س 1: برای باز پس گرفتن حق هیچ را هی جز پرداخت رشوه نباشد،دادن رشوه جایز است؟
ج: اگر هیچ راهی برای احقاق حق نباشد دادن رشوه جایز است.
س 2: آیا با قیمت تریاک میتوان به زیارت عتبات عالیات رفت؟
ج: مانعی ندارد.
س 3: در برخی مناطق رسم است که وقتی کسی از دنیا میرود مبلغی را به عنوان کمک جمع آوری میکنند آیا این کمکها جزء ما ترک متوفی به شمار میرود یا مال ورثه است؟
ج: مصرف آن تابع قصد کمک کنندگان است.
س 4: جایزه های «لاتِرِی» چه حکمی دارد؟
ج: با اجازه حاکم شرع حلال است.
س 5: گنج هایی که از زیر زمین پیدا میشود متعلق به یابنده است یا صاحب زمین؟
ج: اگر گنج نشانی دارد و آن را صاحب زمین گفت مال من است مال صاحب زمین است و گرنه مال یابنده است با پرداخت خمس آن برای یابنده حلال میشود.
س 6: پارچه هایی که بر روی جنازه میاندازند یا پول جمع آوری میکنند و به یکی از اقوام بزرگ تر متوفی میدهند، آیا ورثه میتوانند آنها را او به فقرا، روحانیان و سادات بدهند؟
ج: این مسأله تابع آداب و رسوم محلّی است. اگر منظور کمک به میّت است واز طرفِ به فقرا، سادات و روحانیّون، خیرات شود ایرادی ندارد و اگر منظور کمک به ورثه است، از طرف ورثه صغار، وصی و قیّم باید قبض و برای ورثه صغار مصرف کند اما سهم ورثه کبار در اختیار خودشان است.
س 7: پول هایی که از راه دعانویسی، به عنوان حق الزحمه با رضایت صاحبان پول داده میشود چه حکمی دارد؟
ج: اگر آیات قرآن و دعا های مأثوره نوشته شود گرفتن حق الزحمه ایرادی ندارد اما اگر مطالب غیر مشروع نوشته شود حق الزحمه حلال نیست مگر این که صاحبان پول به آنها هبه بکنند.
س 8: پول هایی که برای مصرف در گورستانها و مساجد داده میشود، چه عنوانی دارد؟
ج: عنوان صدقه وتبرع و یا زکات را دارد.
س 9: من دکانداری میکنم و پدرم کشاورزی، هردو با هم زندگی میکنیم صاحب و مالک پولها من هستم یا پدرم یا هردوی ما؟
ج: هردوی تان مالک هستید.
س 10: حکم تلبّس طلاب علوم دینی به عمامه، عبا و قبا چیست؟
ج: عبا و عمامه و قبا چون لباس پیامبرٶ بوده است و روحانیان ازآن حضرت پیروی میکنند، لباس محبوب است.
س 11: آیا محو آثار قبرستان متروک مسلمانان جایز است؟
ج: اگر صاحبان قبور معلوم نباشند و اهانت به مومنان نشود مانعی ندارد.
س 12: اگر پدر و مادر انسان نتوانند نفقه خود را تأمین کنند آیا نفقه آنان بر فرزندان واجب است؟
ج: بله! نفقه والدین بر فرزندان واجب است.
س 13: اگر به کسی از باب دشنام به دیگری لامذهب و بیدین بگوید، گوینده مرتد به شمار میآید؟
ج: گفتن چنین کلمات ارتداد حساب نمیشود.
س 14: بین اهالی قریه و همسایه هایی که از جاهای دیگر آمده و در قریه زندگی میکنند قرار داد شده است که ساخت و ساز مسجد، خرید لوازم از قبیل ظرف و فرش به عهده اهالی قریه و همسایه های جدید در کرایه ملا امام قریه و خادم مسجد و خرید هیزم کمک کنند آیا این قرار داد صحیح است وبا مازاد پول هیزم و…. میتوان فرش و ظرف برای مسجد خرید؟
ج: قرار داد صحیح است امّا الزام آور نیست.
س 15: گاهی شوهر ناراحت میشود و فحش پدر ومادر به همسرش میدهد آیا تنها گناه دارد یا کفّاره هم دارد؟
ج: فحش و دشنام به همه حرام است امّا کفّارهاش توبه و استغفار است.
س 16: در بعضی جاها رسم است که پدر عروس به عنوان خرج عروس از پدر داماد، مقدار 120 سیر گندم، 45 سیر گوشت و 5 حلب روغن میگیرد وتا اینها را نگرفته کارهای عروسی درست نمیشود آیا گرفتن اقلام یاد شده جایز است؟
ج: دادن ولیمه مستحب است، هزینه های خارج از توان داماد ظلم است.
س 17: بنده گرفتار کم ذهنی شده ام لطفاً دعایی را به من پیشنهاد کنید:
ج: همیشه آیة الکرسی را بخوانید.
س 18: آیا اهل کتاب مانند مسیحی و یهودی اجنبیّه به شمار میآیند معاشرت با آنها چه حکمی دارد؟
ج: بله! اجنبیّه هستند، معاشرت جایز نیست.
س 19: زنی که به زیارت امامزادهها علاقه دارد اما شوهرش مانع میشود و میگوید از خانه سلام بده کفایت میکند، حق با کدام است؟
ج: بدون اجازه شوهر به زیارت نرود اما شوهر هم وظیفه دارد که به همسرش برای زیارت اجازه بدهد.
س 20: آیا برای جواز تقیه یقین به خطر لازم است یا احتمال خطر هم کفایت میکند و مراد از خطر، جانی است یا مالی و آبرویی؟
ج: برای جو از تقیه احتمال خطر جانی، مالی و آبرویی کفایت میکند.
س 21: زنی هستم که چند سال پیش شوهرم فوت کرد. در زمان حیات شوهرم، دختر برادر شوهرم را که چهار ماهه بود به فرزندی قبول کردم و مدت سیزده سال او را تربیت کردم وبزرگ کردم، بعد از سیزده سال پدر دختر، او را از من گرفت و به خانه خودش برد. آیا من به خاطر سیزده سال زحمت، میتوانم از پدر دختر هزینه ای را مطالبه کنم؟
ج: اگر شما دختر را تبرعاً و محضاً ِلله بزرگ کرده باشید، اجرتان با خدا است اما اگر در مقابل اجرت بزرگ کرده اید میتوانید هزینهاش را از پدر دختر بگیرید.
س 22: در یک مرغداری کار میکردم، چهار انگشت من قطع شد. چون بی سواد بودم از یک طلبه ای راهنمایی خواستم، او مرا راهنمایی کرد، اکنون ادعا دارد که از طرف من وکیل بوده است در حالی که نه شاهدی بر وکالت دارد و نه نامش در دادگاه و پرونده به عنوان وکیل ثبت شده است آیا حق دارد وکالت را از من بگیرد؟
ج: حق اجرت دارد. در صورتیکه برای شما کار کرده باشد و زحمت کشیده باشد (اجرت المثل).
س 23: آیا نوشتن تعویذ توسط مردم جایز است؟
ج: اگر از آیات قرآن کریم ودعاهای معتبر بنویسد اشکالی ندارد امّا نوشتن دعاهای غیر معتبر جایز نیست.
س 24: آیا گرفتن پولی که مردم با میل خود در برابر نوشتن تعویذ به روحانی میدهد جایز است؟
ج: اگر با رضایت قلبی باشد اشکالی ندارد.
س 25: نوشتن تعویذ برای حیوانات اهلی با در خواست صاحب حیوان با توجه به متن تعویذ که آیات قرآن و دعاهای مأثوره است جایز است؟
ج: اگر اهل علم باشد وآیات مربوط به موارد سوال را بداند اشکالی ندارد. و این در صورتی است که آیات و دعاها در معرض هتک قرار نگیرد و الاّ حرام است.
س 26: با توجه به این که نویسنده تعویذ علم ندارد بر این که از تعویذ که در بر دارنده آیات قرآن و دعاهای معتبر است محافظت و نگهداری میشود، وظیفهاش چیست؟
ج: اگر علم داشته باشد که احترام قرآن رعایت نمیشود،از نوشتن تعویذ خود داری کند و اگر علم به محافظت دارد اشکال ندارد.
س 27: آیا لعن مخالفان جایز است. اگر جایز است موجب اختلاف میشود و اگر نیست زیارت عاشورا چه میشود؟
ج: از لعن مخالفان خود داری شود خصوصاً مخالفان مسلمانان چون جهان اسلام نیاز به اتحاد دارد.
س 28: آیا تسلیت گفتن به صاحبان مصیبت بعد از مدت های طولانی چنانکه رسم است رجحان دارد؟
ج: فاتحه ودعا برای اموات اگر چه زمان زیادی از فوت آنها گذشته باشد ثواب زیادی دارد هم برای متوفی و هم برای کسی که فاتحه میخواند.
س29: الکذب من اجل استنقاذ المال المغتصب او الحق المسلوب ما حکمه؟
ج: یجوز بل یجوز لانقاذ مال الاخ المسلم ایضاً.
س30: لعن الامام المعصوم ٷ لبنی امیة قاطبة ماذا یعنی، هل إن آل امیة جمیعا فی النار والعذاب الالیم، ام یستثنی من ذلک من لم ینکر حق محمد وآل محمد ٶ؟
ج: من لم ینکر منهم حق محمد و آله و من یراهم مفترض الطاعة خارج من بنی امیة حکما و الّلعن لا یشمله.
س 31: آیا ذکر نام خدا و ائمه معصومین ٹ در توالت جایز است؟
ج: بلی جایز است.
س 32: اگر پدر بعضی از حقوق فرزند خود را ضایع کند به جهت سهل انگاری یا سبب دیگر مثلاً برایش زن نگیرد یا نفقه ندهد باز اطاعت از پدر واجب است یا نه؟
ج: در صورتیکه پسر از تحصیل نفقه برای خود عاجز باشد مثلاً بچه صغیر باشد نفقهاش بر پدر واجب است اما فرزند حق ندارد کاری کند که موجب اذیت پدر ومادر بشود تا زمانیکه پدر ومادر امر به ارتکاب گناه نکند باید از آنها اطاعت کند.
س 33: آیا خیرو شر هر دو از جانب خداوند است؟
ج: خیر از جانب خداوند است شر از ناحیة شیطان و نفس امّاره خود انسان است.
س 34: اجرت گرفتن روضه خوان در ایام محرم و صفر ورمضان و ایام دیگر چه حکم دارد؟
ج: اجرت گرفتن مانعی ندارد ولی اگر نگیرد اجر بیشتر دارد.
س 35: ملبّس شدن طلاب علوم دینیه به چه دلیل سنّت است؟ و تاریخ پوشیدن عمّامه سفید برای طلاب و تراشیدن سر برای اهل علم از چه وقت و از چه کسی پیدا شده است.
ج: چون لباس پیغمبر عمّامه وعبا وقبا بوده است لذا ملبّس شدن بلباس اهل علم برای طلاب تاسّی به آن حضرت و محبوب است و پوشیدن لباس سفید که از جمله آنها عمامه است بدستور ائمه است و احادیث آن در کتاب وسائل الشیعه موجود است. تراشیدن سر و گذاشتن لحیه به سیره قطعیّه علماء و متدینین ثابت است.
س 36: اینجانب شغل رسامی دارم اشیاء مختلف النوع را رسم میکنم اعم از حیوان و انسان وگیاه آیا جایز است یا نه؟
ج: نقاشی تمام بدن حیوان و انسان حرام است.
س 37: عنوان سادات برای چه کسانی اختصاص دارد؟
ج: هر کس که از ناحیه پدر منتسب به حضرت هاشم باشد سید محسوب میشود.
س 38: آیا احترام سادات از لحاظ اینکه آنها از سلاله پیغمبر هستند لازم است یا خیر؟
ج: احترام آنها مانند سائر مؤمنین لازم است.
س 39: آیا اهانت به سید غیر صالح چه حکمی دارد؟
ج: اهانت به مسلمان جائز نیست چه سید و چه غیر سید.
س 40: اگر یک سید صالح باشد آیا اجر اعمال نیک آن دو برابر است یا مساوی با دیگران میباشد؟ همچنان عقاب گناهان نسبت به دیگران دو برابر است یا نه؟
ج: آنچه در سوال آمده طبق بعضی از روایات حقیقت دارد.
س 41: اگر روحانی در ماه محرم و صفر بگوید اگر فلان مبلغ پول برایم میدهید سخنرانی میکنم و روضه میخوانم و الا نمیخوانم آیا این پول حلال است یا حرام؟
ج: این گونه پول اشکالی ندارد.
س 42: دلیل تحریف نشدن قرآن کریم چیست؟
ج: چون قرآن برنامه آسمانی دین مقدس اسلام است همان گونه که دین تا روز قیامت باقی است برنامهاش هم باید دائمی باشد تا ضامن سعادت ابدی بشر باشد لذا باید مصون از تحریف باشد و الا قابل اعتماد نمیباشد. علاوه بر این دلیل عقلی، خود قرآن میفرماید: {انّا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون} این آیه مبارکه صریح است در اینکه خداوند وعده داده که خداوند خودش از هرگونه تحریف قرآن را حفظ میکند وهم چنین روایاتی در این زمینه زیاد است. که تفصیل آن را در تفاسیر آن میتواند پیدا کرد.
س 43: در ایام محرم دندان کندن و تراشیدن ریش و سر و عروسی کردن و آرایش کردن از نظر شرعی چگونه است؟
ج: کندن دندان اشکال ندارد و هم چنین تراشیدن سر امّا تراشیدن ریش چه در ایام محرم و چه در غیر ایام محرم بنابر احتیاط واجب حرام است اما عروسی و آرایش اگر موجب اهانت و بی احترامی به امام حسین ٷ باشد جائز نیست و از علامت شیعه بودن همین است که ایام حزن و اندوه اهل بیت پیغمبر ٶ اندوهگین باشند نه اینکه مانند یزیدیها ایام عزای این خاندان عروسی بگیرند.
س 44: خانم های که با اجازه شوهر یا بدون اجازه شوهر از منزل خارج میشوند و برای خرید ضروریات منزل در بازارهای شلوغ و خیابانها و کوچهها راه میروند و با افراد نامحرم رو برو میشوند از نگاه شرعی چه حکم دارند؟
ج: مجرد رو بروشدن با نامحرم حرام نیست بشرطی که شؤنات اسلامی را از قبیل حجاب و غیره مراعات کنند اما اگر آرایش کنند که موجب تحریک شهوت مردان نامحرم بشود حرام است.
س 45: برای زنان جلوگیری از حامله شدن با اجازه شوهر جائز است یانه؟
ج: اگر جلوگیری توسط قرص حاملگی و امثال قرص باشد اشکال ندارد اما اگر نیاز به عمل باشد که طبعاً پزشک جراح زن یا مرد عورت زن را لمس کند یا نگاه به عورت زن کند جایز نیست مگر این که جراح پزشک، شوهر این زن باشد که لمس ونگاه زن و شوهر به عورت همدیگر اشکال ندارد و هم چنین جلوگیری اگر بطوری باشد که زن را بکلی عقیم کند که دیگر راه حامله شدن باقی نماند این حرام است چه پزشک جراح شوهر باشد یا بیگانه باشد.
س 46: اگر زوجه از دنیا برود آیا مصرف کفن و دفنش بر زوج واجب است یا نه؟
ج: فقط کفن و دفن زوجه برزوج واجب است نه مصارف دیگرش.
س 47: اگر همسایه خانه خود را تبدیل به زمین زراعتی کند و خانه همسایه را مرطوب کند جایز است یا نه؟
ج: اگر ضرر به خانه همسایه برسد جایز نیست.
س 48: جایی که قاتل صبی یا مجنون باشد آیا کفاره قتل لازم است. و اگر لازم است در صورتی که قتل عمد باشد با التفات به اینکه «عمدهما خطأ» آیا کفاره جمع لازم است یانه؟
ج: بر صبی و مجنون کفاره لازم نیست.
س 49: درصورتی که قاتل کافر باشد و مقتول مسلمان، کفاره قتل به کافر تعلق میگیرد؟
ج: بلی تعلق میگیرد.