[سؤال 4785] 2326
بسمه تعالی
حضور حضرت مستطاب، حجت الاسلام و المسلمین، سید العلماء و المجتهدین، رئیس الملّة والدین، آیت العظمی و مولانا الاعظم، الامام حاج آقا روح الله الموسوی الخمینی متّع الله المسلمین بطول بقائه الشریف؛ فدایت شوم:
1. کسی که پول حج خانۀ خدا را از درآمد سالش پس از مؤونه به بانک داده و در سال های آینده نوبت به او می دهند، آیا باید خمس آن ها را بدهد؟
بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعت او است باید خمس آن را بدهد و اگر از قبل مستطیع بوده، واجب نیست.
2. کسی که شریک دارد و می داند شرکای او خمس نمی دهند و حاضر به تقسیم هم نمی شوند آیا می شود بدون اجازۀ آن ها سهم خمس سرمایۀ آن ها را بدهد؟
بسمه تعالی، حق ندارد.
3. یک نفر اهل منبر که خانۀ شخصی ندارد، زمینی خریده برای خانۀ مسکونی؛ حال که نمی تواند آن را بسازد آیا می شود از سهم امام علیه السلام به او کمک کرد؟
بسمه تعالی، موکول به اجازۀ مرجع تقلید است.
از خداوند بزرگ، موفقیت و سلامتی شما را آرزومندم.
خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار
[سؤال 4786] 2327
بسمه تعالی 19 / 8 / 1361
ریاست محترم دفتر امام خمینی
پس از اهدای سلام، معروض می دارد: این جانب فردی کاسب هستم که همه ساله خمس پول های اجناسی را که می فروختم، می پرداختم. امسال نیز اجناس را نقد کرده و پول آن ها را جهت رفتن به حج به حساب ریختم و قرار شده در سال 1362 به مکه بروم؛ و چون هنوز از آن پول ها یک سال نگذشته، خواهشمند است در مورد خمس آن، وضعیت مرا روشن فرمایید.
لازم به تذکر است که بنده در یک خانۀ کوچک با مساحت شصت و پنج متر مربع زندگی می کنم و دارای هفت فرزند (سه پسر و چهار دختر) می باشم، که یکی از آن پسرها ازدواج کرده و پسر بزرگ ترم عقب ماندۀ ذهنی و 32 ساله می باشد، که تحت تکفل این جانب می باشد، همچنین بقیه فرزندانم نیز تحت تکفل من می باشند و سه دختر کوچکم محصل می باشند.
بسمه تعالی، اگر در سال های قبل، رفتن به حج بر شما واجب بوده، وجه مزبور خمس ندارد.
[سؤال 4787] 2328
بسمه تعالی ششم شوال المکرم 1402 ق
محضر شریف امام امت، آیت الله العظمی، رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی، دام ظله، سیدنا اطال الله عمرکم و ادام ظلّکم، أجبنا عن هذه المسائل:
کسی که دو سال ـ یا بیشتر ـ پول پیش داده به بانک برای رفتن به مکۀ مکرّمه ـ زادها الله شرفاً ـ و بر حسب قرعه، رفتن تا حال تأخیر افتاده و پول او در بانک مانده، آیا خمس دارد یا نه؟ و صاحب آن، سال حساب خمس دارد و پول را در بین سال به بانک داده و دو سال یا بیشتر بر آن گذشته.
بسمه تعالی، اگر پیش از گذاشتن پول در بانک مستطیع بوده و برای راه یافتن به سفر حج واجب لازم بود، پول در بانک بماند خمس ندارد و گرنه خمس دارد.
2. آیا شهدای فعلی ما که در جنگ تحمیلی عراق با کفار بعثی کشته می شوند حکم شهدای صدر اسلام در زمان نبی اکرم و علی علیهماالسلامرا دارند که غسل و کفن نخواهند یا در ثواب مانند آن ها هستند ولی احکام اموات بر آن ها جاری است؟ و آیا مسّ آن ها موجب غسل می شود یا نه؟ و اگر بدن آن شهید مسّ شود به رطوبت، غَسل دارد یا نه؟ البته رطوبتی غیر از خون بدن شهید.
بسمه تعالی، شهدای معرکه غسل و کفن ندارند و مسّ بدن آنان موجب غسل مسّ میت نیست.
3. آیا آوارگانی که در شهری سکنا دارند یا دانش آموزانی که در تهران برای کسب دانش رفته اند و قصد اقامت کرده اند و هر روز صبح باید به مدرسه بروند و بین منزل و محل کار و مدرسه آن ها بیش از حد ترخص باشد و صبح که باید بروند و ظهر یا قبل از ظهر به مقدار کمی به منزل اقامت می رسند، آیا نماز این گونه اشخاص قصر است یا تمام؟ و روزه چطور؟
بسمه تعالی، اگر هنگام قصد اقامت ده روز بنا دارند روزانه از محل اقامت تا بیش از حد ترخص خارج شوند، قصد اقامت صحیح نیست؛ ولی اگر بعداً تصمیم به خارج شدن گرفتند، تا سفر جدید پیش نیامده حکم اقامت به قوّت خود باقی است.
[سؤال 4788] 2329
بسمه تعالی
مقام محترم امام امت؛ سلام علیکم
سال خمسی این جانب نزدیک است و مبلغ بیست هزار تومان جهت عزیمت به مکۀ معظمه نیز به حساب اوقاف واریز نموده ام؛ فعلاً در سال 1363 قرعه به نام بنده اصابت نموده؛ آیا به مبلغ فوق، خمس تعلق می گیرد یا خیر؟ و نیز برادری در سال 1365 قرعه به نامش خورده، تکلیف ایشان چطور است؟
بسمه تعالی، اگر در سال های پیش مستطیع بودید که برای سفر حج واجب لازم بوده پول از قبل پرداخت شود مبلغ مزبور خمس ندارد، وگرنه خمس دارد.
[سؤال 4789] 2330
بسمه تعالی
شخصی که در سال های قبل مستطیع بوده و اکنون برای حج ثبت نام می کند، آیا به پولی که به این منظور از درآمد بین سال به حساب می ریزد ـ چه در همان سال مشرف شود یا در سال های بعدی ـ خمس تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، چنانچه در همان سال مشرف شود، یا انجام آن در سال های بعدی منوط به باقیماندن پول در حساب باشد خمس ندارد.
[سؤال 4790] 2331
بسمه تعالی بیستم شعبان 1402 ق
محضر حضرت آیت الله العظمی رهبر انقلاب اسلامی، امام خمینی، دام ظله العالی
1. پولی که برای سفر حج داده می شود و اسم متقاضی در قرعه کشی برای سال های بعد بیرون می آید، آیا آن پول از مؤونۀ سال محسوب می شود که متعلَّق خمس نیست یا مثل سپرده است که انتهای سال، خمس آن باید داده شود؟ و همچنین هرگاه همان سال قرعه به اسم او درآید لیکن زمان مسافرت به مکه بعد از سال خمس او باشد آیا خمس به آن پول تعلق می گیرد یا نه؟
بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعت او است، در فرض مذکور باید خمس بدهد.
2. طلاهایی که زن ها به عنوان زیور داشته اند که لازم و نزد آن ها بوده اند، اگر آن ها را بفروشند ـ در حالی که از آن ها مستغنی نشده اند ـ برای رفتن مکه، خمس به پول آن ها تعلق می گیرد یا نه؟
بسمه تعالی، استطاعت به واسطه طلا آلات مذکور که مورد حاجت است و پول آن، حاصل نمی شود؛ ولی اگر فروخته شد باید خمس آن داده شود در صورتی که آن ها را از درآمد کسب تهیه کرده باشد.
از خداوند بزرگ، موفقیت و سلامتی شما را آرزومندم.
[سؤال 4791] —-> 2153
2. در سال 60 برای سفر حج بیت الله ثبت نام کرده ام و مبلغ بیست هزار تومان در بانک گذاشته ام. نوبت اعزام سفر به سال 62، یعنی پس از پایان سال خمسی خودم، افتاده است؛ ضمناً متذکر می شود که در سال 58 که در آن موقع هم ثبت نام می شد، در واقع مستطیع بوده ام و لکن غفلتاً توجهی به استطاعت خود نداشته ام و خود را مستطیع نمی دانسته ام، لذا در آن سال ثبت نام نکرده ام، آیا پولی که اکنون در بانک برای سفر حج در سال 62 موجود است خمس دارد یا نه؟ با توجه به استطاعت واقعی در سال 58 مستدعی است توضیحاً جواب مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، اگر از درآمد بین سال به بانک داده اید، در فرض مسأله خمس ندژارد.
[سؤال 4792] —-> 5227
3. متقاضیان حج که معمولاً برای قبولی تقاضایشان مبلغی به بانک می ریزند و نوبتشان هم در سال های بعد می رسد، آیا همان مبلغ، از مخارج سال تقاضا محسوب می شود و یا داخل پس انداز و زاید بر مؤونه محسوب می شود و باید خمس آن را هم بدهد؟
بسمه تعالی، اگر قبلاً حج بر او مستقر نشده، در فرض مسأله، پس انداز محسوب است و باید تخمیس شود.
[سؤال 4793] —-> 2095
5. ودیعۀ سفر حج که سال گذشته در بانک گذاشته شده است آیا از مؤونه حساب می شود یا خمس آن باید اخراج شود؟
بسمه تعالی، اگر طوری است که تا این پول را ندهد، نمی تواند به حج برود و حج بر او واجب است، از مؤونه محسوب است.
[سؤال 4794] —-> 2452
4. شخصی سال 60 مستطیع شد و پول به حساب حج ریخته و نامش سال 61 برای حج بیرون آمده. با فرا رسیدن سال آیا خمس آن مبلغ باید داده شود یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر قبلاً مستطیع نبوده، باید خمس آن را بدهد.
[سؤال 4795] —-> 7368
3. آیا پولی که به بانک واریز گردیده جهت تشرّف به حج، آیا خمس تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، اگر قبلاً مستطیع بوده و رفتن به حج واجب منوط به باقی ماندن پول در بانک است خمس ندارد وگرنه خمس دارد.
[سؤال 4796] —-> 2414
4. افرادی پول برای رفتن به سفر حج در حساب ریخته اند که در سال های آینده مشرّف شوند، آیا بر این وجه اگر خمس نداده باشند، خمس تعلق می گیرد یا جزو مؤونۀ سال جاری که در حساب ریخته اند محسوب می شود؟
بسمه تعالی، اگر قبلاً حج بر آن ها مستقر نشده، باید خمس آن را بدهند.
[سؤال 4797] —-> 4896
2. چون قرار است سال آینده ـ به حول و قوّۀ الهی ـ به خانۀ خدا مشرّف شویم (به همراه همسرم) مقداری پول به حساب مربوطه واریز کرده ام ولی خمس آن را نپرداخته ام، آیا پرداخت خمس، امسال باید انجام شود یا سال آینده؟ در ثانی آیا مقداری هم که سهم همسرم می باشد خمس به آن تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، اگر از سال های قبل مستطیع بوده اید و پولی که در بانک گذاشته اید از ربح بین سال بوده، خمس واجب نیست و الاّ باید خمس آن را همین امسال بپردازید. و حکم خمس در بارۀ همسر شما نیز همین است.
[سؤال 4798] —-> 2499
4. کسانی که پول جهت تشرّف به حج در سال های آینده پرداخته اند آیا در سر سال خمسی، مبلغ مذکور را باید جزء موجودی سال خود حساب نمایند؟
بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعتشان پول را داده اند خمس دارد.
[سؤال 4799] —-> 2176
2. مبلغ 000 / 380 ریال بابت ثبت نام خود و همسرم به منظور تشرّف به خانۀ خدا به حساب بانکی واریز نموده ام که تا سال 1365 سعادت زیارت نداریم؛ بایستی خمس آن را پرداخت نمایم یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر از سال های قبل مستطیع بوده و رفتن به سفر حج واجب نیاز دارد که پول در بانک بماند، خمس ندارد وگرنه خمس دارد.
[سؤال 4800] —-> 991
8. افرادی که از درآمد همان سال برای سفر حج ثبت نام می کنند و مبلغی به بانک می پردازند و سال های بعد آن ها را به حج می برند، آیا پس از اتمام سال به آن پول خمس تعلق می گیرد یا نه؟ در صورتی که اگر بخواهد از بانک مطالبه کند نامش را از لیست حجّاج محو می کنند؛ پس معذور است از مطالبه کردن.
بسمه تعالی، اگر از قبل مستطیع بوده و حج رفتن بر او واجب شده، پول ذکر شده خمس ندارد و اگر سال اول استطاعت است خمس دارد.
[سؤال 4801] —-> 647
10. پول حجی که واریز شده و نوبت حج، دو سال بعد می باشد، آیا با گذشتن یک سال، خمس به آن پول تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، اگر از قبل مستطیع بوده و رفتن به سفر حج واجب، منوط به باقیماندن پول در حساب است، خمس ندارد وگر نه خمس دارد.
[سؤال 4802] —-> 2715
2. آیا پولی که برای ثبت نام حج در بانک می ماند، به این پول، حق الله تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعت باشد و سال بر آن بگذرد، خمس دارد.
[سؤال 4803] —-> 2299
5. پولی که به بانک ریخته جهت حج یا زیارت دیگر و هنوز نوبت نرسیده سال خمسی رسیده، خمس دارد یا نه؟
بسمه تعالی، پول زیارت در فرض، خمس دارد و همچنین پول حج در صورتی که در سال اول استطاعت اقدام کرده و در آن سال نوبه به او داده نشده.
[سؤال 4804] —-> 2056
2. شخصی اهل وجوهات است و مبلغ چهل هزار تومان وسط سال به منظور زیارت بیت الله الحرام برای خودش و همسرش به بانک پرداخته و اما حرکت به مکۀ معظمه یکی یا دو ماه بعد از گذشت سال است، آیا باید خمس پول مزبور را بپردازد یا خیر؟ و آیا در این مسأله، فرقی بین حج واجب یا استحبابی می باشد یا خیر؟
بسمه تعالی، در صورتی که حج، قبلاً واجب شده باشد، در فرض سؤال، خمس واجب نیست.
[سؤال 4805] —-> 2820
7. وجوهی که بابت هزینۀ حج پرداخت شده، بعد از مدتی که به آخر سال خمس می رسد، آیا تنها در سال اول، اگر حج رفت خمس ندارد یا ولو قرعه به نام او در سال های آینده هم اصابت کرده باشد، خمس ندارد؟
بسمه تعالی، اگر قبلاً حج بر او استقرار پیدا نکرده و در همان سال، قرعه به اسم او اصابه نکرده، باید تخمیس شود.
[سؤال 4806] 2332
بسمه تعالی 13 رجب 1402 ق
محضر مبارک زعیم عالی قدر، آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته
1. حاجی بیست هزار تومان برای رفتن زیارت حج بیت الله الحرام ـ در وقتی که در وسط سال حسابش می باشد ـ به دولت می دهد. اگر امسال قرعه به نام او نیفتاد و بنا شد سال های بعد به حج برود و پول هم نزد دولت است، آیا این بیست هزار تومان را سرسال حساب، باید خمسش را داد و جزو موجودی است یا آن که هر سال که بنا شد به مکه برود، خمس او را بدهد؟
دیگر آن که همین حاجی امسال مستطیع شده و تا موقع حج فوت کرده؛ لازم است برای او نایب بگیرند؟ و آیا فرق دارد اگر هم حج بر او مستقر شده باشد یا نه؟
بسمه تعالی، اگر حج بر او مستقر شده و نمی تواند به حج برود مگر این پول را در این سال بپردازد، خمس ندارد؛ و اگر مستطیع نشده مگر در همین سال، در فرض مسأله باید خمس بدهد؛ و در صورت فوت، حج واجب نیست.
2. حاجی عمره تمتع را خاتمه داده و مُحل شده؛ قبل از محرم شدن برای حج تمتع، در مکه فوت می کند. آیا بری ءالذمه شده یا لازم است برای او نایب بگیرند؟
اگر نایبِ شیعه نباشد و بنا شد نایب بگیرند، تکلیف چیست؟
بسمه تعالی، از حج کفایت می کند و لازم نیست نایب بگیرند.
[سؤال 4807] 2333
بسمه تعالی
قم، دفتر امام خمینی، مدّ ظله العالی
مبلغی که برای رفتن به مکۀ معظمه به بانک سپرده شده و سال بر آن گذشته آیا خمس بر آن تعلّق می گیرد یا خیر؛ با توجه به این که فرد مستطیع می خواهد با آن پول به مکه برود؟
بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعت او بوده و در بانک گذاشته، خمس دارد و اگر از سال های قبل استطاعت داشته واجب نیست.
[سؤال 4808] 2334
بسمه تعالی 1 / 4 / 1362
محضر مبارک امام امت و مرجع عالی قدر، جناب آیت الله العظمی امام خمینی، ادام الله ظله العالی
پس از تحیّت و درود فراوان؛ خداوند تبارک و تعالی آن وجود شریف و عزیز را برای مسلمین و مستضعفین جهان مستدام بدارد، ان شاء الله تعالی.
نظر لطف آن حضرت را به مسألۀ ذیل معطوف داشته و جواب آن را که برای حقیر ضروری است، هرچه زودتر عنایت فرمایید:
آغاز و پایان سال خمسی این جانب هر ساله ششم دی ماه سال شمسی می باشد. بر همین اساس در تاریخ 6 / 10 / 60 حساب سالم را رسیده و خمس سالیانه ام را داده ام و سپس در تاریخ 9 / 12 / 60 برای سفر حج، خود را مستطیع دانسته و ثبت نام کرده ام و مبلغ بیست هزار تومان جهت حج بیت الله در بانک گذاشته ام. نوبت اعزامی حقیر برای رفتن سفر حج به سال 62 افتاده است؛ آیا در پایان سال خمسی این جانب یعنی در تاریخ 6 / 10 / 61 که مجدداً حساب خمسی سالیانه ام را می رسم، مبلغ بیست هزار تومان ذکر شدۀ فوق را که جهت سفر حج در بانک سپرده ام، باید به حساب آورده و خمس آن را بدهم و یا این که آن پول خمس ندارد؟
بسمه تعالی، چنانچه از سال های قبل مستطیع نبوده اید و در همان سال به حج نمی روید خمس دارد.
[سؤال 4809] 2335
بسمه تعالی 14 / 9 / 1361
محضر مبارک نمایندگان بزرگوار عالی مقدار دفتر شریف حضرت مستطاب، رهبر کامیاب عظیم الشأن جلیل القدر، وحید العصر، حضرت نایب الامام، امام خمینی، متّع الله المسلمین والمستضعفین بطول بقائه الشریف، الی غیر النهایه، بحقّ محمّدٍ و آله الطاهرین
چند مسألۀ ضروری مورد ابتلا است، سؤال و تقاضا می شود که از محضر مقدس امام عزیز جواب گرفته و به ارسال آن سرافرازم فرمایید:
1. افرادی که در سال گذشته تقاضای سفر حج نموده اند و مبلغ بیست هزار تومان از درآمد همان سال، پیش از رسیدن به سال جدید شرعی حسابشان در اسفند 60، پول رد کرده اند و در خرداد یا تیرماه 61 سال حساب آن ها بوده و در قرعه هم سال اول قرار نگرفته اند وبرای سال های بعد (62 تا 65) قرار گرفته اند، تکلیف آنان برای سهمین این مبلغ چیست؛ باید بپردازند یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر سال اولِ استطاعت او است خمس دارد.
2. بعضی از مؤمنین که از سهم مبارک امام علیه السلام مقروض بوده اند، بدون سؤال، بدهی خود را به حساب 100 امام ریخته اند، آیا قبول است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر به نیت سهم امام داده اند قبول است ولی از این به بعد باید اجازه بگیرند.
3. بعضی از رودخانه ها در بعضی از جاها هست که آب های به غایت شور دارد که قابل شرب و زراعت نیست، اما آب نمک گفته نمی شود، آیا آب های این قسم چشمه سارها و کانال ها قابل تطهیر و غسل و وضو است یا خیر؟ متمنّی این که هرچه زودتر به جواب صواب مفتخرم فرمایید.
بسمه تعالی، اگر آب نمک گفته نمی شود حکم آب مطلق را دارد.
[سؤال 4810] 2336
بسمه تعالی
لطفاً محاسبه کنید کل خمس مالم را، تا قدمی باشد برای تقرب به خداوند متعال:
1. این جانب از ماه مبارک رمضان سال 1360 مبلغ بیست هزار تومان جهت حج به بانک پرداخت کرده ام که قرار است در سال 1365 بروم.
بسمه تعالی، اگر پیش از پرداخت پول، مستطیع بودید و برای راه یافتن به سفر حج واجب، لازم بود پول در بانک بماند، خمس ندارد وگرنه خمس دارد.
2. مبلغ صد و پنجاه هزار تومان برای رهن یک منزل جهت سکونت همسر دوم و دو بچه ام پرداخت کرده ام. تا تاریخ 1360 مغازۀ مشاور املاکی را شریک بودیم، ولی پس از آن، مغازۀ مذکور را از شراکتی دو شریکم خارج کردم و سهم هر دوی آن ها را خریدم (به دو شریکم جمعاً صد هزار تومان پرداخت کردم). مبلغ ده هزار تومان نیز به عنوان موجودی نقدی نزد خود دارم.
بسمه تعالی، برای بررسی و تصفیۀ حساب، به یکی از وکلای مسلّم الوکاله این جانب مراجعه نمایید.
3. از بابت خمس سهم امام سال 1358 نیز ما در شک هستیم که مبلغ شصت هزار تومان پرداخت شده یا خیر؟ ناگفته نماند، بنده مبلغ صد هزار تومان نیز مالیات بر درآمد به دولت بدهکار می باشم.
بسمه تعالی، مالیات، بابت سهمین محسوب نیست و در مورد شک در پرداخت، باید یقین حاصل کنید که خمس واجب را ادا نموده اید.
[سؤال 4811] 2337
بسمه تعالی 5 / 1 / 1362
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
پس از سلام، این جانب مبلغ بیست هزار تومان قرض کردم و برای تشرّف به مکه به بانک سپردم، برای سنۀ شصت و سه قرعه به نام این جانب افتاده است. در ضمن، مایملک این جانب فقط منزل مسکونی است که مبلغ یک صد و پنجاه هزار تومان به بانک ملی بدهکارم و منزل، مقداری اضافه بر شأن این جانب است؛ به هر حال، مبلغ فوق الذکر را که قرض کرده ام، ماهانه اقساط آن را پرداخت می نمایم و تا این تاریخ حدود 11 ـ 12 هزار تومان آن پرداخت شده، آیا این مبلغ متعلَّق خمس واقع می شود یا نه؟ (منظور، مبلغ بیست هزار تومان).
بسمه تعالی، اگر از سال های قبل استطاعت داشته اید خمس ندارد و در غیر این صورت، هر مقدار از اقساط را که پرداختید باید تخمیس نمایید.
[سؤال 4812] 2338
بسمه تعالی 21 / 4 / 1361
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته
با اهدای سلام، سؤال های ذیل که مورد نیاز است مطرح می شود. مستدعی است نظر مبارک را اعلام فرمایید.
1. برادران و خواهرانی که مستطیع شده اند و جهت ثبت نام، مبلغ لازم را به بانک ملی تحویل داده اند که برای سال های آینده (62 به بعد) نوبت اعزام آن ها معین شده، آیا پرداخت خمس مبلغ مذکور، لازم است؟ با توجه به این که حق برداشت پول را ندارد و اگر هم بردارد، نوبت او حذف می شود.
بسمه تعالی، اگر از سال های قبل، مستطیع و واجب الحج بوده، پول مذکور خمس ندارد؛ ولی اگر سال اول استطاعت است، در فرض سؤال، خمس دارد.
2. کسانی که در پلیس راه ژاندارمری، جهت کنترل جاده ها و رسیدگی به تصادف های بیابانی استخدام شده اند و هر روز، یکی ـ دو بار در حوزۀ مأموریت خود، رفت وآمد می نمایند و بقیۀ اوقات، در پاسگاه محل کار انتظار انجام وظیفه می نمایند، آیا جزو کسانی هستند که شغل آنان، سفر می باشد و دائم السفر محسوب می گردند یا مسافر هستند؟
بسمه تعالی، اگر شغل او رسیدگی به تصادفات در جاده ها، در مقدار مسافت شرعی است و ده روز در یک محل اقامت ندارد، نماز تمام و روزه صحیح است.
3. ساختمان حسینیه ای فرسوده، در یکی از محلات شهر قرار گرفته که مورد نیاز آموزش و پرورش ـ جهت واحد آموزشی ـ است. آیا ادارۀ اوقاف و یا متولّی حسینیه می تواند آن را اجاره داده؛ به طوری که در ایام عزاداری حضرت ابا عبد الله الحسین علیه السلام مورد بهره برداری باشد و بقیۀ ایام هم آموزش و پرورش، از آن بهره برداری نماید؟ مستدعی است نظر مبارک را مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، استفاده از حسینیه، در غیر جهت وقف، جایز نیست.
از خداوند بزرگ، موفقیت و سلامتی شما را آرزومندم.
[سؤال 4813] 2339
بسمه تعالی
فتوای حضرت امام خمینی در مسائل زیر چیست:
1. تکلیف خمس کسانی که برای حج ثبت نام کرده اند و برای سال های آینده نوبت ایشان افتاده چیست؟
بسمه تعالی، اگر قبلاً حج برایشان مستقر نبوده باید خمس بدهند.
2. مستحبات و مکروهاتی که در رسالۀ عملیه ذکر نشده، می شود از کتاب وسائل الشیعه و یا کتب فقهی دیگر اخذ کرد یا خیر، و اگر نمی شود چه باید کرد؟
بسمه تعالی، کسی که مجتهد نیست باید تقلید کند و فتوای مجتهد را ولو با استفتا از او تحصیل کند.
3. در مورد تحصیل علوم اسلامی (طلبگی) رضایت پدر و مادر از نظر شرعی چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، اعتبار ندارد.
[سؤال 4814] 2340
بسمه تعالی 7 / 7 / 1361
حضور رهبر عزیز ملت ایران، پس از عرض سلام و درخواست سلامتی از خداوند متعال جهت آن رهبر عزیز؛ تمنا دارم جواب مسائل زیر را مرقوم فرمایید:
1. مبلغ 20000 تومان برای حج داده ام که قرعه برای 5 سال دیگر به نامم درآمده، آیا خمس این پول را باید بدهم یا نه؟
بسمه تعالی، اگر از سال های قبل مستطیع بوده و برای انجام حج واجب، لازم است پول در بانک بماند، خمس ندارد وگرنه خمس دارد.
2. مدت 30 سال در ادارۀ دولتی کار کرده ام. در این مدت، روزهای چند در سر کار نرفتم، مقداری اجناس که کهنه بوده و برای اداره خوب نبوده و مقداری هم نو بوده که روی هم شاید بشود 3000 تومان و 2000 تومان هم پول نقد بوده که غیر مشروع استفاده شده، با این مبلغ 5000 تومان چه باید کرد؟
بسمه تعالی، بدهی را به هر نحو که بتوانید باید به حساب همان اداره بازگردانید.
[سؤال 4815] 2341
بسمه تعالی
شخصی در ماه جمادی الاولی بیست هزار تومان برای سفر حج به بانک تحویل داده و قصد پس گرفتن ندارد؛ اگرچه قرعه به نامش بیرون نشود. حتی حاضر است که اگر فوت کرد یکی از فرزندانش برود. سال حساب خمسش نیمۀ شعبان است. آیا این مبلغ را باید حساب کند یا این که چون تحت تصرفش نیست، مثل این که به کسی قرض داده باشد که هر وقت به دستش آمد خمسش را بدهد؟
بسمه تعالی، اگر قرعه برای همین سال به نام او درآمد خمس ندارد و اگر برای سال های بعد درآمد باید حساب کند، مگر این که قبلاً استطاعت داشته و نتواند به حج برود، مگر این که این پول را بدهد.
[سؤال 4816] 2342
بسمه تعالی
مبلغ بیست هزار تومان از درآمد سال را جهت عزیمت به خانۀ خدا پرداخت نموده ام؛ قرعه برای همین امسال به نام من اصابت نموده است و فعلاً سر سال خمسی این جانب است. آیا به این مبلغ خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر مستطیع هستید و نمی توانید بروید مگر به دادن این پول در این سال، خمس ندارد.
[سؤال 4817] 2343
بسمه تعالی
محضر انور زعیم عالی شأن مرجع عالی قدر حضرت مستطاب آیت الله العظمی آقای امام خمینی متع الله المسلمین بطول بقائه
1. کسی که از عواید اثنای سال خمسی اش، بیست هزار تومان به بانک داده و ثبت نام کرده و موقع حج رفتنش قرعه به پس از انقضای سال خمسی اش، یا به سال های آینده اصابت نموده است؛ آیا در آخر سال خمسی اش، بر آن بیست هزار تومان هم خمس واجب می شود یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر از سال های قبل حج بر او مستقر نشده و در این سال به حج نمی رود، باید خمس بدهد.
2. نماز جمعه بر مکلفین شهری که نماز جمعه در آن خوانده می شود، واجب عینی است یا تخییری؟ آیا امام و مأمومین مسجد نماز جمعه می توانند نمازهای جماعات در مساجد دیگر آن شهر را قدغن، و نمازگزاران در آن مساجد را اجبار به حضور در نماز جمعه بنمایند یا خیر؟
بسمه تعالی، نماز جمعه واجب تخییری است.
3. کارمند دولت که شرعاً مستطیع نیست، اگر از طرف دولت به جهت کاری مانند طبابت یا ارسال خبر یا غیرهما مأمور بشود و به مکه برود و مناسک حج و عمره را به جا آورد، آیا این حج مسقط حجة الاسلام است ـ که اگر آن کارمند بعد از آن شرعاً استطاعت پیدا کند، حج بر او واجب نشود ـ یا مسقط نیست؟
بسمه تعالی، مسقط از حجة الاسلام نیست.
4. اهل علم مروج و مدرّسی که از مجتهد جامع الشرایطی مأذون است که از سهم مبارک امام علیه السلام اخذ و در کسری مؤونه اش صرف کند، آیا می تواند سهم مبارک را در ساختمان خانه و خرید اثاث البیت محتاج الیها صرف کند یا خیر؟
بسمه تعالی، به هر نحو اجازه دارد باید عمل کند.
[سؤال 4818] 2344
بسمه تعالی
محضر مبارک مرجع عزیز، آیت الله العظمی امام خمینی، دام بقائه
1. محترماً؛ عرض می شود زیدی 20 هزار تومان به حساب حج ریخته و دو سال بعد به قید قرعه باید حج برود. با فرا رسیدن سر سال مبلغی که به حساب حج ریخته از مؤونه حساب می شود؟
بسمه تعالی، اگر از سال های قبل مستطیع بوده خمس ندارد وگرنه باید حساب کند.
2. دختر بالغی که به واسطه ضعف بنیه نمی تواند ماه مبارک روزه بگیرد و بعدِ ماه مبارک هم تا سال دیگر نمی تواند قرضش را بگیرد حکمش چیست؟
بسمه تعالی، قضای روزه ها بر عهدۀ او هست. هر وقت توانست بگیرد و برای تأخیر هر روز تا رمضان بعد باید یک مد طعام که تقریباً ده سیر است به فقیر بدهد. مگر آن که در تأخیر معذور باشد و پس از آن اگر تأخیر شد چیزی بر او نیست.
3. فردی که زوجه اش سیده است می تواند خمس به او بدهد که مطابق شأن خودش دست بند و غیره تهیه کند؟
بسمه تعالی، بدون اجازه خصوصی از حاکم شرع نمی تواند.
4. دختری کارمند اداره است یا در خانه کار می کند و از درآمدش به تدریج برای خودش ظرف چند سال جهیزیه تهیه می کند؛ آیا در تعلق نگرفتن خمس مثل جهیزیه ای می باشد که پدر تهیه می کند؟
بسمه تعالی، فرق نمی کند.
5. پسری کارگر از درآمد کسب، لوازم زندگی برای زمان ازدواج تهیه می کند؛ آیا با سالگرد شدن لوازم خمس تعلق می گیرد یا خیر چون در آینده لازم می شود خمس ندارد؟
بسمه تعالی، اگر مورد نیاز او است که تهیه آن فعلاً از مؤونه محسوب شود، خمس ندارد.
6. ده عدد تخم مرغ را می فروشند به پانزده عدد یک ماه دیگر و هیچ امتیازی در تخم مرغ ها نیست؛ چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، مانع ندارد.
7. در ماه رمضان سر را مانند غواصان بپوشاند و زیر آب رود چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، روزه باطل نمی شود.
[سؤال 4819] 2345
بسمه تعالی 13 / 3 / 1361
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله العالی
با عرض سلام و آرزوی سلامت و سعادت برای امام عزیزمان و پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری آن حضرت، تقاضا دارم در مورد مسأله زیر این جانب را راهنمایی فرمایند:
این جانب دبیر دبیرستان های تبریز هستم. هر سال آخر ماه شعبان بدهی خود را از بابت خمس حساب کرده و پرداخت می نمایم. امسال، ان شاء الله تعالی، قصد تشرف به بیت خدا را دارم. مبلغی معادل سی و هشت هزار تومان به ادارۀ ارشاد اسلامی از این بابت پرداخت کرده ام. با توجه به این که سفر حج بعد از ماه مبارک رمضان انجام خواهد گرفت و وجه مذکور در عرض سال پرداخت شده است؛ آیا برای این مبلغ هم خمس تعلق می گیرد یا جزو مؤونه می باشد؟
بسمه تعالی، در فرض مذکور خمس ندارد.
[سؤال 4820] 2346
بسمه تعالی
اگر شخصی در اولین سال استطاعت، برای حج ثبت نام کند، آیا به مبلغ واریز شده برای حج، خمس تعلق می گیرد؛ چه در همان سال مشرف شود یا سال های بعدی؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، چنانچه در همان سال به حج نرود خمس دارد.
[سؤال 4821] —-> 2157
2. اشخاصی هستند که سال گذشته برای مکه پول دادند؛ ولی نرفتند و پول آن ها در اوقاف ماند که امسال ان شاء الله بروند ـ البته اگر پول را از اوقاف مطالبه کنند می دهند. ولی بعد از گرفتن پول معلوم نیست که آن ها را در سال آینده مکه ببرند ـ در این صورت این پول جزء مؤونه است یا این که خمس دارد؟ بر فرض عدم وجوب خمس، اگر سال گذشته پول سپردند، ولی اسم آن ها درنیامد و به آن ها گفته شد که اگر پول خود را نگیرید سال آینده ممکن است که با قرعه اسم شما بیرون بیاید و بروید مکه. البته احتمال دارد که در سال آینده هم اسامی آن ها بیرون نیاید. در این صورت هم خمس واجب نیست و آن پول جزء مؤونه است یا این که خمس باید بدهد؟
بسمه تعالی، بنابر احتیاط خمس بدهند.
[سؤال 4822] —-> 2467
2. پولی که در بانک ها داده اند برای زیارت حج، ولی مشخص نیست که امسال می روند یا سال بعد، بفرمایید خمس دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر بدون این که امسال پول بدهد نمی تواند به حج برود خمس ندارد.
[سؤال 4823] —-> 6817
6. حجاج در بین سال از ارباح مکاسب پول به کاروان می دهند؛ اما حرکت برای حج پس از سال آن ها واقع می شود. به این پول خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، مبالغی را که بر حسب قرارداد و تعارف لازم است از قبل بپردازند، جزء مؤونه سال پرداخت محسوب است و خمس ندارد.
[سؤال 4824] 2347
بسمه تعالی 15 / 5 / 1361
محضر مبارک حضرت حجت الاسلام و المسلمین آقای پسندیده، مدّ ظله العالی
محترماً؛ استدعا دارد استفتائات ذیل را پاسخ فرمایند، مزید تشکر و امتنان است:
1. شخصی می خواهد امسال به حج برود و برای مخارج ضروری ـ مانند پول گوسفند قربانی و غیره ـ طبق قاعده و قرار دولت، مبلغی معین به عنوان خرید ارز به بانک سپرده است، آیا می تواند آن وجه پرداختی را هم جزء مخارج کلی حج خود محسوب نماید؟ در غیر این صورت، اگر قبل از عزیمت به حج، سال خمسی او رسیده باشد آن پول را می تواند جزء مؤونۀ این سال خود حساب کند یا باید جزء مؤونۀ سال آتی خود محسوب نماید؟
بسمه تعالی، پول پرداختی بابت ارز، خمس دارد و اگر بعد از سال وصول کرد باید پیش از مصرف کردن، خمس آن را بدهد.
2. آیا مخارج حج استحبابی جزء مؤونه محسوب است یا خیر؟
بسمه تعالی، از مؤونه محسوب است.
3. خرج حج واجب عیال که شخصاً مستطیع است اما نقداً ندارد که مخارج خود را بپردازد، اگر شوهرش بپردازد جزء مؤونه حساب است؟
بسمه تعالی، تحمل مصارف حج زوجه، اگر مطابق شأن زوج باشد، جزء مؤونه محسوب است.
4. شخصی که حساب سال نگه نداشته و اموالی را ـ اعم از منقول و غیر منقول ـ خریده و از بابت خرید آن ها مبالغی هم بدهکار شده است، در حال حاضر تکلیفش چیست؟ آیا می تواند بدهکاری خود را جزء مؤونه حساب کند؟
بسمه تعالی، بدهی اگر برای خود آن اموال است از آن کسر می شود.
5. شخصی قبل از فروش خانۀ مسکونی خود، خانه ای دیگر خریده و قیمت آن را عمدتاً به اعتبار فروش خانۀ اولیه اش نسیه گذارده است، اگر پس از فروش خانۀ اولیه باز هم مبلغی کسر بیاورد و مجبور گردد مبلغی وام بگیرد آیا بر قیمت فروش خانۀ اولیه خمس تعلق می گیرد؟ آیا بر پولی که از بانک قرض گرفته خمس تعلق می گیرد؟ اگر تمام یا قسمتی از وام دریافتی تا سر سال خمسی او موجود باشد مشمول خمس می باشد؟ آیا می تواند کل مبلغ وام را به حساب مؤونۀ این سال خود محسوب نماید؛ هر چند قسمتی مهم از اقساط آن مربوط به سال های آتیه باشد؟
بسمه تعالی، اگر خانۀ فروخته شده را از درآمد کسب بدون دادن خمس تهیه کرده، پول فروش آن خمس دارد و وام خمس ندارد و هر مقدار از اقساط آن که بین سال پرداخت شود به حساب مؤونۀ سال کسر می شود.
خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار