[سؤال 7784] 4087
بسمه تعالی 21 / 1 / 1362
حضور محترم رهبر عالی قدر، حضرت امام خمینی
لطفاً بیان فرمایید که از نظر شرع مقدس اسلام اگر پدری منزلی را ولایتاً برای فرزند صغیر خود به طور رسمی خریده باشد، تا چه سنی حق ولایت در اموال فرزند را دارد، و ولایت پدر از کی ساقط می شود؟ مستدعی است حکم را بیان فرمایید.
بسمه تعالی، ولایت پدر در اموال فرزند، تا زمان بلوغ و رشد او ثابت است.
[سؤال 7785] —-> 861
3. آیا پدر و مادر ولایت بر اولاد کبار خود دارند؟ اگر دارند در چه موردهایی است و اگر اصلاً ندارند اطاعت آنان در چه مواردی لازم است؟ لطفاً توضیح دهید.
بسمه تعالی، ولایت بر اولاد کبار عاقل رشید ندارند، ولی فرزند باید از کاری که موجب اذیت والدین می شود اجتناب کند.
[سؤال 7786] —-> 822
4. معمول است در روستاها اموات را در منازل مسکونی اش غسل میت می دهند و بعضاً بعضی از اموات فاقد وصایت بوده و دارای اولاد صغیر بدون تعیین قیّم می باشند. در این صورت برای تعیین قیّم شرعی که با اجازه اش تغسیل و تکفین و مجلس تعزیت در همان منزل که ورثه صغار دارد به چه نحو اجازه می فرمایید تا عنداللزوم اقدام شود؟
بسمه تعالی، اجازه دادن بستگی به ملاحظه خصوصیات موارد و ملاحظه مصلحت دارد و کلّی نمی توان اجازه داد.
[سؤال 7787] —-> 6390
3. آیا کدامیک از پدر، مادر و عیال متوفّی قیمومت صغار را باید داشته باشند؟
مستدعی است جواب را در صدر ورقه به طور واضح و روشن مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، پدر متوفّی که جدّ پدری صغار است ولیّ شرعی آن ها است.
[سؤال 7788] —-> 4143
2. یک دستگاه ماشین بافتنی از پول صغار تهیه نموده ام و با او جهت کمک هزینه کار می کنم، آیا کلیۀ دستمزد کار کردم متعلق به بچه های صغیر است یا خودم نیز می توانم مبلغی جهت خودم بردارم؟ ضمناً به عرض می رسانم خودم قیّم بچه ها هستم.
3. من و بچه هایم هم اکنون در خانۀ پدرم زندگی می کنیم و پدر و مادرم تمکّن مالی یا درآمد کافی ندارند و ما هم کرایۀ خانه نمی دهیم، فقط پول آب و برق را مشترکاً پرداخت می نماییم؛ آیا اگر پدر و مادرم از یخچال و ماشین لباسشویی و سایر لوازم زندگی ما استفاده نمایند، جایز است یا جایز نمی باشد، با این حساب که اگر ما بخواهیم در جای دیگر زندگی کنیم، مبالغ زیادی فقط باید کرایۀ خانه بدهیم، لکن پدر و مادرم از ما کرایه نمی گیرند؟
4. همان طوری که عرض کردم بنده با ماشین بافتنی کار می کنم که ماشین متعلق به بچه ها است، آیا اگر کسی وارد خانۀ ما بشود یا مشتری بافتنی باشد یا میهمان بنده، می توانم از او پذیرایی کنم؛ از چای و میوه و غیره؟ و نیز میهمان می تواند روی فرش بچه ها نماز بخواند یا خیر؟
بسمه تعالی، 2 و 3 و 4، تصرف در اموال صغار باید با اذن قیّم شرعی و رعایت مصلحت آن ها باشد و دستمزد کار بافندگی مال خود شما است، ولی باید اجرت ماشین را با رعایت مصلحت صغار برای آن ها منظور دارید.
[سؤال 7789] —-> 4143
6. گاهی اوقات اجباراً پیش می آید که کادویی به جایی ببریم، آیا می توانم از پول بچه ها ببرم یا خیر؟
7. اگر دیگری بخواهد از وسایل لباسشویی ما استفاده نماید و اجرت بدهد، آیا اجازه هست یا اصلاً به مال صغیر نمی شود مداخله نمود؟
بسمه تعالی، سؤال 6 و 7، با فرض مصلحت برای صغار و اذن قیّم شرعی مانع ندارد.
[سؤال 7790] 4088
بسمه تعالی
با درود به روان پاک شهدای عزیزمان و با درود به رهبر کبیر انقلاب امام خمینی و با درود به شما برادران مسئول دفتر امام. این جانب مشکلی که ذیلاً شرح می دهم برایم به وقوع پیوسته است که خواهشمندم مرا راهنمایی فرمایید.
شخصی که مورد نظر است به علت فوت ناگهانی، موفق به وصیت نشده است و از ایشان مقداری باغ و زمین مزروعی که در یکی از روستاهای نیشابور می باشد به جا مانده است و همچنین متوفی دارای دو دختر کبیره که به خانۀ شوهر رفته اند و یک پسر کبیره که دارای همسر می باشد و یک دختر صغیره می باشد. لازم به تذکر است که پسر و همسرش با دختر صغیره و مادرشان همچنان که قبل از فوت پدر با هم زندگی می کرده اند، زندگی می کنند و مبلغی هم از درآمد ملک و کارگری مرحوم، خرج مراسم سوگواری گردیده است:
1. آیا مبلغ خرج شده محل اشکال است؟
بسمه تعالی، اگر با رضایت همۀ ورثه و قیّم شرعی صغیر خرج شده اشکال ندارد.
[سؤال 7791]
2. آیا با رضایت دو خواهر کبیره، برادر می تواند از درآمد ملک برای خود، لوازم زندگی و یا مسکن تهیه نماید؟
بسمه تعالی، حکم مسأله قبل را دارد و باید با مصلحت صغیر هم باشد.
[سؤال 7792]
3. آیا لوازم خانه را می توان به دختر صغیره واگذار نمود؛ البته با رضایت برادر و خواهران؟
بسمه تعالی، میزان، نظر قیّم شرعی و ملاحظۀ مصلحت صغیر است.
[سؤال 7793]
4. آیا مادر هم می تواند از درآمد ملک امرار معاش نماید؟
بسمه تعالی، مادر هم حکم سایر ورثه را دارد.
[سؤال 7794] —-> 4866
3. در مواردی که ورثه های کبیر به توافق می رسند و با رضایت هم، مثلاً مالی را به یکی می بخشند، در صورتی که در این مال سهم ورثۀ صغیر هم باشد رضایت او را چگونه باید جلب کرد؟ آیا می توان بعد از رسیدن به بلوغ از او رضایت گرفت یا خیر؟
بسمه تعالی، باید به قیّم شرعی صغیر مراجعه کنند.
[سؤال 7795] —-> 4866
2. برای حفظ و نگهداری اموال ورثۀ صغیر آیا می توان از درآمد اموال او استفاده کرد یا خیر؟ در ضمن اگر پدر صغیر برای او سرپرستی معیّن نکرده باشد؛ چه کسی می تواند شرعاً سرپرستی او و نگهداری اموالش را به عهده بگیرد؟
بسمه تعالی، اگر پدر یا جدّ پدری ندارد، ولایت بر صغیر مذکور با حاکم شرع است و حاکم می تواند کسی را قیّم بر صغیر نماید و قیّم شرعی مجاز است در تصرّفات مطابق مصلحت صغیر.
[سؤال 7796] —-> 6411
10. آیا می شود همسر خود شهید، وکیل قیّم مال و بچۀ خود شود؛ در صورتی که برادر خود شهید وکیل می باشد؟
بسمه تعالی، قیّم صغیر، جد پدری او و وصی پدر است و مادر اگر وصی نباشد، مانع ندارد نایب ولیّ شرعی در رسیدگی به امور صغیر گردد.
[سؤال 7797] —-> 3895
4. فردی به شهادت رسیده، ولی وصیتنامه ندارد، تکلیف همسر او با داشتن دو فرزند از شهید و یک مادر چیست؟ آیا اجازه می فرمایید تا به حد تکلیف و قانونی رسیدن فرزندانش، در منزل و اموال تصرف کند؟
بسمه تعالی، باید به حاکم شرع مراجعه و برای صغار، قیّم تعیین کرد تا آنچه مصلحت صغار است به واسطۀ قیّم عمل شود.
[سؤال 7798] 4089
بسمه تعالی
خدمت دفتر رهبر کبیر انقلاب اسلامی، امام خمینی
محترماً به عرض مبارک می رسانم: این جانب پدر پاسدار شهید مدت هفت ماه پیش، فرزندم به شهادت رسید و از آن تاریخ به بعد، عروسم نمی گذارد من نوۀ خود را که یادگار پسرم است ببینم. آیا از نظر شرعی چه کسی قیّم این فرزند می تواند بشود؟ من یا مادرش؟
در ضمن حقوقی که عروسم پس از شهادت پسرم می گیرد، نمی دانیم خرج نوه ام می شود یا خیر؛ این حقوق چطور باید تقسیم شود؟ متشکرم
بسمه تعالی، ولایت بر بچه، با جد پدری او است و حق حضانت و تربیت، با مادر است و حقوقی که داده می شود، بستگی به مقررات دارد؛ به هرکس مقررات اقتضا می کند، باید داده شود و تشخیص، با مسئولین است.
[سؤال 7799] 4090
بسمه تعالی
محضر مبارک جناب مستطاب، آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
به عرض عالی می رساند: اگر کسی از دنیا برود آیا می تواند با فرض داشتن پدر، برای فرزندانش مادر آنان یا غیر مادر را قیّم صغار قرار دهد یا حق قیمومت برای جد پدری باقی است؟
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، با وجود جد پدری صغار، نصب قیّم اثر ندارد.
[سؤال 7800] —-> 6399
6. برای مصارف روزانه و همچنین برق و آب و تلفن می توان از درآمدی که از طریق کارگاه به دست می آید، بدون محاسبه و تعیین حق صغیر و کبیر مصرف نمایند؟ در غیر این صورت، مستدعی است مقدار و میزان آن را تعیین فرمایند.
بسمه تعالی، محاسبه و برداشت باید طوری باشد که رعایت حق هر یک ـ به خصوص صغیر ـ بشود و تصرف در مال صغیر با اذن قیّم باشد.
[سؤال 7801] —-> 6399
7. مخارج مهمان و هدایایی که تا کنون نموده اند بدون در نظرگرفتن حقوق افراد (صغیر و کبیر) از درآمد کارگاه صورت گرفته است؛ آیا می توان به این وضع ادامه داد یا خیر؟
بسمه تعالی، باید حقوق افراد در نظر گرفته شود و در حق صغیر رعایت مصلحت او شود با اذن قیّم شرعی.
[سؤال 7802] —-> 6399
8. آیا می توان مالیات و حق بیمۀ کارگران کارگاه را قبل از تعیین حقوق صغیر و کبیر پرداخت نمود یا خیر؟
بسمه تعالی، با نظر قیّم شرعی و مراعات مصلحت صغیر مانع ندارد.
[سؤال 7803] —-> 5917
3. مادرم از شوهر قبلی چهار فرزند صغیر دارد که بنده برادر بزرگ و ولیّ آن ها هستم؛ آیا مادرم به بهانۀ مادر بودن می تواند مرد جدید را به این خانه بیاورد و با او در همین خانه بخوابد؟ و اگر می شود، حقّ مالکیت صغیرها چه می شود؟
بسمه تعالی، حق ندارد.
[سؤال 7804] —-> 5917
4. آیا بنده می توانم از طرف چهار فرزند پدرم که صغیرند، اجازۀ شوهر کردن به طریق فوق را به مادرم در خانۀ خودمان بدهم؟
بسمه تعالی، شما اگر ولایت شرعی بر صغار ندارید، نمی توانید اجازه دهید.
[سؤال 7805] 4091
بسمه تعالی
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، رهبر عالی قدر مسلمین جهان، مدّ ظله العالی، ضمن دعاگویی برای وجود مبارک، لازم است به مقام زحمت برآیم.
مالی بین پنج برادر مشترک است و آن مال از حیث مرکبات و نخیلات است و از ارث مادر می باشد. از آن پنج نفر یکی کبیر و چهار نفر دیگر صغیر هستند. آن صغیران تحت کفالت پدرشان می باشند و کاری به برادر کبیرشان ندارند، حال اگر یک نفر زوردار بیاید و مال آن صغیرها را بدون اجازۀ آن ها و پدرشان از همان برادر کبیر به عنوان معاوضه بگیرد، بعدها که صغیرها بزرگ شوند و آن حقّشان را درخواست کنند؛ آیا آن شخص قلدر می تواند آن را به آن ها پس ندهد و به ایشان بگوید که از برادر کبیرتان معاوضه گرفته ام.
آیا آن معاوضه صحیح است؟ و آیا آن مال حلال است که به دیگری بفروشد؟
آن کسی که از او می خرد صحیح است یا نه؟ لطفاً جواب را مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، فروش اموال صغار بدون اذن ولی شرعی او صحیح نیست و حکم غصب دارد.
[سؤال 7806] 4092
بسمه تعالی
محضر مقدس مرجع عالی قدر تشیع، حضرت امام خمینی، دامت برکاته
به عرض مبارک می رساند که هرگاه پدر شخص متوفی نسبت به ولایتی که دارد، برای ادارۀ امور صغار فرزندش و زیارت مکه مکرمه به نیابت از آن، کسی را وکیل نمود، آیا بعد از فوت آن پدر، مخارج صغار طبق صورت پرداختی، و برداشت پول سفر مکه از مال صغار میت به همین داعی، شرعاً مرضیّ و مورد قبول است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر صورت پرداختی مورد اطمینان باشد کافی است.
[سؤال 7807] —-> 6138
3. حدود وظایف و اختیارات پدر شهید چقدر است؟ و آیا پدر شهید می تواند در امور زندگی همسر شهید دخالت کند و همسر شهید باید در امور زندگی با او مشورت کند؟
بسمه تعالی، ولایت بر صغیر و امور مالی او با جد پدری است.
[سؤال 7808] —-> 6371
3. اگر شهید، پدر را قیّم قرار دهد و او قبول کند و قید کند اگر پدرم قبول نکرد برادرم قیّم صغار من و برادر هم قبول کرد، می تواند برادر رد کند؟
بسمه تعالی، در فرض سؤال، قیّم شرعی پدر است و رد او اثر ندارد و می تواند برادر میت را وکیل بگیرد در انجام کار صغیر.
[سؤال 7809] —-> 6371
4. اگر قیّم بخواهد کنترل کند مثلاً اثاث خانه را مشخص کند که کدام مال متوفی بوده که نتیجتاً به استثنای هشت یک ـ مثلاً ـ بقیه مال صغار است یا در امور دیگر دخالت کند، موجب نزاع و به دادگاه کشیدن می شود و در نتیجه مادر، فرزندان صغیر را خوب رشد نمی دهد؛ قیّم می تواند؛ با این ها کج دار و مریز مدارا کند تا صغار رشد عقلی و بلوغ پیدا کنند و محول به آنان کند یا باید ولو این که فتنه و نزاع هم می شود جدّاً همه را از هم جدا کند؟
بسمه تعالی، قیّم شرعی موظف است در حفظ اموال صغار مصلحت صغار را هم مراعات کند.
[سؤال 7810] —-> 6371
5. آیا لازم است قیّم از مال خودش حقوق احتمالی را که از صغیر حیف و میل می شود ـ در صورتی که اگر بخواهد قیّم جلوگیری کند فتنه می شود ـ جبران کند یا نه؟
بسمه تعالی، حکم مسأله از جواب بالا معلوم می شود و چنانچه در حفظ مال صغیر کوتاهی کند ضامن است.
[سؤال 7811] 4093
بسمه تعالی 14 / 7 / 1358
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، متّع الله المسلمین بطول بقائه
به عرض عالی می رساند: شخصی فوت کرده و دارای پدر و فرزند و عیال است و ولی و قیّمی هم معین نکرده است. ولی و قیّم شرعی و قانونی او چه کسی است؟
بسمه تعالی، در صورتی که فرزند میت صغیر است، ولایت بر او با پدر میت است. و همچنین در صورت صغیر بودن فرزند، تجهیزات میت هم مربوط به پدر او است.
[سؤال 7812] 4094
بسمه تعالی
این جانب طی این نامه از متصدی دفتر امام سؤال داشتم:
زنی در حدود دو سال قبل شوهرش فوت کرده است؛ بعد از فوت، ایشان اظهار نموده اند که من مایل به شوهر کردن نیستم و می خواهم سرپرست اطفال خود باشم. از متوفی خانه ای در همین شهر قم و مقداری اثاثیه و لوازم منزل به جا مانده است. ناگفته نماند که ایشان ماهانه حقوقی از بیمه دریافت می نمایند؛ حالیه مطلع شده ایم که ایشان بدون اطلاع ما شوهر اختیار نموده اند؛ لذا متمنی است بفرمایید: از لحاظ شرعی و قانونی تکلیف با مشارٌ الیه چیست؟
بسمه تعالی، اگر صغار جدّ پدری دارند، ولایت با او است؛ و گرنه با حاکم شرع است، مگر در صورتی که متوفی قیّم خاصی قرار داده باشد؛ و در هر صورت، حق حضانت و تربیت اطفال با مادر است.
[سؤال 7813] 4095
بسمه تعالی
اعضای محترم دفتر حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، سلام علیکم، لطفاً به سؤال این جانب پاسخ بدهید.
اگر بچۀ شهید دختر باشد و همسر شهید بخواهد ازدواج بکند، در صورتی که پدر شهید حاضر به نگهداری طفل باشد، از لحاظ شرعی، بودن طفل در خانۀ ناپدری، صحیح می باشد یا نه؟ توضیح بر این که طفل مزبور، سه روز بعد از تولد تا کنون که در حدود 13 ماه می باشد، توسط پدر شهید نگهداری می شود.
بسمه تعالی، ولایت بر طفل با جد پدری است، ولی حق نگهداری فرزند، در فرض مرقوم، با مادر است، اگر چه شوهر کرده باشد.
[سؤال 7814] 4096
بسمه تعالی
حضرت آیت الله امام خمینی روحی فداه
پس از عرض سلام، یک زن و شوهر با یک دختر بچه گمشده است بعد از مدتی می خواهند زن را دستگیر نمایند، زن خودکشی می نماید و از مرد هم خبری نیست، بعد از دو ماه بچه پیدا شده و یک مرد بیگانه او را برده است، در صورتی که بچه هم پدربزرگ دارد و هم دوتا مادربزرگ. خواهشمندم جواب مسأله را مرقوم فرمایید این بچه به که می رسد و سرپرستی بچه باید به عهده که باشد؟ در صورتی که آن مرد که بچه را برده به دختر بچه نامحرم خواهد بود.
توضیح آیا پدربزرگ در این مورد گناهکار است؟ برای رضای خدا جواب شرعی ارسال فرمایند.
بسمه تعالی، ولایت شرعی بر صغیر با پدر و جد پدری و بعد از آن ها با حاکم شرع است.
[سؤال 7815] —-> 1753
7. زیدی فوت نموده دارای چند وارث کبیر و یک یا چند وارث صغیر است آیا ورثه کبیر در تصرفات خود چون در آن به نحو مشاع و مشترک است محتاج به اجازه از حاکم شرعی است یا خیر؟
بسمه تعالی، نسبت به سهم صغار موقوف به اجازه ولی شرعی است.
[سؤال 7816] —-> 2227
2. برای حمام عمومی محل از آب قنات که صغار یا مجانین در آن شریک هستند جایز است استفاده کرد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر صغار و مجانین شریک ملک هستند اجازه ولی آنان شرط است.
[سؤال 7817] 4097
بسمه تعالی
پس از عرض سلام به پیشگاه مقدس رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران و مرجع عالی قدر جهان اسلام، حضرت امام خمینی، ادام الله ظله علی رؤوس الانام؛ به عرض می رساند:
1. خانه ای متعلق به صغیر در محله ای است که برای مادر جوان که سرپرستی صغار را به عهده گرفته از حیث تنهایی و دوری از اقوام و محارم و نامناسب بودن محل خانه و همسایگان، بی اندازه طاقت فرسا است و در صورت جواز فروش خانۀ صغیر و تهیۀ خانۀ دیگری برای صغیر در نزدیکی خانۀ پدر و مادر و برادران مادر صغیر، هم سرپرستی صغار برای مادر جوانشان آسان می شود و هم از نظر تربیت و امنیت و کمک به صرفه و صلاح صغار است؛ آیا جایز است تبدیل خانه یا خیر؟
بسمه تعالی، با نظر قیّم شرعی صغار و مراعات مصلحت آن ها مانع ندارد.
2. چنانچه خاطر مبارک مستحضر است، مردم ایثارگر مسلمان، وجوهی می دهند به عنوان کمک به رزمندگان؛ آیا جایز است در بعضی جاها به بعضی از رزمندگان که نیاز بیشتری به کمک دارند و یا به بعضی از مستمندان غیر رزمنده، به نیت نذر و صدقۀ سلامتی و پیروزی رزمندگان، چیزی داده شود و یا فقط باید به جبهه فرستاده شود؟
بسمه تعالی، وجوهی که برای جبهه داده می شود باید صرف در جبهه شود.
[سؤال 7818] 4098
بسمه تعالی
پس از فوت میت ابتدائاً منزل و سایر اموال غیر منقولۀ او با نظر قیّم شرعی صغار تقسیم می شود (ولی نه تقسیم قطعی و دقیق، بلکه به قول معروف رعیّت بخشی و موقت) تا در وقت فرصت تقسیم دقیق انجام گیرد. در این صورت آیا هر کدام از ورثه در سهم موقت خود می توانند تصرّف از قبیل نماز خواندن و غیره بکنند؟ و همچنین بعضی چیزهایی که نمی شود تقسیم کرد (مثل حوض منزل و آبریز و سایر جاهایی که معمولاً در منازل، متعدّد نیست که هر کدام یکی بردارند) اگر در اختیار همۀ ورّاث باشد آیا تصرّف برای همه جایز است؟
بسمه تعالی، با ملاحظۀ صلاح صغار و نظر قیّم شرعی مانع ندارد.
[سؤال 7819] 4099
بسمه تعالی
ما ترک میت (که مشترک بوده بین صغار و کبار) و منقولات ما ترک را ورّاث (قبل از تعیین قیّم شرعی برای صغار) تقسیم کرده اند، بعد از مدّتی که از طرف حاکم شرع برای صغار قیّم تعیین شده بعضی از سهام که ورّاث در تقسیم اول برده بودند تلف شده و موجود نیست که آن ها را به طور صحیح تقسیم کنند، و قیّم هم یقین ندارد که در آن تقسیم اول سهمیّۀ صغار را کمتر داده باشند، (محتمل است که سهام به طور مساوی تقسیم شده باشد) آیا در این صورت قیّم شرعی می تواند آن تقسیم اول را امضا کند (که برای همۀ ورّاث تصرّف جایز باشد) یا خیر؟ و بر فرض این که امضا صحیح نباشد طریق صحیح را تعیین فرمایید؟
بسمه تعالی، نسبت به مقداری که سهم صغار شده تقسیم را امضا کند، و در زاید بر آن امضای او اثر ندارد، و احتیاط آنست که مصالحه کنند به نحوی که صرفۀ صغیر باشد.
[سؤال 7820] 4100
بسمه تعالی
پس از عرض سلام، سلامتی شما را از درگاه خداوند متعال خواستارم. لطفاً سؤالات ذیل را جواب دهید.
1. این جانبه هفده سال پیش، زن مردی شده ام که زن اولش فوت کرده و پنج فرزند از او دارد. دو پسر و سه دختر که در این مدت پسرها زن گرفته و دخترها شوهر کرده و به خانۀ بخت رفته اند. تا امروز بیست و دو روز است که شوهر من فوت کرده، ولی وصیت نکرده است. ثمرۀ هفده سال زندگی ما دو پسر به سن ده و هشت ساله است. و در ضمن، زنی هم قبلاً داشته و طلاق داده و یک فرزند پسر هم از او باقیمانده که دوازده سال دارد. یک ماشین بنز ده چرخ و یک خانه از او باقیمانده است. بچه های بالغش می خواهند ماشین را از آن حدی که می خرند، کمتر بفروشند. آیا این درست است که چون پسر بزرگش می خواهد ماشین را بخرد؛ نصف قیمت بخرد؟
بسمه تعالی، ماشین را نمی توانند به کمتر از قیمت عادله بفروشند و فروش به قیمت عادله، موقوف است به اجازۀ ولی صغیر.
2. منزل شش دانگی، دو دانگش به اسم من است. آیا از این چهار دانگی که به وارث رسیده، می توانم هشت یک ببرم؟
بسمه تعالی، زن از زمین منزل ارث نمی برد، ولی از قیمت بنا ارث می برد.
3. آیا در این مدت چهار ماه و ده روز (مدت عده وفات همسرم)، خرج نفقه می برم؟
بسمه تعالی، نفقه ندارد.
4. در این مدت که خط و مشی تعیین می کنند، اسمی از مهریۀ من به میان نیامده؛ آیا می توانم ادعای مهریه کنم؟
بسمه تعالی، اگر مهریه را طلب دارید، می توانید مطالبه کنید.
5. اثاث خانه را به مبلغ بیست و پنج هزار تومان قیمت گذاری کرده اند. آیا از این پول، هشت یک می برم؟
بسمه تعالی، زن از اثاث خانه، ارث می برد.
[سؤال 7821] 4101
بسمه تعالی 28 / 10 / 1361
محضر مبارک امام و رهبر انقلاب و حامی مستضعفین، خمینی بت شکن
این جانب مسأله ای برایم پیش آمده به شرح ذیل می باشد: دایی ای دارم که در زمان حیات پدرم سرپرستی ایشان به عهده پدرم بوده است، البته این سرپرستی از طرف اداره سرپرستی اصفهان ابلاغ گردیده و اموال ایشان در اختیار پدرم بوده است. پدرم اکنون فوت نموده است و بنده را وصی خود قرار داده است، در حال حاضر یک نفر را از طرف خود تعیین نموده ام که ملک و آب ایشان را به اجاره داده و صرف هزینه زندگی او بنماید ولی اجاره بهای املاک وی جواب گوی مخارج او نمی باشد، در حالی که قیمت املاک در حدود ده میلیون ریال می باشد، اما کل اجاره بهای سالیانه املاک مبلغ چهار هزار تومان است که از این مبلغ مقداری نیز صرف هزینه قنوات می گردد. ضمناً دایی من 70 سال داشته و از نظر جسمی و روحی روانی معلول بوده و تا کنون ازدواج ننموده، تکلیف شرعی بنده در حال حاضر چیست؟
بسمه تعالی، اگر دیوانه است ولایت بر او با حاکم شرع است، با اجازۀ از حاکم شرع می توانید اموال او را صرف در مخارج او نمایید با مراعات مصلحت او.
[سؤال 7822] —-> 6425
4. شخصی در سال وفات قدری دماغش غیرمتوازن بود مثلاً گاهی حرف های بیهوده می زد، گاهی حرف ها چند مرتبه تکرار می کرد، اگر با وجود این که به اموالش نقصان نرسانید اگر می گفت فلان زمین را می فروشم یا این که می گفت من برای فلان چیز فلان زمین را می دهم و این بی مربوط بوده آیا حکم جنون دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، تشخیص جنون با عرف است.
[سؤال 7823] 4102
بسمه تعالی 2 / 5 / 1361
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، حضرت امام خمینی
زمینی است به مساحت 250 متر مربع که در کنار مسجدی واقع است و حیاط مسجد بسیار کوچک می باشد؛ در ضمن مردم محل هم در زمین مزبور آشغال و خاکروبه می ریزند که باعث بوی تعفّن در مسجد می شود. مالکین این قطعه زمین عبارتند از یک خواهر که سهم خود را به یک نفر حاجی مدت چند سال پیش فروخته است و آن حاجی حاضر است مجاناً سهم خود را به مسجد ببخشد و دو نفر مالک دیگر، دو برادر می باشند که یکی از آن ها مدت پنجاه سال قبل مفقود شده و هیچ گونه عیال و اولادی ندارد و برادر دیگرش دیوانه می باشد و فرد دیوانه که مالک سوم است حاضر است سهم خود را به مسجد بفروشد؛ با توجه به این که فرد دیوانه خواهری دارد زنده و حاضر، آیا می شود زمین فوق را از فرد دیوانه خرید و به مسجد ضمیمه کرد؟ لطفاً حکم الله را بیان فرمایید.
سلامتی و سعادتمندی جناب عالی را در خدمت به اسلام و مسلمین از خداوند متعال خواستاریم. والسلام علی عباد الله الصالحین
بسمه تعالی، تصرف در ملک غایب و دیوانه بدون اجازۀ ولیّ شرعی حکم غصب دارد.
[سؤال 7824] —-> 6514
2. اگر حاکم شرع یا مجاز از قِبَل او قیّمی برای دیوانۀ ادواری نصب کند، این دیوانه موقعی که حالش خوب است که علی الظاهر قیّم احتیاج ندارد؛ مرتبه دوم و سوم و هکذا که دیوانه می شود و خوب می شود همان نصب و جعل اول کافی است برای حالات بعد یا در هر مرتبه احتیاج به نصب و جعل جدید دارد؟
بسمه تعالی، تابع کیفیت نصب حاکم شرع است.
[سؤال 7825] —-> 1960
2. حدود شرعی رفت و آمد اقوام به منزل؟
بسمه تعالی، ورود افراد به منزل در مقدار سهم الارث کبار ورثه منوط به اجازۀ خودشان است و در مقدار سهم الارث صغیر موقوف بر اجازه ولی شرعی او می باشد.
[سؤال 7826] —-> 1960
3. حدود آزادی شرعی خودم؟
بسمه تعالی، با رعایت موازین شرعیه آزاد هستید.