه اى پدرش را بدون اذن پدر می فروشد، و فعلا پدر و برادر به آن معامله رضایت ندارند، معاملة مذکور چه حکمی دارد؟
ج : معامله نسبت به سهمیة برادرباطل است و سهمیة بایع را این برادرکه شریک است می تواند به عنوان حق شفعه بگیرد و قیمتش را بدهد.
س : 28 – شخصى زمین زراعتى را می خرد و قیمت آن را پرداخت می کند و سند عرفى می گیرد و بعد از مدتى شخص دیگرى مانع می شود و به مشترى می گوید من حق شفع دارم و زمین را زراعت می کند. این شخص فوت می کند و فرزندى صغیرى از او می ماند. فعلا زمین در اختیارکسى است که ادعاى شفع دارد و قیمت آن را مالک اصلى زمین گرفته است ، حکم چیست ؟
ج : اگر دو نفر دریک قطعه زمین شریک باشند و یکى از دو شریکی قبل از تقسیم حصه اى خود را بفروشد شریک دیگر حق شفعه دارد، و در صورت استفاده ازحق شفعه باید پول مشترى را بدهد و زمین را متصرف شود و اگر بعد از تقسیم ، شریک حق خود را بفروشد دیگرى حق شفعه ندارد.
س : 29 – تکلیف نوجوانانى که آغاز تکلیف آنها است در مسأله تقلید چیست ؟
ج : واجب است از مجتهد جامع الشرایط تقلیدکنند.
س : 30 – درمساله بقاء برتقلید آیا رجوع به حی أعلم لازم است ؟
ج : اگر اعلم محرزباشد، باید به وى رجوع کند و اگر محرز نباشد به یکى ازمراجع احیاء مراجعه کند.
س : 31 – آیا شرکت درمجالس و محافل صوفیه درخانقاه یا جاى دیگر وگفتن اذکار و اوراد آنها جایز است ؟
ج : جایز نیست و علماء، عوام را از شرکت در محافل آنها نهى کنند.
س : 32 – آیا امر به معروف و نهى ازمنکر بر همه مکلفین واجب است یا بر قشر خاص از آنها؟
ج : هر مکلفى که واجد شرایط امر به معروف و نهى از منکر باشد، بر او واجب کفایی است که امر و نهى نماید. ولى امر و نهى عملى متوقف است بر دستور مرجع و فقیه جامع الشرایط.
س : 33 – آیا وجوب حجاب بر زن از ضروریات دین اسلام است یا نه ؟
ج : اصل وجوب حجاب از ضروریات دین مقدس اسلام است پس زنان مو و بدنشان را از نامحرم سترکنند و صورت اگر مهیج شهوت باشد نیز سترکنند. ولى سترکفین واجب نیست .
س : 34 – پوشیدن جوراب بدن نما و لباسى که ساتر تمام بدن نیست درکوچه و خیابان براى زن چه صورت دارد؟
ج : حرام است و همچنین است خارج شدن با آرایش در محضر اجانب .
س : 35 – آیا پوشیدن چادر مشکى براى زن کراهت دارد؟
ج : کراهت ندارد. بهترین ساتر براى زنان چادر مشکى است . چادر بهتر مفاتن بدن را می پوشاند، لهذا حجاب برتر است .
س : 36 – خرید و فروش برخی از روزنامه ها و مجلاتى که با استفاده از آزادى، برخى احکام اسلام را زیر سوال برده و یا به مقدسات انقلاب اسلامی جسارت کرده و یا بى بند و بارى و فساد را ترویج می کند چه صورت دارد؟
ج : طبع و نشر و خرید و فررش آنها جایز نیست وثمن آنها براى فروشنده سحت است . مؤمنین از خریدن آنها اجتناب کنند تا اعانت به اثم نکرده باشند.
س : 37 – برخى از ذاگرین در مدایح اهل بیت علیهم السلام تعبیراتى دارند: (مستم ، مستم من ، على پرستم من . باداباد همچون مادرت زهرا ازهمه خوشگل تری)0 آیا چنین تعبیراتى صحیح است ؟
ج : هرتعبیرى که مشعر بر غلو باشد یا موجب هتک حرمت باشد نباید به کار برند، تعبیرات خوب فراوان است باید از آنها استفاده کرد.
س : 38 – ساختن مجسمه ذى روح و آموزش آن چه صورت دارد؟
ج : حرام است ، بلکه ازمطلق تصویر ذى روح باید اجتناب نمود.
س : 39 – ربا خوارى مطلقاًحرام است یا آنکه در بعضی موارد جایز است ؟
ج : ربا خوارى ازگناهان کبیره است و به هیچ وجهى از وجوه جایز نیست .
س : 40 – چک مدت دار را که سند بدهکارى کسى است ، آیا جایز است براى غیر بدهکار به مبلغ کمتر نقد بفروشد یا نه؟
ج : جایز نیست چون مألش این است که برایم صد هزارنقد بدهید و بعد از شش ماه مثلا صدو پنجاه هزار بگیرید و ربا قرضى در اینجا تحقق پیدا می کند.
س : 41 – غنا وموسیقى با هم فرق دارد یا نه ؟ آیا بعضى اقسام آن حلال می باشد؟
ج : غنا و موسیقى که با ترجیع صدا و مطرب باشد که غالبا در مجالس عیش و نوش نواخته می شود حرام است . نامگذارى آن به موسیقى موجب حلیت نیست.
س : 43 – آیا شرکت در مجالس جشن و عروسى که موسیقی و ترانه در آن نواخته می شود جایز است ؟
ج : استماع آن مثل نواختن حرام است .
س : 44 – خوانندگى زنان در مجالس زنانه (روضه یا مولودى) در حالى که با بلندگو صداى آنها درکوچه و خیابان توسط نامحرمان شنیده می شود و چه بسا موجب تحریک آنان می شود، چه صورت دارد؟
ج : چون معرضیت براى ریبه و التذاذ دارد جایز نیست .
س : 44 – برپا نمودن جشن تکلیف با رقصیدن وکف زدن چه صورت دارد؟
ج : رقصیدن بنا بر احتیاط واجب مطلقا حرام است . باید جشن تکلیف مشتمل بر تعلیم نونهالان به اصول دین و فروع وتعلیم مسائل طهارت و نجاست و وضو وغسل وتیمم باشد.
س : 45 – آیا تراشیدن ریش جایز است یا حرام ؟
ج : احتیاط واجب درترک تراشیدن ریش است .
س : 6 4 – اجرت گرفتن بر تراشیدن ریش حرام است یا نه ؟
ج : بنابر احتیاط واجب حرام است . بناء شخص تراش کننده مرتکب دو خلاف شده است : 1 – نفس تراشیدن 2 – گرفتن اجرت بر آن .
س : 47 – خرید و فروش حلقه یا ساعت یا زنجیر طلا خانوادة عروس براى داماد تهیه می کند چه صورت دارد؟
ج : چون زینت نمودن داماد به آنها حرام است نباید خانوادة عروس چنین اشیاءرا تهیه نمایند.
س : 48 – شعبده بازى و دعوت از شعبده باز و تماشای آن چه صورت دارد؟
ج : احتیاط واجب ترک آن است مطلقاً.
س : 49 – اگر مبلغى را مستأجر براى موجر قرض دهد و در ضمن شرط کند که منزلت را در مدت یکسال به دوازده هزار تومان برایم اجاره بده ، این معامله جایز است.
ج : این معامله ربوى و باطل است .
س : 50 – – با توجه به سوال پیشین و عکس آن ، بدین صورت که موجر منزل را به مبلغ مذکور اجاره دهد و در ضمن آن شرط کند که یک میلیون تومان مثلا تا یک سال قرض الحسنه به من بده ، آیا این معامله جایز است ؟
ج : بله ، جایز است .
س : 51 – بازى نمودن مرد و زن در فیلم که زن حجاب را مراعات نمی کند و با اینکه مهیج شهوت است ، چه صورت دارد؟ آیا تماشاى آن جایز است ؟
ج : بازى نمودن و یا تماشاى فیلمهایی که مهیج شهوت باشد حرام است .
س : 52 – آیا بستن کراوات و یا پاپیون ، جایز است ؟
ج : چون ترویج فرهنگ غیر مسلمین است اشکال دارد.
س : 53 – گروههاى سرود متشکل از پسران و دختران به شکل نامناسب به اجراء برنامه می بردازند. آیا تشکیل چنین گروه ها و شرکت در محافلى که آنها اجراء برنامه می کنند. جاب عکس و ترویج آن توسط برخى مطبوعات ، یا پخش آن از تلویزیون چه صورت دارد؟
ج : امور فوق الذکر حرام است و مفاسد آن واضح و آشکار می باشد.
س : 54 – شرط بندى درمسابقات ورزشى مثل اینکه بگویند اگر شما برنده شدید یک وعده غذا می دهیم و اگر من برنده شدم شما غذا بدهید مثلا، آیا جایز است یا نه ؟
ج : این شرط بندى واجب الوفا نیست پس نمی توان برنده بازنده را اجبارکند.
س : 55 – کاندیدا شدن زن براى شوراهاى اسلامی و تبلیغ و ترویج جهت انتخاب شدن چه صورت دارد؟
ج : نسبت به زنهاى جوان ، چون مستلزم اختلاط با مردان و تهییج جوانان می شود جایز نیست . ولى زنهایی که فوق شصت سال داشته باشند مانعى ندارد.
س : 56 – رأى دادن به نمایندگانى که براى دفاع از اصول و معیارهاى اسلامی و ارزشى جامعه نمی اندیشند و در برخى موارد به منافع شخصى وگروهى خود می اندیشند چه صورت دارد؟
ج : به چنین شخصى رأى دادن جایز نیست . باید به کسى رأى دهند که براى معیارها و ضوابط اسلامی تلاش نموده و خدمت گذار ملت مسلمان باشد.
س : 57 – آیا پولى که جوانان جهت ازدواج یا خرید مسکن پس انداز می کنند یا براى حج می پردازند که سالها در بانک می ماند خمس دارد؟
ج : پولى که جهت ازدواج یا خرید مسکن پس انداز می کند در سر سال باید خمسش را بپردازد، مگر اینکه ازجهت نداشتن زن یا مسکن ، مبتلا به حرج باشدکه در این صورت خریدن مسکن و ازدواج مقدم بر تخمیس می باشد و اما
پول حج راکه در بانک واریزکرده باشد اگر تخمیس آن موجب فوات استطاعت شود در سر سال تخمیس آن واجب نیست .
س : 58 – پول یا اجناسى را که والدین جهت جهیزیه دخترکنار می گذارند آیا خمس دارد ؟
ج : پولى خمسى دارد، اما جهیزیه را اگر براى دختر بخشیده باشد و او در آستانه ازدواج باشد خمس ندارد و اگر به دختر نابالغ هم بخشیده باشد خمس ند ارد .
س : 59 – کسى که اهل پرداخت خمس نیست و یا زکات مالش را نمی پردازد، رفت و آمد و معاشرت و استفاده از اموالش چه صورت دارد؟
ج : اگر یقین ندارد آن مالى که مورد استفاده قرارگرفته متعلق خمس و یا زکات است ، اشکال ندارد.
س : 60 – با توجه به عدم وجود نیروى متخصص براى آموزش قرآن کریم ویژه خواهران حضور برادران چه حکمی دارد؟
ج : چنانچه براى تعلیم قرائت صحیح معلم زن موجود باشد (که هست ) به همان مقدار اکتفا کنند و اگر بخواهند محسنات قرائت را یاد بگیرند به رادیو قرائت قرآن استماع کنند. بناء قرائت خواهران به نحو تحقیق یا ترتیل درحضور مردان نیاز نیست باید ترک شود و همچنین تواشیح و جمع خوانى قرآن کریم توسط خواهران در حضور مردان باید ترک شود.
س : 61 – تبلیغات بیش از حد ورزش ، بسیارى از مردم از جمله دختران را به سوى فوتبال و جمع آورى عکس هاى فوتبالیستها و نصب آنها در منازل کشانده و اثرات نامطلوبى از نظر تحصیلى و الگویى داشته است و در برخی موارد موجب بروز منکراتى شده است ، ارشاد حضرت عالى در این زمینه چیست ؟
ج : این امور چون خالى ازتهییج وتحریک و مفسده نیست باید جدا ازآنها پرهیز شود.
س : 26 – نگاه کردن زنان به صحنه هاى ورزشى، مثل شنا وکشتى که مردها نیمه عریان می باشد چه صورت دارد؟
ج : نگاه کردن زنان به چنین صحنه هایی جایز نیست و نگاه کردن به فیلم آنها در صورتى که مهیج باشد حرام است .
س : 63 – زنان یا مردانى درکنار خیابانها و یا پاده روها نشسته و براى مردم فال می گیرند و ازگذشته و آینده خبر می دهند، آیا کار آنها مشروعیت دارد و پول دادن به آنها جایز است و پول گرفتن آنها چه صورت دارد؟
ج : کهانت و اخبار از مغیبات حرام است و پول دادن وگرفتن مشروعیت ند ارد .
س : 64 – آیا برخورد زن با چهره خندان و متبسم با مردان در هنگام خرید و یا صحبت با آنها جایز است ؟
ج : چنین برخورد، چون مهیج و منشا ریبه است جایز نیست و از آیة مبارکه قران : (و لا یخضعن بالقول , فیطمع الذى فى قلبه مرض ) حرمت آن استفاده می شود.
س : 65 – خندیدن زنان و دختران با صداى بلند در خیابان وکوچه و بازار چه صورت دارد ؟
ج : چون در معرض شنید نامحرمان است جواز ندارد.
س : 66 – شرکت کردن در مجالس عروسى که مقرون با لهو و لعب است و شرکت نکردن باعث دشمنى و خصومت با اقوام و فامیل است ، چه حکمی دارد؟
ج : اول نهى ازمنکر نماید اگر موثر نشد شرکت نکند، اگر چه باعث قطع مراوده شود.
س : 67 – بعضى اظهار می دارند که خانمها، کت و دامن بپوشند و دوچرخه سوار شوند و ورزش نمایند مانعى ندارد، آیا این نظر درست است ؟
ج : ترویج امورى که مبدأ نشر فساد در جامعه یا موجب بى عفتى زنان و دختران شود جایز نیست . پوشیدن لباس زینت که حجم مفاتن بدن زن را نپوشاند، کافى نیست .
س : 68 – سیگارکشیدن در ضورتیکه مضر براى خودش یا دیگران باشد چه صورت دارد ؟
ج : اگر ضرر معتنابه باشد باید اجتناب کند.
س : 69 – اعتیاد به تریاک و بقیه مواد مخدر چه صورت دارد؟
ج : مضر بودن آنها از واضحات است . بناء احتیاط واجب در ترک استعمال می باشد.
س : 70 – رشوه دادن وگرفتن مطلقاً حرام است . یا در بعضى موارد جایز است ؟
ج : رشوه دادن و گرفتن در مورد قضا مطلقا ًحرام است و اما غیر قاضى مثل مأمور در جمهورى اسلامی در هنگام انجام وظیفه جایز نیست پول ازکسى بگیرد و اما در خارج از وقت ادارى اگر براى انجام کار مباح پول بگیرد رشوه محسوب نیست و جایز است . چون حق الزحمه محسوب است .
س : 71 – چهارشنبه سورى و سیزده بدر و ترقه بازى از دیدگاه شرع چه حکمی دارد؟
ج : نه رجحان شرعى دارد نه رجحان عقلانى و ترقه بازى که موجب اذیت است جایز نیست .
س : 72 – عید نوروز مبناى شرعى دارد یا خیر؟
ج : مبناى شرعى ندارد ولى تنظیف خانه ها و صله با ذوى الارحام و دیدن آنها کار خوبى است ولى از انجام کارهاى حرام در نوروز و غیر آن باید پرهیز کنند.
س : 73 – اگر شخصى در هفته یک روز یا دو روز سفر می کند آیا حکم دائم السفر را دارد لا نه ؟
ج : اگر در هفته یک روز مسافرت کند دائم السفرگفته نمی شود و اگر در هفته دو بارمسافرت کند جمع کند بین قصر و تمام و اگر درهفته سه روز یا بیشتر مسافرت کند حکم دائم السفر را دارد.
س : 74 – سختگیرى والدین در امر ازدواج بسا باعث می شود که دختران و پسران تا سنین بالا بدون ازدواج باقى بمانند و احیانا مفاسد بر آن مترتب می شود، متمنى است در این زمینه دستور اسلام را بیان فرمایید؟
ج : دستور اسلام این است که کفو دختر اگر خواستگار بیاید جواب منفى از جهت امور مالى ندهند و از سعادت مرد این است که دخترش در خانه پدر عادت نشود و در حدیث آمده است که سعادتمند آن زنى است که در عین داشتن وجاهت مهرش کم باشد.
س : 75 – در سیماى جمهورى اسلامی ایران مسابقاتى برگزار می شود که شرکت کنندگان در مسابقه پسران و دختران به طور مختلط و تماشاچیان هم زنان و مردان هستند و برخى حرکات زننده مانند دویدن دختران در حضور جوانان
نامحرم صورت می گیرد و مجرى برنامه هم معمولاً زنان و دختران جوان می باشند مانند مسابقه 20درکانال 3 تلویزیون به نظر حضرت عالى، برپایی چنین مسابقات و شرکت درآنها و نمایش آن از تلویزیون که موجب عادى شدن
روابط دختران و پسران و بر طرف شدن حجاب و حیاى دختران می شود چه گونه است ؟
ج : این نحو اختلاط باعث تهییج شهوت و حرام است نباید سیماى جمهورى اسلامی به نمایش بگذارد.
س :76 – انجام دادن فعل حرام در خنا با علنى از نظر حرمت فرق دارد؟
ج : بلى مرتکب حرام در خفا مستحق عقاب است ولى انجام دادن در محضر مردم عتابش از جهت اشاعه فاحشه شدید است .
س : 77 – بعضى از مادران دخترش را پیش از سن بلوغ بدون حجاب ویا نیمه عریان در مجالس و خیابانها می برد، آیا به وظیفه اسلامی خویش عمل کرده است ؟
ج : وظیفه مادر این است که دخترش را قبل از بلوغ به حجاب اسلامی عادت دهد تا اینکه حجاب بعد از بلوغ برایش سنگینى نکند.
س : 78 – آیا بر زنان جایز است به پزشک مرد مراجعه کنند، با وجود پزشک زن ؟
ج : جایز نیست . و بر فرض عدم پزشک زن یا عدم قدرت او بر علاج از جهت ضرورت مراجعه به پزشک مرد جایز است .
س : 79 – آیا براى زن جایز است ازجهت عقیم شدن و اینکه باردار نشود به پزشک زن مراجعه کند؟
ج : چون عمل مذکور موجب نظر و لمس عورت می باشد، جایز نیست .
س : 80 – مراجعه مرد به پزشى زن درصورتیکه مستلزم لمس و نظر باشد چه صورت دارد ؟
ج : جایز نیست مگر در صورتى که پزشک مرد موجود نباشد و یا قدرت بر علاج نداشته باشد که در این صورت از جهت ضرورت جائز است .
س : 81 – سگ بازى و آوردن آن به خانه و ماشین و مغازه چه صورت دارد؟
ج : چون سگ نجس العین است و موجب نجاست محل می شود لهذا باید از آن اجتناب کنند.
س : 82 – فحش دادن و فحاشى اگر از طرف مسلمان باشد چه صورت دارد؟
ج : فحش و سباب مومن حرام است.
س : 83 – درباره سقط جنین قبل از دمیدن روح و بعد از آن چه می فرمایید؟
ج : مطلقاً حرام است و دیه دارد و تفصیل آن در توضیح المسائل مساله (3021) مذکور است و اگر روح دمیده باشد بر علاوه دیه کفاره نیز دارد و کفاره قتل عمد را که همان کفاره جمع است انجام دهد.
س : 84 – اقامه عزا در عاشورا توسط خواهران که مستمعین و روضه خوان زن می باشد چه صورت دارد؟
ج : بسیار کار مرغوب است ولی بلند گو را به قدری بگذارند که مردان نامحرم نشنوند.
س : 85 – خرید و فروش و توزیع و تکثیر نوارهای ترانه از خوانندگانی طاغوتی و عکسهای مبتذل و مستهجن چه صورت دارد و آیا پولی که از این راه بدست می آورند و همچنین کسب درآمد از راه خرید و فروش مواد مخدر چه صورت دارد؟
ج : همه حرام است و موجب فساد در جامعه می باشد.
س : 86 – آیا رقصیدن مرد و زن چه صورت دارد؟
ج : رقصیدن زن برای شوهر و عکس آن جایز است و در غیر آن بنابر احتیاط واجب باید اجتناب شود.
الحمد الله اولا و آخرا و الصلات و السلام علی محمد و آله بدءا و ختاما .
تاریخ25/3/1381